زمستان سیاه اروپا به روایت «پولیتیکو» و «اشپیگل»: آلمان و فرانسه در لبه‌ی پرتگاه

منابع خبری-تحلیلی گفته‌اند بحران انرژی که در نتیجه جنگ اوکراین ایجاد شده اروپا را در معرض «صنعتی‌زدایی» قرار داده است و موجب شده صنعت قاره سبز با «بحران وجودی» مواجه شود.

پایگاه پولیتیکو نوشته کوره‌های شرکت شیشه‌سازی فرانسوی دورالکس بعد از اتمام جنگ جهانی دوم همیشه در کرانه‌های رود لوآر در حال سوختن بوده است اما زمستان امسال، در کنار خطوط تولید این شرکت فرانسوی، پرنده هم پر نمی‌زند و این شرکت دیگر حتی یک قطعه شیشه هم تولید نمی‌کند.

پولیتیکو نوشته کوره‌های دورالکس تا ماه آوریل در وضعیت «خواب زمستانی» قرار گرفته‌اند، زیرا گاز مورد استفاده برای روشن نگاه داشتن آن بیش از حد گران است. این کوره‌ها، هنگامی که در این دماهای پایین نگاه داشته شوند نمی‌توانند چیزی تولید کنند و اگر هم به صورت کامل خاموش شوند، شیشه‌های ذوب شده در داخل آنها جامد خواهد شد و این تجهیزات به صورت کامل از بین خواهند رفت.

خوزه-لوئیز لیاکونا، رئیس گروه مالک دورالکس گفت: «مجبور بودیم تصمیم‌‌های سختی بگیریم. این کار مخاطرات فنی و انسانی دارد اما به ما کمک می‌کند که انرژی ذخیره کنیم.»

پولیتیکو نوشته هزینه انرژی که در سال 2022 در نتیجه جنگ اوکراین به بالاترین رقم خود رسید برای بسیاری از شرکت‌های تولیدی بالاتر از آن است که آنها بتوانند مزیت رقابتی خودشان را در اروپا حفظ کنند. علاوه بر این، تعداد زیادی از شرکت‌های تابعه آمریکایی عصبانیت مقام‌های اتحادیه اروپا را برانگیخته‌اند که معتقدند واشنگتن شرکت‌ها را به سمت نقل مکان به آمریکا وسوسه می‌کند. کارخانه‌های اروپا برای سال‌ها از انرژی ارزان استفاده می‌‌‌کردند و این مساله به آنها اجازه می‌‌‌داد در رده بزرگ‌ترین تولیدکنندگان جهان قرار داشته باشند.

اروپا در خطر از دست دادن همه چیز

پولیتیکو نوشته بحران انرژی به ویژه برای بخش‌های شیشه‌سازی، صنایع شیمیایی، فلزات، کودهای شیمیایی، کاغذ، سرامیک و سیمان که برای حفظ خط تولیدشان به مقادیر زیادی انرژی نیاز دارند جدی‌تر است. اما در شرایطی که این شرکت‌های اروپایی با رقابت از سوی چین و آمریکایی مواجه شده که روز به روز سیاست‌های حمایت‌گرایانه بیشتری را در پیش می‌گیرد، مقام‌های اروپا از احتمال آغاز عصر «صنعت‌زدایی» در اروپا خبر می‌دهند.

در چنین شرایطی اتحادیه اروپا جلوگیری از آغاز عصر صنعت‌زدایی را در اولویت‌های خود قرار داده است. پولیتیکو گفته کمیسیونر بازارهای بین‌المللی اروپا در ایمیلی که به مناسبت سال جدید برای کارکنان ارسال کرده به تشریح تلاش‌هایی از سوی بروکسل برای افزایش رقابت‌پذیری جهانی شرکت‌های اروپایی پرداخته و آن را در «صدر اولویت‌های این اتحادیه» توصیف کرده است.

در این پیام آمده است: «قیمت بالای انرژی اثراتش را نه تنها بر شهروندان بلکه بر کل زنجیره تأمین صنعتی و شرکت‌های کوچک و متوسط اعمال خواهد کرد. در همین زمان، چین، آمریکا و دیگر کشورها در تلاش هستند قابلیت‌های صنعتی ما را جذب کنند.»

در این پیام همچنین تصریح شده است: «بدون داشتن یک پایگاه قوی برای تولید، امنیت اروپا در زمینه عرضه و توانایی صادرات و تولید شغل هم در خطر است.»

آلمان بر لبه‌ی پرتگاه انرژی

از دسامبر، شرکت‌های تولیدی اروپا - و به ویژه آلمان که نیروگاه صنعتی این قاره قلمداد می‌شود - بدترین شرایط بحران انرژی زمستانی را پشت سر گذاشتند و مصرف گاز را تا حدود 15 درصد کاهش دادند؛ بدون اینکه تولید گاز کاهش پیدا کند.

اما با توجه به اینکه قیمت گاز - علیرغم کاهش اخیر - هنوز حدود 6 برابر بیشتر از میانگین قیمت 10 سال گذشته و بیش از چهار برابر بیشتر از کشورهای رقیب مانند ایالات متحده است، بسیاری هنوز نگران هستند که شرکت های بزرگتر به سادگی عملیات خود را به خارج از اروپا منتقل کنند. در حالی که کسب‌وکارهای کوچک‌تر می‌توانند به طور کامل منحل شوند.

آنچه مسئله را وخیم‌تر می‌کند این است که چشم‌انداز دیرینه اروپا، به عنوان نیروی محرک انقلاب صنعتی سبز به دلیل «قانون کاهش تورم» در آمریکا با تردیدهای جدی مواجه شده است. با توجه به اینکه در این قانون رایانه زیادی برای فناوری‌های صنایع سبز در نظر گرفته شده و شعارهایی با مضمون «آمریکایی بخرید» در آن وجود دارد، اروپایی‌ها نگرانند که شرکت‌های اروپایی آرام آرام به آن سوی اقیانوس اطلس مهاجرت کنند.

یک مقام ارشد کمیسیون اروپا گفت: «با توجه به اقدامات ایالات متحده و چین، ما خطر واقعی صنعتی زدایی و سرمایه‌گذاری‌زدایی را می‌بینیم». از دست دادن ظرفیت تولید به معنی از دست رفتن مشاغل است و تبعات سیاسی هم در پی خواهد داشت. 

این مقام کمیسیون اروپا اضافه کرد: «ما اغراق نمی کنیم وقتی می گوییم صنعت اروپا – با شروع صنایع انرژی بر در خط مقدم – با یک بحران هویتی مواجه است.»

کمیسیون اروپا در بررسی سالانه بازار کار خود که ماه گذشته منتشر شد، اعلام کرد که نرخ اشتغال در اتحادیه اروپا علیرغم جنگ همچنان قوی است و نرخ بیکاری در ماه جولای به 6 درصد کاهش یافته است. اما همچنین هشدار داد که ادامه هزینه‌های بالای انرژی یک «خطر بزرگ» برای مشاغل در اتحادیه اروپا، به‌ویژه در بخش‌های تولیدی انرژی بر، ایجاد می‌کند.

منبع: تسنیم