تهمینه بختیاری، کارشناس مسائل اروپا با بیان اینکه تحریمهای آمریکا و اروپا علیه روسیه همانند بومرنگ عمل کرد و به سمت اروپاییها بازگشت، گفت: تلاشهای اخیر اعضای اتحادیه اروپا برای مدیریت بحران انرژی که تا چند ماه آینده و شروع فصل سرما به اوج خود خواهد رسید، بینتیجه مانده و حتی داد برخی از اعضای اتحادیه ازجمله مجارستان را درآورده است.
کشورهای اروپایی این روزها خود را در چاهی خودساخته می بینند که هیچ مفری برای خروج از آن نمی توان متصور شد، جز آنکه از مواضع خود در قبال روسیه و تحریم این کشور عقب نشینی کنند. گرچه همگان 24 فوریه را آغاز جنگ اوکراین می دانند، اما این جنگ ماهها و به بیان بهتر سالها پیش از سوی غربی ها و به طور خاص آمریکا پایه ریزی شد. در سالهای اخیر کشورهای اروپایی به هدایت آمریکا و تحت نام ائتلاف نظامی «ناتو» روز به روز به مرزهای روسیه نزدیکتر شده اند.
این اقدام به بهانه حفظ امنیت اروپا انجام شد، اما تحرک آفرینی علیه دولت روسیه بود. در این میان تلاش های اوکراین برای عضویت در پیمان نظامی ناتو به معنای گذشتن از خط قرمزهایی بود که دولت روسیه به طور جدی برای خود تعیین کرده است. اینکه مسکو عضویت هیچ یک از همسایگان خود را در ائتلاف نظامی ناتو نمی پذیرد. اصرار دولت کی یف بر این موضوع باعث شد تا روسیه 6 روز مانده به پایان ماه فوریه نیروهای ارتش خود را برای حمایت از روس تبارها در برابر حملات نیروهای اوکراینی راهی این کشور کند.
کشورهای اروپایی از همان ابتدای جنگ علم ضد روسی خود را افراشتند و سیل کمک های تسلیحات نظامی خود را راهی کی یف کردند تا اجازه ندهند دولت اوکراین به مذاکره با روسیه برای حل و فصل بحران تن دهد. کشورهای غربی بنا به عادت دیرین از سلاح کهنه و همیشگی خود علیه دولت های مخالف خود بیشترین بهره را برده و سریال تحریم های پیاپی را علیه روسیه کلید زدند.
رویکرد تحریم جدی کشورهای غربی علیه روسیه، دولت مسکو را حتی به اندیشه فروختن گاز خود به دیگر کشورها با واحد پول خود واداشت و مسکو بر این موضوع که حتماً گاز این کشور باید به روبل پرداخت شود، اصرار جدی دارد
هدف آمریکا و متحدان اروپایی آن از وضع چنین تحریم هایی قطع منابع مالی دولت روسیه و در تنگنا قرار دادن این کشور برای پذیرش شروط آنها در مذاکرات با اوکراین بود. این تحریم ها صادرات نفت و گاز روسیه را نیز شامل می شد. کشورهای غربی به طور خاص اعضای اتحادیه اروپا در حالی تحریم های گسترده را علیه واردات انرژی از روسیه وضع کردند که جایگزینی قطعی برای آن در نظر نگرفته اند.
تلاش های اخیر اعضای این اتحادیه برای مدیریت این بحران که تا چند ماه آینده و شروع فصل سرما به اوج خود خواهد رسید، بی نتیجه مانده و حتی داد برخی از اعضای این اتحادیه ازجمله مجارستان را درآورده است.
تهمینه بختیاری، کارشناس مسائل اروپا درباره چشم اندازهای پیش روی کشورهای اروپایی در سایه بحران انرژی رو به رشد این قاره به «راهبرد معاصر» گفت: تحریم هایی که غرب به ویژه آمریکا و اروپا علیه روسیه وضع کردند، به نحوی همانند بومرنگ عمل کرد و به سمت اروپایی ها بازگشت. در نتیجه تداوم این تحریم ها و بسته های پی در پی تحریم که اتحادیه اروپا و آمریکا علیه روسیه اعمال کردند، این کشور را به واکنش واداشت و سبب شد مسکو در مسیر صادرات گاز خود به اروپا تجدید نظر کند. رویکرد تحریم جدی کشورهای غربی علیه روسیه، دولت مسکو را حتی به اندیشه فروختن گاز خود به دیگر کشورها با واحد پول خود واداشت و مسکو بر این موضوع که حتماً گاز این کشور باید به روبل پرداخت شود، اصرار جدی دارد.
وی افزود: همه این عوامل سبب شد سیاستمداران اروپایی به این نتیجه دست یابند باید به استقلال نسبت به صادرات گاز روسیه برسند، موضوع انرژی های جایگزین در داخل را مطرح کنند و به دنبال آن باشند که جایگزین هایی برای گاز روسیه بیابند.
این کارشناس مسائل اروپا تأکید کرد: با وجود این، بعد از گذشت چند ماه شاخص ها و ارزیابی ها نشان نمی دهد اروپایی ها در این تصمیم خود موفق بوده باشند. به همین دلیل نگرانی هایی درباره اینکه با رسیدن فصل سرما اروپا با بحران همه جانبه و جدی مواجه شود، در میان کشورهای این قاره دیده می شود.
بختیاری درباره چشم انداز بحران انرژی در اروپا گفت: اروپایی ها انتظار داشتند تا پایان ماه ژوئیه جنگ اوکراین تمام شود و طرف مقابل، یعنی روسیه از مواضع خود کوتاه بیاید؛ اما روسیه ضعفی در مقابل آنها نشان نداد و چنین چیزی در جبهه روسی دیده نمی شود. این خود نشان می دهد دست کم روسیه همچنان براین موضوع مصمم است اوکراین باید شروطش را بپذیرد. به همین دلیل جنگ میان روسیه و اوکراین به سمت فرسودگی و فرسایشی کشیده شده است و روسیه به دنبال این است برای پذیرفته شدن شروطش در مذاکرات، بحران تا پاییز و زمستان ادامه یابد و آن زمان درنهایت اروپا هم ممکن است تحریم های خود علیه روسیه را لغو کنه و با شروط این کشور کنار بیاید.
نتیجه تنش میان روسیه و اروپا برسر انرژی در نهایت ممکن است به کل اروپا کشیده شود. آمریکایی ها از این جنگ کمتر متأثر می شوند و بیشترین آسیب این جنگ متوجه مردم اروپا خواهد شد
این کارشناس مسائل اروپا آینده جنگ اوکراین را متأثر از بحران انرژی اروپا خواند و گفت: این موضوع به طور ویژه مطرح است که روسیه به شدت نگران گسترش ناتو به سمت مرزهای شرقی خود است. گسترش ناتو به نوعی امنیت مرزهای شرقی روسیه را تهدید می کند و این موضوع یکی از خواسته های اصلی روسیه است که قطعاً در مذاکرات احتمالی با اوکراین و در واقع با اروپا دنبال خواهد کرد. یکی از موضوعاتی دیگری که روسیه بنا به دنبال کردن آن دارد این است که هیچ یک از کشورهای همسایه آن در ناتو عضو نباشند و این یکی از شروط اساسی روسیه است.
بختیاری درباره آینده جنگ انرژی میان مسکو و بروکسل بر این باور است: نتیجه تنش میان روسیه و اروپا برسر انرژی در نهایت ممکن است به کل اروپا کشیده شود. آمریکایی ها از این جنگ کمتر متأثر می شوند و بیشترین آسیب این جنگ متوجه مردم اروپا خواهد شد. در حالی که عامل اصلی جنگ آمریکاست، مردم آمریکا کمتر از تبعات درگیری روسیه و غرب بر سر انرژی متاثر می شوند. بنابراین درباره تأثیرات بحران انرژی بر مردم اروپا می شود گفت، تبعاتی که مردم اروپا به واسطه تحریم های روسیه و در نتیجه آن قطع جریان گاز روس ها به کشورهای خود متحمل می شوند قابل مقایسه با اثری که مردم آمریکا از این تحریم ها می پذیرند، نیست.
این تحلیلگر سیاسی در ارزیابی برنامه هایی که اتحادیه اروپا برای مهار بحران انرژی خود در پیش گرفته است، می گوید: اقداماتی که اروپا برای کاهش وابستگی به انرژی روسیه در پیش گرفته، مؤثر واقع نشده است، زیرا در میان کشورهای اروپایی وابستگی پیچیده ای نسبت به نفت و انرژی اروپا وجود دارد و در صورت قطع گاز روسیه این احتمال وجود دارد اعتراضات گسترده ای علیه آمریکا و کشورهایی که تابع او هستند به وجود آید. این تظاهرات و اعتراضات در کشورهای اروپایی می تواند شکل گسترده ای به خود بگیرد و اوکراینی ها را در مواضع خود نسبت به روسیه وادار به تجدیدنظر کند.
منبع: راهبرد