مذاکره از روی ناچاری!

آخرین گزارش سه‌ماهه وزارت امور خارجه در خصوص اجرای برجام، دیروز تقدیم کمیسیون امنیت ملی مجلس شد که شامل آخرین وضعیت برجام و مذاکرات صورت گرفته در وین است.

گزاره خبری: 1-سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص وضعیت مذاکرات وین تا این مقطع، اظهار داشت: «باتوجه به پیشرفت‌های حاصله می‌توان این ارزیابی را ارائه نمود که به پایان مذاکرات وین نزدیک شده‌ایم. برخی موضوعات حل‌نشده کماکان باقی است ولی آنچه اهمیت دارد این است که وزن موضوعات حل‌شده خیلی بیشتر از مسائل حل‌نشده است. ما مسیر زیادی را تاکنون طی کرده‌ایم اما این راه باقی‌مانده از مسیر، مسیر ساده‌ای نخواهد بود». 2- در همین راستا، روزنامه آرمان ملی نوشت: «آمریکا می‌خواهد این مذاکرات مقدمه مذاکرات بعدی و همچنین طولانی‌تر و سخت‌تر شدن برجام و مسائل منطقه‌ای و موشکی باشد درحالی‌که ایران موافق اضافه شدن هیچ‌چیزی به برجام نیست... بخش‌های‌ آسان مذاکرات به پایان رسیده و طرفین آن را پشت سر گذاشته‌اند، اکنون ما به قسمت سخت مذاکرات رسیده‌ایم که عبور از آن نیازمند تصمیمات سخت است، اما هیچ‌کدام از طرفین هنوز آمادگی ۱۰۰ درصدی برای گرفتن این تصمیم سخت را ندارند!».

گزاره تحلیلی: تصمیم سختی که این رسانه اصلاح‌طلب از آن یاد می‌کند، نه از سوی ایران، بلکه می‌بایست از سوی طرف‌های غربی و طرف خارج‌شده از برجام گرفته شود؛ خواسته‌های ایران از طرف‌های میز مذاکره در وین، مشخص و معین است؛ اول، ایران می‌خواهد تمامی تحریم‌های هسته‌ای، مطابق متن برجام لغو شود. دوم، ایران تضمینی می‌خواهد تا داستان ترامپ تکرار نشود. این دو خواسته، کم‌ترین انتظاری است که مورد تأیید طرف‌های روسی و چینی نیز قرار گرفته و بارها بر آن تأکید شده است؛ اما آمریکا همچنان بر باقی ماندن بخش‌هایی از تحریم‌ها تأکید دارد و برای برداشته شدن الباقی تحریم‌ها نیز همچنان امکان اعمال مجدد آن‌ها به بهانه‌های مختلفی همچون حقوق بشر نیز وجود دارد و آمریکا حاضر به پذیرش هیچ تعهدی در این زمینه نشده است؛ همچنین درخواست دوم ایران یعنی عدم خروج مجدد آمریکا از برجام، نیاز به تصویب در مجالس کنگره و سنای آمریکا دارد و دولت بایدن تاکنون زیر بار آن نرفته است. بااین‌حال، ایران از فشارهای اقتصادی حداکثری که بعد از خروج آمریکا از برجام، اعمال شد، تا حدود زیادی خارج‌شده و به مسیر توسعه درون‌زا روی آورده است. دولت و دیپلمات‌های مذاکره‌کننده کشورمان در وین می‌بایست این نکته را همواره در خاطر داشته باشند که اگر امروز کشورهای غربی حاضر به نشستن بر روی میز مذاکره با ایران شده‌اند به دلیل آن است که آن‌ها از طریق تحریم و جنگ اقتصادی نتوانستند به هدف خود برسند و تنها گزینه باقی‌مانده برای آن‌ها، مذاکره با ایران اسلامی است؛ پس عاقلانه نیست که هر از چند گاهی زمزمه عدول از خواسته‌های به‌حق ایران توسط برخی از چهره‌های سیاسی و رسانه‌های معلوم‌الحال شنیده شود!