حسن روحانی 25 آبان ماه چارچوبهای کلی بودجه سال 1400 را ترسیم کرد و از کاهش وابستگی مستقیم بودجه به نفت خبر داد. رئیس جمهور کاهش هزینهها و اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی را محور چارچوب تدوین بودجه سال آینده دانسته بود.
در لایحه بودجه که توسط سازمان برنامه و بودجه تنظیم شده قرار است 650 هزار بشکه نفت خام در روز با قیمت نفت 40 دلار صادر شود. سالهای گذشته و قبل از تحریمها میزان فروش نفت 1.5 میلیون بشکه در روز بود.
نرخ محاسباتی ارز برای کالاهای اساسی 4200 تومان و مابقی 17000 هزار تومان بوده که میانگین وزنی آن 11500 تومان است.
در ظاهر وابستگی بودجه به درآمد نفت کاهش دارد اما مسئله اصلی استفاده از اوراق سلف نفتی برای جبران کمبود درآمد این بخش است که عملا وابستگی به نفت خام و درآمدهای پرابهام و پرتکانه را حفظ میکند و در شرایط کنونی عیوبی به مراتب بیشتر از منعفتش دارد. چرا که ارز آن به واردات کالاهای اساسی گره خورده و حاصل نشدن این منابع دولت را به زحمت انداخته و حتی انحراف از سیاستها وا میدارد و نتیجه اینکه منجر به تورم و برهم خوردن تنظیم بازار میشود.
آن طور که از سناریوها بر میآید قرار است 800 تا 900 هزار بشکه نفت براساس مدل اوراق سلف نفتی فروخته شود.
اگر بخواهیم با کلمات و الفاظ بازی کنیم قطعا وابستگی «مستقیم» نفت در بودجه کاهش مییابد اما اوراق نفتی نیز در عمل به فروش نفت به همراه تعهدات جدید بوده که عملا وابستگی پابرجا خواهد بود. بنابراین تغییر شکلی و نه ماهوی به وجود میآید که نمیتوان کاهش وابستگی به نفت مطابق سیاستهای اقتصاد مقاومتی را از آن برداشت کرد.
مصارف لایحه بودجه سال آینده مفروضاتی دارد که در حال حاضر رقم پیشنهادی 841 هزار میلیارد تومان است که نسبت به قانون بودجه امسال بیش از 47 درصد رشد نشان میدهد. هنوز جزئیات این رشد مشخص نشده که بتوان سهم هزینهها، طرحهای عمرانی و تملک داراییهای مالی آن را محاسبه کرد. افزایش 47 درصدی مصارف با توجه به اظهارات رئیس جمهور مبنی بر کاهش هزینهها، هم خوانی چندانی ندارد.
اگر منابع عمومی را 841 هزار میلیارد تومان، درآمد اختصاصی حدود 88 هزار میلیارد تومان و بودجه شرکتهای دولتی را 1540 هزار میلیارد تومان در نظر بگیریم رقم کل بودجه 2469.3 هزار میلیارد تومان میشود که نسبت به رقم قانون امسال (2026.6 هزار میلیارد تومان) رشد حدود 22 درصدی دارد.
منابع و مصارف لایحه بودجه 1400. ارقام به هزار میلیارد تومانعنوانبودجه سال 99لایحه بودجه 1400درصد تغییرمنابع عمومی57184147درآمد اختصاصی دستگاهها78881بودجه عمومی 64992943منابع شرکتهای دولتی و بانک و موسسات143615407.3منابع بودجه کل کشور2026246922 قرار است امروز در جلسهای در پاستور راجع به ارقام منابع و مصارف بودجه سال 1400 تصمیم گیری شود.
میزان فروش اوراق سلف نفتی و فروش اموال مازاد منقول و غیر منقول و منابع هدفمندی یارانهها همچنان از نقاط پرابهام بودجه بوده که قرار است پیرامون آن بحث و بررسی صورت بگیرد.
قرار است روز چهارشنبه هفته جاری لایحه بودجه سال 1400 که دولت فعلی و بعدی باید آن را مدیریت کنند به مجلس ارائه شود.