هفته گذشته و همزمان با روز بزرگداشت شیخ اجل سعدی شیرازی، تندیس آن شاعر شیرین‌سخن و حکیم فارسی‌زبان در خیابان انقلاب اسلامی تهران (تقاطع خیابان سعدی) نصب و با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، فعالان فرهنگی و هنری و مدیران شهری رونمایی شد تا پس از این، هر رهگذری که از این محدوده عبور می‌کند، با نیم‌نگاهی به مجسمه این استاد سخن، به یاد میراث ماندگار سعدی شیرازی و حکمت‌های ماندگار او در گلستان و بوستان و کلیات و... بیفتد.
آنطور که در خبرها اعلام شد، مجسمه سعدی به ارتفاع 3/2 متر طراحی و ساخته شده که با احتساب پایه 4 متری آن، بیش از 7 متر از سطح زمین ارتفاع دارد و کار طراحی و ساخت آن، حدود یک سال و نیم زمان برده است. در همین مراسم، دکتر اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، از نصب مجسمه حکیم نظامی گنجوی در میدان ونک تهران در آینده نزدیک خبر داد. پیش از این و در دهه‌های گذشته هم مجسمه مشاهیر و مفاخر علمی، فرهنگی و هنری پیشین و معاصر، در قالب سردیس یا تندیس در میادین و معابر و اماکن پر رفت و آمد تهران و دیگر شهرهای بزرگ نصب شده و البته این سنت فرهنگی و هنری، محدود و منحصر به ایران هم نبوده و در همه جای جهان رواج دارد که با طراحی، ساخت و نصب این تندیس‌ها، هم این مفاخر و مشاهیر را به عموم مردم معرفی می‌کنند، هم به نوعی از مقام و خدمات آنها تجلیل کرده و در راستای زیباسازی محیط شهری نیز حرکت می‌کنند.
اما این اقدام فرهنگی و هنری ارزشمند و الهام‌بخش‌‌ـ که در گروه هنرهای تجسمی تعریف می‌شود‌ـ برای آنکه بهتر انجام شود و واقعاً اثرگذار باشد، الزاماتی هم دارد که نباید از آنها غفلت کرد. نخستین لازمه موفقیت یک پروژه هنری تندیس یا سردیس‌سازی، به کارگیری ذوق و هنر در حد اعلای آن و نیز توجه به مسئله طراحی مفهومی است. وقتی مجسمه یک شخصیت معاصر یا کهن طراحی و ساخته می‌شود، حساسیت و اهتمام ناظران و سازندگان برای کیفیت و زیبایی اثر باید به حدی باشد که بعد از رونمایی کار‌ـ بدون هرگونه اغراق و مبالغه‌ـ هیچ ایرادی به آن گرفته نشود، یا بهتر بگوییم ایراد قابل اعتنایی گرفته نشود. تجربه تلخ و تأمل‌برانگیز سال‌های گذشته که عده‌ای هرچند از سر دلسوزی و علاقه، به طراحی و ساخت تندیس یا سردیس سردار رشید اسلام شهید حاج قاسم سلیمانی یا برخی بزرگان فرهنگی و هنری اقدام می‌کردند و خروجی کارشان با انتقادات فراوان مواجه می‌شد، نشان می‌دهد برای این حرکت فرهنگی و هنری نباید به استانداردهای حداقلی قناعت کرد.
دومین لازمه موفقیت و اثرگذاری این سنت فرهنگی و هنری، جانمایی مناسب و منطقی است تا هم برای عموم رهگذران قابل رؤیت و نیز محل توجه و تعمق باشد و هم از گزند آسیب‌های محیطی در امان بماند. در نهایت، باید به نکته مهم دیگر در طراحی و نصب این مجسمه‌ها اشاره کرد که عبارت است از جدی گرفتن حفاظت از این آثار هنری. تجربه تلخ حدود 10 سال پیش در سرقت سریالی مجسمه‌های مشاهیر در پارک‌های بزرگ تهران که هیچ وقت هم خبر روشنی از سرنوشت آنها اعلام نشد، اهمیت این مسئله را بیشتر یادآوری می‌کند.
