دولت در ایران گندم را با هزینه حمل و نقل ۱۲ هزار تومان از کشاورزان خریداری میکند و بطور عجیبی ۶۶۵ تومان به نانوایان میفروشد که این تنها ۵ درصد از قیمت واقعی گندم را شامل میشود. جالبتر اینکه قیمت آرد آزاد ۴٠٠ هزار تومان است و پافشاری دولت به این روش بسیار غلط و این اختلاف قیمت سالهاست زمینه فساد بزرگی را در کشور فراهم کرده است.
سوبسید کلانی که دولت در بخش آرد و نان به صنف و صنعت مانند کارخانجات ماکارونی، شیرینی، شکلات و قنادیها پرداخت میکند که در هر کیلوگرم آرد گندم، شامل آرد دولتی ۶۵۰ تومان، آزاد پز ۹۰۰ تومان و صنف و صنعت ۲ هزار و ۷۰۰ تومان است باعث عرضه آرد دولتی ارزان در بازار آزاد توسط این کارخانهها و حتی قاچاق شدید آن در طول ۳٠ سال گذشته شده است.
بالا رفتن تدریجی قیمت جهانی آرد و خصوصا بحران روسیه و اوکراین باعث تنش در بازار جهانی آرد و افزایش قیمت شدید آن در کشورهای همسایه ایران مثل ترکیه و پاکستان شده است.
طبیعتا در ادامه قیمت دو نرخی آرد در ایران و مابهالتفاوت قیمتی بسیار بالای آن باعث ایجاد شبکه و ساماندهی قاچاق این کالا در حجم های بالا به اندازه ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تن به کشورهای همسایه ایران شده است.
به تازگی قیمت واقعی نرخ آرد ویژه صنف و صنعت توسط شرکت بازرگانی دولتی ایران هرکیلو ۱۲ هزارتومان تعیین و ابلاغ شده است. آن هم در شرایطی که پیش از این صنایع آرد سهمیه بندی خود را با قیمت کیلویی ۲۷۰۰ تومان با یارانه ۴۲۰۰ تومانی تهیه می کردند.
قطعا این اقدام بزرگ دولت در حذف فاصله آلوده به رانت میان آرد دولتی و آزاد مورد مخالفت مافیای قاچاق آرد ایران قرار خواهد گرفت. همچنین اعتراض و ناراحتی کارخانههای صنف و صنعتی که از سوبسید آرد بهرهمند میشدند قابل درک است. چرا که این کارخانجات تولید نان، شیرینی، شکلات و ماکارونی پس از سالها اجرای این شیوه غلط دونرخی و توزیع غیرقانونی آرد دولتی با قیمت گزاف در بازار آزاد و بعضا مشارکت در صادرات یا قاچاق سازمانیافته آرد سوبسیددار با اختلاف قیمت بالا به کشورهای همسایه از این پس باید محصولات خودشان را با قیمت واقعی آرد تولید کنند.