امروز در جهان در عرصه امنیت غذایی زنگ هشدار به صدا در آمده است و بسیاری از کشورها برای حفظ و تثبیت امنیت غذایی خود برنامههایی شبیه به آنچه درباره امنیت دفاعی و نظامی تدوین میکنند[...]
امروز در جهان در عرصه امنیت غذایی زنگ هشدار به صدا در آمده است و بسیاری از کشورها برای حفظ و تثبیت امنیت غذایی خود برنامههایی شبیه به آنچه درباره امنیت دفاعی و نظامی تدوین میکنند، تدارک دیدهاند. امروز جهان تحت تأثیر عوامل متعددی قرار گرفته، اما یکی از مهم ترین آنها جنگ اوکراین است.
پس از آغاز جنگ اوکراین، با وجود آنکه موادغذایی فرآیند تولید را طی کرده بودند و در انبارها و سیلوها موجود بودند، اما به دلیل آنکه این تقابل نظامی در فرآیند توزیع مواد غذایی اختلال ایجاد کرد، شاهد افزایش قیمت مواد غذایی به ویژه گرانی آرد و گندم در سطح جهان بودیم. موضوعی که افزون بر بحرانهای محیط زیستی یک تهدید جدی برای امنیت غذایی جهان ایجاد کرد.
ضمن اینکه در کشور ما الگوی مصرف هم مزید بر علت شده است تا امنیت غذایی در معرض آسیب قرار بگیرد.
طبق اصول جهان، مصرف صحیح مهمترین شاخصه تثبیت امنیت غذایی است، اما متأسفانه در کشور ما به دلیل مصرف نکردن اصولی شاخص الگوی مصرف به شدت به هم ریخته است؛ برای نمونه در کشور ژاپن با 121 میلیون جمعیت برنج مصرفیشان سالانه 5 میلیون تن است، اما در ایران با 85 میلیون جمعیت سالانه 14/5 میلیون تن برنج مصرف میشود که بیتردید این اختلاف به دلیل مصرف ناصحیح است.
در کشور ما که اکنون در دوران خشکسالی قرار دارد و دادههای هواشناسی از کاهش چشمگیر بارش نسبت به سالهای آبی گذشته خبر میدهند، آمادگی برای عبور از این وضعیت نیاز جدی و ضروری است؛ در همین راستا وزارت کشاورزی با همت آقای دکتر اسکندر زند برنامهای علمی تدوین کرده است که به مشاهده و تأیید کارشناسان این حوزه در 60 کشور جهان رسیده و در مسیرتصویب قرار گرفته است و انشاءالله در آینده نزدیک معاون اول ریاستجمهوری آن را ابلاغ میکنند.
اولین مرحله این سند فراهمسازی است که در چهار بخش تولید داخل، تجارت، ذخیرهسازی کشوری و فراسرزمینی پیگیری خواهد شد که طرح مذکور این هدف را دنبال میکند. مرحله دیگر اصلاح الگوی مصرف است، ما در این دولت تصمیم داریم برنامهای متقن و کاربردی برای تصحیح الگوی مصرف تنظیم کنیم.
از این رو و در این مسیر چهار دغدغه اصلی داریم که عبارت است از: الگوی صحیح مصرف، سلامت مردم، دسترسی عموم جامعه به مواد غذایی و تکمیل سبد غذایی خانوارها و ایجاد تابآوری در وضعیت بد اقلیمی. نکته امیدبخش در این میان آن است که اگرچه مشکلات و دشواریهایی پیش روی ما قرار دارد، اماالحمدلله ظرفیت و موقعیت کشور در حوزه کشاورزی بسیار خوب است. آنچه امروز ما به آن نیاز مبرم داریم، آموزش در سطوح گوناگون چرخه امنیت غذایی است. چنانچه در برخی از موارد شاهد عدم پذیرش مشاورههای علمی میشوند. در یک نمونه ما چند وقت پیش در یکی از استانهای خراسان شمالی طرحی برای جایگزینی کشت داروهای گیاهی به جای کشت خربزه مطرح کردیم؛ اما کشاورزان مایل به شرکت در این طرح نشدند، البته این موارد با آموزش و اطلاعرسانی حتماً حل و فصل خواهد شد.