چرا اجلاس سران عرب در جده تاریخی شد؟

با خوش‌بینی بالایی می گویم اجلاس جده، تاریخی بود و برای این موضوع دلایلی وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت است از نقش استثنایی و بزرگ پادشاهی عربستان سعودی به عنوان میزبان اجلاس سران اتحادیه عرب و نیز به عنوان کشوری مهم و محوری دارای موقعیت سیاسی و اقتصادی رو به رشد.
امروز عربستان سعودی در حال اعمال سیاست توازن در عرصه های بین‌المللی و منطقه‌ای است، اصلی که دهه‌ها در منطقه عربی غایب بوده است و ما اعراب در شرایطی بودیم که یا جذب ابرقدرت ها می شدیم یا دنباله رو عربستان می بودیم. با وجود روابط دوستانه و تاریخی آمریکا با عربستان، سیاست توازن باعث شد ریاض به طور محکم دست دوستی به سمت جمهوری خلق چین دراز کند. 
مطمئناً ابتکار عمل عربستان حل مشکلات سوریه را سرعت خواهد بخشید و باعث بازگرداندن صلح و امنیت به این کشور و آغاز روند بازسازی می شود
در عین حال روسیه و گروه بریکس به عنوان ائتلاف اقتصادی بین‌المللی از دایره قدرت‌های بزرگ فاصله می‌گیرند و عربستان نیز سیاست نفتی مستقل اتخاذ می‌کند که می تواند منافع خود و کشورهای تولیدکننده نفت را در اولویت قرار ‌دهد.
عربستان سعودی میزبان اجلاس سران اتحادیه عرب در دوران احیای جایگاه خود بود، آن هم در زمانی که روابطش را با همسایگانش عادی می کند و دیگر از تنش و خصومت حاکم بر روابطش با ایران یا ترکیه خبری نیست و روابط گذشته، جای خود را به تساهل و تسامح داده است.
اجلاس جده در فضایی برگزار شد که روابط مبتنی بر احترام متقابل و توجه هر یک از طرف ها به منافع طرف مقابل و مداخله نکردن در امور داخلی کشورهای عربی مدنظر قرار داشت. در همین راستا و میان کشورهای عربی، عربستان سعودی ابتکار عمل بازگرداندن سوریه به جایگاه طبیعی خود در اتحادیه عرب و دعوت از بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور را برای حضور در اجلاس برعهده گرفت.
مطمئناً این روند و ابتکار عمل عربستان حل مشکلات سوریه را سرعت خواهد بخشید و باعث بازگرداندن صلح و امنیت به این کشور و آغاز روند بازسازی می شود. همچنین برادران سوری را تشویق به یافتن راهکاری برای مشارکت در حکومت و تسهیل حل مشکل آوارگان و پناهندگان سوری می کند.
علاوه بر این، عربستان سعودی به عنوان میزبان اجلاس موضع قاطعی در زمینه عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی گرفت و آن را به ایجاد کشور مستقل فلسطین به پایتختی قدس و تعهد این رژیم به طرح صلح عربی که در نشست بیروت تصویب شد، کرد.
پیشنهادی که پیش تر اردن به اجلاس صلح عربی ارائه کرد، این بود کنفرانس فراگیر یمن با نظارت اتحادیه عرب برگزار تا به توافقی یمنی-یمنی منجر شود
با همه این موارد، نشست جده سنتی (و همچون گذشته) نبود و موضوع یمن و ارتباط عربستان سعودی با صنعا، تداوم آتش بس و توقف جنگ به عنوان مقدمه ای برای برقراری صلح و حفظ وحدت در یمن در دستور کار قرار گرفت.
پیشنهادی که پیش تر اردن به اجلاس صلح عربی ارائه کرد، این بود کنفرانس فراگیر یمن با نظارت اتحادیه عرب برگزار تا به توافقی یمنی-یمنی منجر شود و تضمین کننده امنیت و آرامش در این کشور عزیز عربی باشد.
اوضاع سودان نیز نیازمند بررسی در نشست سران اتحادیه عرب و پادشاهی عربستان بود که ابتکار عمل پایان دادن به مناقشات را برعهده بگیرند. این موضوع به موضع قاطع عربی نیاز دارد تا نیروهای مسلح سودان فوری به پادگان های خود بازگردند و جنگ متوقف شود. علاوه بر این، سودانی‌ها باید با گروه‌های غیرنظامی و نظامی وارد گفت و گو از همان نقطه‌ای شوند که ابتدای ماه گذشته پایان یافته بود. این، تنها راه بازگرداندن امنیت و صلح به سودان است.

منبع: راهبرد معاصر