پس از ده سال، «علی شمخانی»، مرد شماره یک دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی جای خود را به «علیاکبر احمدیان» داد تا از این پس، او دبیر شورایی باشد که از 20 ماه پیش به ریاست سیدابراهیم رئیسی، هشتمین رئیسجمهور ایران اسلامی تشکیل میشود.
شمخانی که در 1392 و با آغاز دولت اعتدال با حکم حسن روحانی به شعام رفته و جایگزین سعید جلیلی شده بود، در حالی پس از گذشت نیمی از عمر دولت سیزدهم از دبیرخانه شعام میرود که مروری بر ماههای پرشمار حضورش در شورای عالی امنیت ملی نشان میدهد، روزهای مهم و سرنوشتسازی را در این مسند حضور داشته است؛ اغتشاشات دیماه 1396، ماجرای اصلاح قیمت بنزین و حوادث پس از آن در آبان 1398، برگزاری چهار دوره انتخابات، ترور سردار سلیمانی، حمله موشکی ایران به پایگاه آمریکایی عینالاسد، حادثه تلخ سقوط هواپیمای اوکراینی و بلواهای پاییزی 1401 را شاید بتوان مهمترین بزنگاههای سالهایی دانست که جانشین فرمانده کل سپاه در دوران دفاع مقدس، در جایگاه دبیری بالاترین شورای تصمیمگیر درباره امنیت کشور، مسئولیت هماهنگکننده موضوعات مهم امنیتی کشور را عهدهدار بوده است.
در حوزه سیاست خارجی نیز، مذاکرات هستهای و برجام، فراز و فرود در رابطه با عربستان و قدرت یافتن محور مقاومت را میتوان مهمترین موضوعاتی دانست که با حضور وزیر دفاع دولت اصلاحات، در دبیرخانه شعام همزمان بود.
اما عجیب اینکه برخی رسانهها تلاش کردند روایتسازیهای جناحی از این تغییر ارائه دهند؛ «اعتماد» این جابهجایی را «ناگهانی و با سرعتی بالا» دانست؛ در حالی که شمخانی پس از روحانی که 26 سال در این جایگاه بود، طولانیترین دوران تصدی بر دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی را به نام خود کرد. تعبیر اعتماد آنگاه عجیبتر و دورتر از واقعیت به نظر میرسد که بدانیم دو دولت گذشته، در همان روزهای ابتدایی پس از استقرار، به تغییر در دبیرخانه دست زدند، اما سیدابراهیم رئیسی نه تنها شمخانی را که با حکم رئیس دولت اعتدال منصوب شده بود، در دبیرخانه حفظ کرد؛ بلکه مسئولیت پیش بردن پروژههای مهم کشور را در حوزه سیاست خارجی و روابط منطقه با هماهنگی وزارت خارجه بر عهده وی گذاشت. البته این تنها واکنش عجیب این رسانه نبود، روزنامه «هم میهن» شورای عالی امنیت ملی را که شورای ملی است و سران سه قوه، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، فرماندهان کل ارتش و سپاه، وزرای اطلاعات،کشور، امورخارجه، رئیس سازمان برنامه و بودجه و نماینده رهبر معظم انقلاب در آن عضو هستند، در حد تیم دولت تقلیل داده و مینویسد: «امروز رئیسی احساس میکند با توجه به شرایط سیاسی و امنیتی کشور، تیمش با وجود سردار احمدیان برنده خواهد شد.» روزنامه «آرمان امروز» هم با تیتر «آخرین بازمانده فراجناحی هم رفت» خط خیالی و توهم توطئه «یکدستسازی حاکمیت» را القا کرد!
اما آیا نقد این رویکرد رسانههای خاص به معنای آن است که تغییر در شعام فاقد تحلیل و پیام است؟ پاسخ این پرسش بیتردید منفی است.
انتصاب سردار علیاکبر احمدیان، رئیس مرکز راهبردی سپاه پاسداران به دبیری و نمایندگی رهبر معظم انقلاب در شورای عالی امنیت ملی که طبق اصل ۱۷۶، فلسفه وجودی آن «تأمین منافع ملی و پاسداری از انقلاب اسلامی و تمامیت ارضی و حاکمیت ملی» است و در کارنامه او حضور مؤثر در جمع معماران نیروی دریایی جدید سپاه و از اولین نظریهپردازان ایده دفاع نامتقارن مشاهده میشود، بیشک پیامهای روشنی برای دشمنان امنیت ایران و طرفهای غربی دارد. حضور احمدیان میتواند به مسیری که در دولت سیزدهم برای گسترش روابط با همسایگان و دولتهای اسلامی آغاز شده و مقابله با توطئههای دشمنان علیه امنیت ایران و تأمین منافع کشورمان شتاب و قدرت مضاعف بدهد؛ تغییری که می توان از آن به عنوان یک گام به روی جلوی یاد کرد.