وصیتنامه امام خمینی تفسیر بسیاری از آیات و روایات و برنامه زندگی در دوران انتظار فرج است. این وصیتنامه به واقع صحیفه انقلاب و منشور معنوی انقلاب است و قطبنمای جمهوری اسلامی و دستورالعمل حفظ و تداوم انقلاب و نظام و عصاره اهداف عالیه انقلاب و چکیده آرمانهای امام خمینی است؛ ارزشمندترین گنجینه و بهترین میراث معنوی برای آیندگان در تمامی عصرها که مجموعهای از شاخصهای انقلاب و تمامی شاخصهای راه امام است. وصیتنامه امام نقشه راه انقلاب در تمامی عصرها و دورههاست. رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتالله خامنهای همواره توصیه به خواندن و عمل به وصیتنامه امام خمینی بهویژه به جوانان نمودهاند. برخی محورهای رهنمودهای معظمهله در زمینه اهمیت و عظمت وصیتنامه سیاسی – الهی امام خمینی عبارت است از:
- اصول انقلاب هم همان چیزهایی است که در وصیتنامه و بیانات امام وجود دارد؛ اینها پایهها و ستونهای انقلاب است.
- امام مجسّم در همین وصیتنامه، بیانات و گفتارها است.
- محتوای آن امامی که توانست دنیا را تکان بدهد، همین چیزهایی است که در این وصیتنامه و مانند اینها هست.
- وصیتنامه امام، لبّ ارزشهای مورد نظر امام است.
- وصیتنامه امام آشکارا همه مافیالضمیر امام را برای آینده انقلاب تبیین میکند.
- وصیتنامه امام (ره)، جمعبندی شده فرمایشات امام (رضوان اللَّه تعالی علیه) و مبانی و اصول انقلاب ما است.
- منشور معنوی انقلاب، وصیتنامهی امام و وصیّتنامههای شهداست.
با این مقدمه خوب است نگاهی به وصیتنامه سیاسی – الهی امام خمینی در روزی که سالگرد از دست دادن آن یار همیشه تا ابد زنده در جان ایرانیان است، بیندازیم و نکات و شاخصهای آن را مرور نماییم.
شروع وصیتنامه با نام و یاد خدا و قرآن و معصومین (ع)
وصیتنامه سیاسی - الهی امام خمینی با نام و یاد خدا و سپس با حدیث ثقلین که حدیثی متواتر از رسول الله (ص) است، آغاز میشود و بعد در همان ابتدا حمد و ثنای الهی و درود بر محمّد (ص) و آل محمّد (ص) و ستایشِ عظمتِ جایگاهِ این بزرگواران و نفرین بر ستمگران در حق آنان ذکر گردیده است.
امام خمینی در آغاز وصیتنامه با اشاره به حدیث ثقلین از عظمت کتاب خدا و عترت و اهلبیت پیامبر (ص) یاد کردهاند و سپس از مهجوریتِ «ثقل اکبر» (قرآن) و «ثقل کبیر» (اهلبیت) در زمانه ما بهشدت ابراز تأسف نمودهاند و از گوشهای از مصائبی که بر این دو ثقلِ پیامبر (ص) واقع شده است پرده برداشتهاند. سپس مباهات و افتخارشان به قرآن و معصومین (ع) را با شکوهمندترین عبارات و فصیحترین و بلیغترین جملات ذکر نمودهاند.
مهمترین نکات و شاخصهای وصیتنامه امام
در وصیتنامه امام دو دسته رهنمود و توصیه وجود دارد. بعضی از رهنمودها و توصیهها کلی و عمومی بیان شدهاند و برخی دیگر خطاب به قشرهایی خاص.
رهنمودها و توصیههای کلی
برخی رهنمودها و توصیههای کلی و عمومیِ مندرج در وصیتنامه عبارتند از:
- پیروی از معصومین (ع) و تبعیت از مکتب ائمه اطهار (ع) به طور شایسته و با جان و دل و نثار عزیزان
- تبعیت از فقه سنتی که بیانگر مکتب رسالت و امامت است و منحرف نشدن از آن
- غفلت نکردن از نماز جمعه و جماعت
- غفلت نکردن از مراسم عزاداری ائمه اطهار (ع) و به ویژه سیّد مظلومان و سرور شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین (ع)
- زنده نگه داشتنِ فریاد ستمکشان بر سر ستمگران عالم
- یادآوری فجایع و ستمگریهای ستمگران هر عصر به طور کوبنده در نوحهها و اشعار مرثیه و اشعار ثنای از ائمه حق (ع)
- کوشش در جهت تحقق محتوای جمهوری اسلامی و حاکمیت اسلام در تمامی ابعاد جمهوری اسلامی
- قدر دانستن نعمت جمهوری اسلامی همچون عزیزترین امور
- حفاظت و پاسداری از جمهوری اسلامی
- توجه به بزرگی مقصود و ارزشمندی هدف که تحقق اسلام است و تحمل زحمتها، رنگها، فداکاریها، جاننثاریها و محرومیتها به خاطر آن هدف بزرگ
- افزایش انسجام و وحدت باهدف مأیوس نمودن کفار و منافقان و دشمنان و دوری از تفرقه
- حرکت در مسیر تقویت خودباوری و خودکفایی و استقلال
- حرکت به سوی خودشناسی و خودکفایی و استقلال همهجانبه
- دفاع از استقلال و آزادی و ارزشهای انسانی
- فدا نکردن استقلال و آزادی در برابر مظاهر غربزدگی
- شایستهگزینی در انتخابات مجلس
- حضور و نقشآفرینی جامعه روحانیت و مراجع معظم در مسائل جامعه و خصوصاً انتخابات
- حضور حداکثری در تمام انتخابات
- آگاهانه رأی دادن و انتخاب اصلح
- کوشش برای رفاه طبقات محروم
- تلاش داوطلبانه طبقات تمکندار در جهت رفاه زاغهنشینان و کپرنشینان
توصیههای ویژه خطاب به اقشار خاص
در وصیتنامه امام خمینی توصیههای ویژه خطاب به اقشار خاصی نیز ذکر گردیده است.
توصیهها به مسئولان
- مردمسالاری دینی و محکوم کردن حکومتهای طاغوتی
- تقویت خودباوری و خودکفایی
- جلوگیری از انحراف رسانهها و مطبوعات
- خاضع بودن در مقابل احکام خداوند
- روی آوردن به اقتصاد متعادل اسلامی و نیفتادن در دام افراطوتفریط مکاتب اقتصادی شرق و غرب
- احترام به مالکیت و سرمایههای مشروع با حدود اسلامی و ایجاد امنیت سرمایهگذاری
- کوشش در اعزام دانشجویان متعهد به کشورهای غیر استعمارگر و غیر استثمارگر
توصیهها به نمایندگان مجلس شورای اسلامی
- جلوگیرى از انحراف مجلس شوراى اسلامى از اسلام و مصالح کشور
- وفاداری به اسلام و احکام آسمانی آن و تصویب قوانین اسلامی
توصیهها به شورای نگهبان
- وظایف اسلامی و ملی را با کمال دقت و قدرت انجام دهید
- تحت تأثیر هیچ قدرتی واقع نشوید
- از قوانین مخالف با شرع مطهر و قانون اساسی بدون هیچ ملاحظه جلوگیری کنید
- به ضرورات کشور که گاهی با احکام ثانویه و گاهی به ولایتفقیه باید اجرا شود، توجه نمایید
توصیهها به قوه قضاییه
- به امر قضاوت با جدیت سروسامان دهید
- پاکسازی قوه قضاییه از وجود کسانی که با جان و مال مردم بازی میکنند و آنچه نزد آنان مطرح نیست عدالت اسلامی است
- متحول نمودن دادگستری
- تصدی امر قضاوت با قضات دارای شرایط به جای قضات فاقد شرایط اسلامی
توصیهها به وزیران
- خدمت به ملت و احتراز از رفتار غیر اسلامی- انسانی
توصیه به وزیر کشور
- انتخاب اشخاص لایق، متدین، متعهد، عاقل و سازگار با مردم به سمت استانداری
توصیهها به وزیر امور خارجه
- هر چه اسلامیتر کردن وزارت امور خارجه و سفارتخانهها
- تنظیم روابط با کشورها در چارچوب اسلام و مصالح کشور
- حفظ استقلال و منافع کشور
- روابط حسنه با دولتهایی که قصد دخالت در امور کشور ما را ندارند
- احتراز از وابستگی با همه ابعادی که دارد
- کوشش در بهتر کردن روابط با کشورهای اسلامی
- کوشش در بیدار کردن دولتمردان کشورهای اسلامی
- دعوت به وحدت و اتحاد کشورهای اسلامی
- معرفی چهرۀ نورانی اسلام به جهانیان
توصیهها به وزیر ارشاد
- کوشش برای تبلیغ حق مقابل باطل و ارائه چهره حقیقی جمهوری اسلامی
توصیهها به متصدیان تعلیم و تربیت
- وحدت حوزه و دانشگاه
- رفع انحرافها و رفع غرب و شرقزدگی در دانشگاهها
- ارتقای برنامههای حوزههای علمیه از جانب مدرسین و طلاب و متصدیان
- جلوگیری از انحراف مراکز تعلیم و تربیت از جانب ملت و دولت و جوانان
توصیهها به رهبر آینده جمهوری اسلامی
- خود را وقف در خدمت به اسلام و جمهوری اسلامی و محرومان و مستضعفان نمودن
- برگزیدن اشخاص متعهد و صاحبنظر برای تصدی عالیترین مقام قضایی
توصیهها به نیروهای مسلح
- استقامت در طریق اسلام
- احتراز از ورود در گروهها و احزاب
- پرهیز از ورود در بازیهای سیاسی
- تلاش، ابتکار، پیشرفت در اختراعات و خودکفایی کشور در صنایع نظامی
نصیحتها به مخالفان و معاندان و ناآگاهان
- قضاوت بیطرفانه در مورد جمهوری اسلامی و بررسی عملکرد دشمنان آن بدون هوای نفس
- در نظر گرفتن عظمت ملت ایران و دست برداشتن از بیرحمی و جنایت
- گول جهان خواران را نخوردن و بازیچه دست آنان نشدن
- بازگشت به دامن اسلام و میهن خود
- همصدا و هممسیر شدن با دولت و مجلس و ملت مظلوم برای رضای خداوند
- دلخوش نکردن به «ایسم»ها و شعارها و توجه به محتوا و عمل
- مقایسه حجم خدمات این نظام با رژیم قبل از انقلاب اسلامی
- توجه به این مسئله که شکست جمهوری اسلامی یعنی شکست اسلام و منزوی شدن آن
توصیهها به مسلمانان در سرتاسر جهان اسلام
- الگو گرفتن از حکومت جمهوری اسلامی و گوش ندادن به تبلیغات دشمنان جمهوری اسلامی
- مقابله با حکومتهای جائر و وابسته به شرق و غرب
- قیام ملتهای مسلمان برای رسیدن به اسلام و پیاده کردن احکام اسلام
- بپا خاستن برای به دست آوردن حق و دفاع از اسلام
- استکبارستیزی و نترسیدن از هیاهوی تبلیغاتی ابرقدرتها و عمّال سرسپرده آنان
- مجتمع شدن در زیر پرچم پرافتخار اسلام
مبنا قرار دادن وصیتنامه امام، راه مقابله با تحریف امام
توطئههای گستردهای برای تحریف نام و یاد امام تاکنون انجام شده است. بسیار تلاش شده تا برخی اصول اساسی انقلاب اسلامی و راه امام پوشیده و مخفی گردد؛ بدتر از آن حرکات شومی است که برای تحریف اعتقادات اسلامی و انقلابیِ امام و وارونه و دگرگونه جلوه دادن شاخصهای مکتب امام در طول سالهای متمادی صورت پذیرفته است.
راه مقابله با این تحریفات و توطئههای پلید و شیطانی، مبنا قرار دادن وصیتنامه امام خمینی است. در وصیتنامه سیاسی– الهی امام تمامی اصول، شاخصها و راهبردهای اساسی انقلاب اسلامی و راه خمینی کبیر شفاف و بیپرده و قاطع ارائه گردیده است که عمل به آنها تضمینکننده عدم انحراف انقلاب و نظام و پیشرفت و اقتدار همهجانبه است.