سال ۲۰۱۹ میلادی قطع به یقین سخت ترین و تلخ ترین سال نبرد یمن برای ارتش متجاوز سعودی بوده است. راهبرد هوشمندانه و کاملا موفق نیروهای مردمی یمن در تمرکز بر روی شریانهای اقتصادی و نفتی سراسر خاک عربستان و ایجاد نا امنی در فرودگاهها و پایگاههای هوایی ارتش سعودی در جنوب این کشور موجب شد تا پس از وارد آمدن ضربات سنگین و کاری به عمق مناطق استراتژیک عربستان، مقامات سیاسی و نظامی آنها در خصوص ادامه جنگ و شدت عملیات خود تجدیدنظر فوری کنند. این موضوع شاید اصلیترین دلیل کاهش قابل توجه درگیریها در خاک یمن و خویشتنداری انصارالله از ادامه حملات موشکی و پهپادی به زیرساختهای عربستان باشد.
ترس عربستان از حملات انتقام جویانه انصارالله در آینده
ماهواره تجاری Sentinel با استفاده از سنسورهای مخصوص تعبیه شده در آن، به تازگی تصاویری از فعالیت راداری و سطح تشعشع حاصل از آن در منطقه عمومی شبه جزیره عربستان منتشر کرده است که به شکل خاص مربوط به پالسهای منتشر شده از رادارهای سامانه پدافندی پاتریوت است که در سه کشور عربستان، قطر و امارات در خدمت ارتش این کشورهاست
نکته جالب در تصویر منتشر شده، استقرار یک واحد پاتریوت در منطقه الشیبه واقع در صحرای ربع الخالی در شرق عربستان است. تاسیسات پالایش نفت و گازی که در آگوست سال گذشته میلادی هدف حملات پهپادی ارتش یمن قرار گرفته و دچار آتش سوزی گسترده شده بود.
غافلگیری در زمان حمله و ترس شدید از حملات مجدد
به هنگام انجام این عملیات شاید سعودیها در خیال خود نیز تصور نمیکردند تاسیسات نفتی که در فاصله بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر از نزدیک ترین مناطق تحت کنترل انصارالله در شمال یمن قرار دارد روزی هدف حملات دقیق قرار بگیرد و از این جهت در آن هنگام بر خلاف تاسیسات شرکت آرامکو در منطقه بقیق که چند ماه بعد هدف حملات کوبنده و ویرانگر انصارالله قرار گرفت، تاسیسات الشیبه فاقد سیستمهای پدافندی پاتریوت بود.
به نظر میرسد سعودیها خیلی دیر به لزوم حفاظت از این منطقه حساس نفتی پی برده اند و یا احتمال میدهند در آینده و بر اساس افزایش سطح تنش احتمالی در یمن، این تاسیسات حیاتی یک بار دیگر و در حجم گستردهتری هدف حملات انتقامی نیروهای مردمی یمن قرار بگیرد.
تاریخچه تاسیسات نفتی الشیبه
میدان نفتی غوار به عنوان بزرگترین میدان نفتی جهان در سال ۱۹۴۸ در شرق عربستان کشف شد. در همان هنگام مشخص شد که بخشی از ذخایر این میدان به حجم ۱۳.۶ میلیارد بشکه نفت و ۲۵ تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی در منطقهای از صحرای ربع الخالی با نام الشیبه قرار دارد.
اما شرایط محیطی سخت صحرا و دمای زیاد هوا در این منطقه که در تابستان تا ۵۰ درجه سانتیگراد نیز بالا میرود منجر شد که تا دهه ۹۰ میلادی عملیات استخراج نفت در این منطقه مقدور نباشد.
از سال ۱۹۹۵ با صرف میلیاردها دلار هزینه، ۱۳ میلیون متر مکعب شن و خاک در این منطقه جا به جا شده، ۳۸۶ کیلومتر جاده در میان صحرا و خط لوله ای به طول ۶۴۵ کیلومتر برای انتقال نفت استخراج شده به واحدهای پالایشی در شمال این منطقه احداث شد. ۱۴۵ حلقه چاه در این منطقه حفر شد و ۳ تاسیسات بزرگ جداسازی گاز طبیعی به همراه هزاران واحد مسکونی و خدماتی به منظور استقرار پرسنل و خانواده در یکی از غیر قابل سکونت ترین مناطق دنیا احداث شد.
اهمیت و ظرفیت میدان نفتی الشیبه
میدان نفتی الشیبه با ظرفیت تولید ۵۰۰ هزار بشکه نفت در روز آغاز به کار کرد. این میزان در سال ۲۰۰۹ به ۷۵۰ هزار و از سال ۲۰۱۶ به ۱ میلیون بشکه نفت در روز افزایش یافته است. همچنین ۲.۴ میلیارد فوت مکعب گاز طبیعی نیز به شکل روزانه از این میدان استخراج میشود.
این ظرفیت برابر با مصرف کل منابع نفتی دنیا به مدت ۱۶۰ روز است.
در کنار تاسیسات استخراج نفت، چند مجموعه پالایشگاه بزرگ تصفیه نفت و گاز نیز در شمال این منطقه تاسیس شده بود که در ۱۷ آگوست ۲۰۱۹ یکی از این مجموعهها هدف حمله ۱۰ فروند پهپاد انتحاری انصارالله قرار گرفته و دچار آتش سوزی شد.
تاسیسات پالایشگاهی الشیبه ظرفیت تصفیه روزانه ۱ میلیون بشکه نفت خام را دارا است که از لحاظ کمیت این تاسیسات را در رتبه سوم حجم تولیدی روزانه پس از تاسیسات بقیق و خریص قرار میدهد.
گفتنی است پالایشگاه بقیق ظرفیت تصفیه روزانه حدود ۷ میلیون بشکه تولیدات نفتی و تاسیسات خریص نیز ظرفیتی حدود ۱.۵ میلیون بشکه را دارا است.
در واقع انصارالله یمن در سال گذشته از مجموع ۸ پالایشگاه بزرگ موجود در خاک عربستان بر اساس حجم تولیدات، ۳ مورد نخست لیست یعنی بقیق، خریص و الشیبه را هدف حملات خود قرار داد تا پیامی واضح به دشمن متجاوز سعودی ارسال کند که ادامه حملات و نابودی زیرساختهای یمن منجر به حملات متقابل و نابودی زیرساختهای عربستان خواهد شد و چه بسا در حملات آینده حجم موشک و پهپادها و خسارات وارده چندین برابر حملات گذشته نیز باشد.