عبدالباسط: آرزویم آزادی فلسطین و تلاوت دوباره در مسجد‌الاقصی است

عبدالباسط محمد عبدالصمد قاری سرشناس و محبوب قرآن کریم است که عاشقان کلام الله با وجود گذشت بیش از سی سال از درگذشتش به‌ گونه‌ای از او یاد می‌کنند که گویا هنوز زنده است و برای مسلمانان قرآن می‌خواند.

این قاری قرآن کریم از جمله اساتیدی است که تحولی شگرف در هنر تلاوت ایجاد کرد و امروز به مناسبت سی‌ودومین سالگرد رحلتش نگاهی می‌اندازیم به گوشه‌ای از زندگی و فعالیت‌های او در عرصه قرآن کریم.

نفر سمت چپ عبدالباسط در سال‌های نوجوانی

عبدالباسط سال ۱۹۲۷ در روستایی از توابع شهر ارمنت منطقه قنا واقع در جنوب کشور مصر چشم به جهان گشود، البته خانواده وی اصالتاً مصری نیستند، آنها از کردهای مهاجری هستند که زمان لشکرکشی های صلاح‌الدین ایوبی از ترکیه به مصر مهاجرت کرده‌اند.

پدرش از معلمان قرآن کریم بود در مکتب‌خانه‌ای آیات الهی را به دیگران آموزش می‌داد، عبدالباسط هم در همین راه قرار گرفت و در ده سالگی حافظ کل قرآن شد. او در کنار حفظ، فنون تلاوت را هم از اساتید منطقه ارمنت آموخت و در همان سنین نوجوانی با لحنی خوش قرآن را تلاوت می‌کرد تا جایی که مردم منطقه از او برای خواندن قرآن در محافلشان دعوت می‌کردند.

* تلاوت ۱۰ دقیقه‌ای که ۱.۵ ساعت طول کشید

این استاد هنر تلاوت دیری نپایید که در سنین جوانی به قاری خوش‌خوانی تبدیل شد. سال ۱۹۵۰ عبدالباسط به مجلسی رفته بود و آنجا یکی از نزدیکان از وی خواست تا دقایقی برای حاضران قرآن تلاوت کند، این تلاوت که در ابتدا قرار بود چند دقیقه بیشتر نباشد با استقبال جمع بیش از یک و نیم ساعت به طول انجامید و از همین محفل آوازه استاد در سراسر مصر پیچیده شد تا جایی که یک سال بعد در آزمون رادیو مصر با موفقیت پذیرفته شد و به عنوان یکی از قاریان تراز اولین کشور مطرح و نامش بر سر زبان‌ها افتاد.

* رونق فروش رادیو در مصر به خاطر نوای آسمانی عبدالباسط

حضور عبدالباسط در رادیو مصر اتفاق جالبی رقم زد و آن هم این بود که مردم برای شنیدن صدای آسمانی شیخ به خرید رادیو گرایش پیدا کردند تا جایی که بازار خرید و فروش رادیو در این کشور رونق گرفت.

آوازه عبدالباسط کم‌کم به دیگر کشورها رسید و دعوت‌نامه‌های فراوان از کشورهایی مانند عربستان، فلسطین، لبنان، هند، پاکستان، اندونزی و حتی کشورهای اروپایی، آفریقایی و آمریکا به دستش رسید و وی برای تلاوت به اقصا نقاط عالم سفر کرد.

* آرزویم آزادی فلسطین و تلاوت دوباره در مسجد‌الاقصی است

از جمله سفرهایی که شیخ عبدالباسط همواره در عمرش به نیکی از آن یاد می‌کرد سفر به کشور فلسطین پیش از اشغال توسط صهیونیست‌ها و تلاوت در مسجد الاقصی بود این قاری قرآن کریم پس از اشغال فلسطین از روا داشتن ظلم به فلسطینیان ابراز ناراحتی و بر ظالمان ابراز انزجار می‌کرد.

او آرزو داشت تا فلسطین از اشغال صهیونیست‌ها آزاد شود تا بار دیگر بتواند در مسجد القصی تلاوت کند. وی حتی به فرزندانش وصیت کرد که اگر عمرش کفاف نداد و نتوانست دوباره به فلسطین برود آنها پس از آزادی قدس شریف حتماً به یاد پدر در مسجد القصی قرآن تلاوت کنند.

تلاوت عبدالباسط در مسجد‌الاقصی سال ۱۹۵۶

* گرایش صد‌ها نفر به اسلام با شنیدن نوای آسمانی عبدالباسط

از جمله اتفاقات مبارکی که در سال‌های عمر عبدالباسط رخ داد گرایش افراد زیادی به اسلام پس از شنیدن نوای آسمانی او بود تا جایی که به گفته خودش در کشور اوگاندا ۷۲ نفر تنها در یک سفر به این کشور به اسلام گرویدند. او در ادامه خاطراتش در سفر به اوگاندا می‌گوید: آنجا یک گوینده تلویزیون نزد من آمد و گفت: می‌خواهم مسلمان شوم. من به مسئولان کشور اوگاندا گفتم شرایط یک سفر حج را برای این خانم فراهم کنید. او از من خواست تا نامی اسلامی برایش انتخاب کنم و من هم او را آمنه نام نهادم. به گفته خود عبدالباسط در آمریکا و اروپا هم افراد زیادی پس از شنیدن تلاوت او اسلام آوردند.

عبدالباسط در خاطراتش، سفر به کشورهای پاکستان و اندونزی را هم از جمله سفرهای خاطره‌انگیز می‌داند و در این خصوص می‌گوید: استقبال مردم در این کشورها از قرآن بی‌نظیر است و صدها هزار نفر از نقاط مختلف خود را به محل برگزاری محفل می‌رسانند تا قرآن کریم گوش دهند.

* عبدالباسط: کسی را به تقلید در تلاوت توصیه نمی‌کنم

او درخصوص سبک تلاوتش می‌گوید: من ابتدا در تلاوتم از قاریانی مانند رفعت، شعشاعی و مصطفی اسماعیل تأثیر می‌گرفتم اما کم کم خودم سبکی که متناسب با صدا و حنجره‌ام بود برای خواندن انتخاب کردم. شنیدم که در دیگر کشورها قاریان از سبک من برای تلاوت استفاده می‌کنند که این امر باعث خوشحالی من است اما کسی را به تقلید توصیه نمی‌کنم، زیرا عمر تقلید کوتاه است و باعث می‌شود قاری خیلی زود از خواندن خسته شود.

این استاد هنر تلاوت قرآن کریم پس از عمری تلاش در راستای تبلیغ آیات الهی در جهان اسلام بر اثر ابتلا به بیماری سرطان حنجره اواخر عمرش را دیگر نتوانست تلاوت کند و این مدت چندان به طول نینجامید و شیخ عبدالباسط در روز ۳۰ نوامبر ۱۹۸۸ بدرود حیات گفت.