فعالیتهای سپهبد قاسم سلیمانی بهویژه تلاشهای دیپلماتیک وی زمینهساز حل مشکلات متعدد اقتصادی که در شرایط تحریمی به اوج رسید، همچون کمبود منابع ارزی شد.
«کمال احمدی» در یادداشتی در «روزنامه کیهان» نوشت:
هرچه از شهادت حاج قاسم سلیمانی میگذرد برکات وجودی این مرد الهی در حوزههای مختلف اعم از بینالمللی، نظامی، سیاسی، فرهنگی و حتی درمانی آشکارتر میشود، مثلا در همین بعد درمانی چند روز پیش وزیر بهداشت گفته بود «سردار حاج قاسم سلیمانی در این یک سال بسیار ما را همراهی و حمایت کرد تا توانستیم از مسیرهای مختلف حلقه تحریمها را بشکنیم تا مردم درخصوص بحث دارو و تجهیزات پزشکی با مشکل زیادی روبهرو نشوند. شهید سلیمانی علاوهبر زمینگیر کردن تروریستها و حذف آنها از منطقه که بسیار موثر بود به ما نیز بهخصوص در نظام سلامت کمک کرد».
اما شاید یکی از مهمترین برکاتی که حاج قاسم عزیز و یاران سپاهی و بسیجی و ارتشیاش برای ایرانیان داشته و دارند و در این روزها کمتر به آن توجه شده ایجاد فضایی امن و آرام برای انجام فعالیتهای اقتصادی است. به عبارتی، امنیت رابطه کاملا مستقیمی با اقتصاد دارد و در صورت نبود فضای امن، هرگز بستر برای فعالیتهای تولیدی و تجاری و امثالهم فراهم نخواهد شد لذا از اصلیترین وظایف دولتها در تمامی کشورها برقراری امنیت برای انجام فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی است، این مولفه آنقدر مهم است که رهبر معظم انقلاب در بیانی تاکید کردهاند «اگر امنیت نباشد تمامی دستاوردهای بشری دستنیافتنی است.»
با این مقدمه باید پرسید حاج قاسم دلاور در این رابطه چه کرده است؟
در اوایل دهه ۹۰ شمسی دهها هزار داعشی با حمایت آمریکا و انگلیس و با کمکهای مالی عربستان و امارات به اشغال دوسوم سوریه و تخریب تمامی زیرساختهای این کشور پرداختند این گروه وحشی و خونخوار با استفاده از حربه وحشتپراکنی بلافاصله به عراق هم لشکرکشی کرد و بهدلیل نبود نیروی منسجم و مقاوم و نیز خیانت برخی نفوذیها در عراق به سرعت بخش مهمی از خاک این کشور اسلامی را نیز به تصرف خویش درآورد و حتی به چند کیلومتری مرزهای ایران رسید. اینجا بود که نقش حاج قاسم و نیروهای مقاومی که او با نامهای مختلف اعم از جیشالوطنی سوریه و الحشدالشعبی عراق، فاطمیون افغانستان، زینبیون پاکستان و حزبالله لبنان و عراق و... شکل داده بود آشکار شد؛ جبهه مقاومت به رهبری این سردار محبوب در برابر گروه خشن داعش و اقمارش ایستاد و توطئه خطرناک آمریکاییها برای ایجاد ناامنی در منطقه خصوصا ایران را در نطفه خفه کرد.
این اقدام مهم شهید سلیمانی در واقع اعطای امنیت و آرامش به کل منطقه غرب آسیا خصوصا ایران بود چراکه اگر سردار دلها در سوریه و عراق به مقابله با داعشیها نمیپرداخت یقینا در زمانی کوتاه باید با آنها در همدان و کرمانشاه و سایر شهرهای ایران جنگ میکرد و در این صورت اولین فاجعهای که در کشور رخ میداد خداحافظی با امنیت و آرامش و بهدنبال آن فرار سرمایهها از کشور و سقوط تمامی شاخصهای اقتصادی و بیکاری گسترده و تعطیلی بنگاههای تولیدی و کارخانهها و... بود یعنی تکرار پروژه سوریهسازی در ایران.
بنابراین اگر امروز اقتصاد کشور علیرغم تمامی تحریمها همچنان سرپا ایستاده و مسئولین دولتی آمارهای متعددی از رونق نسبی تولید در صنایع گوناگون از جمله خودروسازی و توربینسازی و نیز خودکفایی در محصولات استراتژیک اعم از گندم و برنج و... میدهند همه اینها یقینا مدیون رشادت و فداکاری حاج قاسم و یاران جبهه مقاومت اوست. اصلا قصد غلو نداریم ولی رشد ۳۰۰هزار واحدی یکی دو سال اخیر شاخص بورس (به معنای ویترین اقتصادی کشور) قطعا نتیجه ایستادگی چند ساله شهید سلیمانی و دوستان مجاهد او در عرصه مقاومت است.
البته نقش حاج قاسم در اقتصاد فقط به ایجاد امنیت برای کشور و تهدیدزدایی در این زمینه محدود نمیشود بلکه اثرات اقدام بزرگ او در مقابله با داعش، منجر به رشد چند برابری تجارت ایران با کشورهایی نظیر عراق و سوریه و افغانستان و... شد. در همین زمینه چندی پیش اعلام شد که حجم مبادلات تجاری ایران و عراق در سال۹۷، نزدیک به ۱۰ برابر تجارت ایران با کل کشورهای اروپایی بود یعنی اروپاییها با وجود تمام وعدههای اقتصادی که در قالب برجام به ایران دادند کمتر از یک دهم عراق به همکاری اقتصادی با ما پرداختند اما عراق بیش از ۹ میلیارد دلار واردات کالا و خدمات از ایران طی ۱۱ ماه سال ۹۷ داشت یا طبق گفته دبیر ستاد مشترک اقتصادی ایران و سوریه، روابط اقتصادی ما با سوریه در پنج ماه ابتدایی سال جاری بیش از ۲۵ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافت.
همچنین بازار بکر سوریه خصوصا در مرحله بازسازی، شرایط ایدهآلی برای رونقبخشی به واحدهای تولیدی ایجاد کرده است. خاصه اینکه مشوقهای جذابی از سوی مقامات سوری برای این سرمایهگذاری اندیشیده شده است ازجمله اینکه طبق گفته «دیاب» رئیس سازمان سرمایهگذاری سوریه، برای پروژههای سرمایهگذاری تا ۵۰ درصد تخفیف مالیاتی در نظر گرفته میشود یا اینکه هر سرمایهگذار میتواند ظرف یک هفته مجوزهای لازم را برای آغاز یک فعالیت کسب کند.
همانطور که ملاحظه میشود شرایط برای سرمایهگذاری سودآور در سوریه و به تبع آن رونقبخشی به واحدهای تولیدی کشورمان آنهم در سال رونق تولید کاملا فراهم است. بهطور مثال فرض کنید اگر قرار باشد شرکتهای ایرانی کار بازسازی فقط یک شهر از شهرهای سوریه را انجام دهند چه حجمی از تولیدات فولادی، مصالح ساختمانی، سیمان و... تولید و روانه این کشور خواهد شد که با این وصف یقینا چرخهای تولیدی کارخانههای داخلی که تاکنون به جهت رکود شدید با کندی میچرخید از شتاب لازم برخوردار خواهد شد. همچنین با توجه به اینکه طبق قوانین سوریه یک سرمایهگذار خارجی میتواند ۱۰ درصد از نیروی کار مورد نیاز برای پروژهاش را با خودش به این کشور ببرد قطعاً برای تعداد قابل ملاحظهای از مهندسان جوان و کارگران و... اشتغالزایی میشود.
فراهم شدن این شرایط کار و تولید یقینا مدیون تلاشهای مجاهدانه حاج قاسم و همرزمانش است که با نابودی پروژه آمریکایی داعش، آرامش و امنیت را به سوریه و عراق هدیه کردند و اسباب اعتماد مسئولان و مردم این کشورها به ایران و ایرانی را فراهم آوردند البته اگر از اینجا به بعد، فعالان اقتصادی و یا دولت از این شرایط مطلوب بهره نمیبرند دیگر مقصر خودشان هستند.
علاوهبر اینها، فعالیتهای سپهبد قاسم سلیمانی بهویژه تلاشهای دیپلماتیک وی زمینهساز حل مشکلات متعدد اقتصادی (که در شرایط تحریمی به اوج رسید) همچون کمبود منابع ارزی شد. البته روحیه مخلصانه این شهید و یا مسائل دیگری همچون پیشگیری از سوءاستفاده دشمنان مانع از طرح عمومی این تلاشها شد ولی نتایج این اقدامات زمانی آشکار شد که فروردینماه امسال و در اوج تحریمهای بانکی، همتی رئیسکل بانک مرکزی، در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت: بخش قابل توجهی از مطالبات ایران از عراق به حساب بانک مرکزی واریز شده است و بایستی در مورد نحوه تکمیل و تداوم روابط مالی و پولی دو کشور با توجه به حجم در حال افزایش صادرات ایران تصمیمگیری شود.
اهمیت این موضوع زمانی روشن میشود که برایان هوک، نماینده ویژه ایران در وزارت خارجه آمریکا یک ماه پیش از نوشته همتی، طی سخنانی گفته بود: «ما بیشترین تحریمهای تاریخ آمریکا را علیه ایران وضع کردیم». این اظهارات هوک البته نشان میدهد آمریکا هرچه در چنته داشته رو کرده و زورش را زده است ولی با این وجود ایران توانسته با همه این فشارها صادرات به عراق در سال ۹۷ را به شدت افزایش دهد و حتی پول آنها را هم دریافت کند آن هم با وجودی که از مدتها قبل، ارتباط بانک مرکزی با پیامرسان مالی سوئیفت قطع شده بود.
نکته جالب اینکه آقای همتی چند روز پیش بازهم به موضوع بازگشت ارز صادراتی و موضوع مقاومت اشاره کرد و گفت: آنهایی که مدعی بودند کارهایی علیه جمهوری اسلامی ایران انجام میدهند با دیدن عظمت حضور مردم و اقتدار سپاهیان اسلام، تغییر موضع دادند...از اوایل سال گذشته تاکنون ۳۶ میلیارد دلار برگشت ارز صادرکنندگان را داشتهایم.
همانطور که اشاره شد شاید تلاشهای سردار سلیمانی و سایر یارانش در این زمینهها پنهان مانده و چه بسا هیچگاه هم مطرح نشود ولی آنچه مسلم است اینکه اولا این تلاشها در نزد خداوند ماجور است، ثانیا ثمره آن در اقتصاد کشور مشاهده میشود چراکه با وجود تمامی تحریمها تراز تجاری کشور این روزها مثبت شده است و نوید آینده بهتری را هم میدهد و ثالثا همه این دستاوردها نه براساس برجام و روحیه ذلتپذیری بلکه در سایه تفکر مقاومت و مجاهدات مخلصانه شهید سلیمانی و امثال او حاصل شده است.