پرداخت یارانه باید دو ویژگی کلی داشته باشد: اول اینکه دائمی نباشد و پرداخت آن بعد از مدتی، با توانمندسازی شهروندان متوقف شود[...]
پرداخت یارانه باید دو ویژگی کلی داشته باشد: اول اینکه دائمی نباشد و پرداخت آن بعد از مدتی، با توانمندسازی شهروندان متوقف شود. دوم اینکه پرداخت یارانه نباید به همه مردم و به صورت یکسان صورت گیرد. اگر یارانه را حمایتی از سوی دولت‌ها بدانیم، طبیعتاً همه شهروندان یک جامعه نیازمند حمایت دولت نیستند. حتی افرادی که نیازمند حمایت دولت هستند، این نیاز برای همه آنها، به صورت یکسان و برابر وجود ندارد؛ از این رو هرچقدر بتوان به سمتی حرکت کرد که یارانه به تعداد کمتری از افراد پرداخت شود، میزان یارانه دریافتی افراد بیشتر شده و در نتیجه گامی جدی در راستای از بین بردن فقر در آن جامعه برداشته می‌شود. تشویق مردم به کناره‌گیری داوطلبانه از دریافت یارانه‌ها شاید ساده‌ترین راه برای این موضوع باشد؛ راهی که البته در گذشته استقبال چندانی از آن نشده است، به گونه‌ای که در آغاز به کار دولت یازدهم، نوعی همه‌پرسی برای حذف اختیاری از دریافت یارانه انجام شد، اما نتیجه‌ای نداشت؛ به گونه‌ای که طی آن، بیش از ۹۰ درصد یارانه‌بگیران خواهان دریافت یارانه شدند. لذا شاید بتوان بحث انصراف داوطلبانه از دریافت یارانه را بحثی انحرافی دانست که حتی مطرح شدن آن از سوی دولت ممکن است آثار معکوسی داشته باشد. در این زمینه چند پیشنهاد می‌توان ارائه داد:
1ـ باید پذیرفت روش داوطلبانه برای کاهش تعداد یارانه‌بگیران تأثیر محدودی داشته و بهترین راه، استفاده از نظامات آماری و سیستم‌سازی است. در واقع ایجاد پایگاه اطلاعات اقتصادی منسجم و به روز را می‌توان تنها راه یا بهترین راه برای شناسایی وضعیت اقتصادی خانوارها و به تبع آن حذف افراد غیر نیازمند دانست.
2ـ اگر مردم اطمینان کافی داشته و یقین پیدا کنند که با انصراف از دریافت یارانه، به توسعه کشور کمک می‌کنند، قطعاً بسیاری از اقشار با درآمد کافی نسبت به آن اقدام خواهند کرد. به نظر می‌رسد، بهتر است دولت از فرآیندی شبیه انتقال داوطلبانه مبالغ دریافتی به فقرا و اقشار نیازمند استفاده کند. برای این منظور می‌توان اعلام کرد وجوه پرداختی تحت عنوان یارانه (چه به صورت نقدی و چه کالابرگ) حق تمام افراد است؛ اما با تعیین سازوکاری افراد می‌توانند این حق را به افراد نیازمند اعطا کرده یا ما به ازای آن برای اهداف دیگری مانند آزاد کردن زندانیان بی‌بضاعت، درمان بیماران فقیر، احداث مدارس در مناطق محروم و... استفاده کرد. در این شیوه هم به جنبه‌های روان‌شناختی مرتبط به عدالت‌طلبی افراد توجه شده و هم باعث افزایش میزان رضایت خاطر افراد مبنی بر کمک به افراد نیازمند می‌شویم.
3ـ طبقه متوسط و فقیر جامعه باید یارانه بگیرند، اما این الزام نه تنها برای گروه‌های درآمدی بالا وجود ندارد؛ بلکه دریافت یارانه از سوی این قشر را می‌توان به نوعی مذموم نیز دانست. یکی از نکات این است که اگر یارانه قرار باشد به صورت کالایی(کالابرگ) ارائه شود در صورت قرار گرفتن کالاهایی که مانند گروه‌های درآمدی پایین عمدتاً به خرید و مصرف آن تمایل دارند، ممکن است برخی از دریافت‌کنندگان یارانه که این محصولات در سبد مصرفی آنها حضور ندارد، از دریافت آن منصرف شوند.
