راهکار تسریع ساخت‌وساز مسکن چیست؟

به گزارش بصیرت، یکی از موضوعاتی که همواره در خصوص افزایش ساخت و ساز مطرح بوده است و بحث بر سر این موضوع را به میان کارشناسان اقتصادی و تحلیلگران بازار مسکن و مدیران کشانده، این است که راهکار کاهش نرخ مسکن و افزایش ساخت و ساز برای پاسخگویی درست به مطالبات بحق مردم در حوزه خرید مسکن و دسترسی به مسکن مناسب چیست؟ در طول سال‌های گذشته راهکار‌های مختلفی برای حل معضل مسکن ارائه شده است از جمله آنها می‌توان به اعطای وام مسکن تا اعطای زمین ارزان و رایگان، حمایت از انبوه‌سازان و موارد دیگری اشاره کرد که بخشی از راهکار‌ها یا اجرا نشده یا به دلایل مختلف از جمله عدم مدیریت درست و نداشتن برنامه به نتیجه مشخصی نرسیده است. بصیرت در گفت و گوی پیش رو با فرهاد بیضایی، کارشناس و تحلیلگر بازار و اقتصاد مسکن این موضوع را مورد بررسی قرار داده که راهکار ساخت و ساز بیشتر مسکن به خصوص مسکن ارزان برای اقشار مختلف جامعه از جمله آسیب‌پذیران آیا ارائه زمین رایگان بدون هیچ قید و شرطی است؟

فرهاد بیضایی کارشناس و تحلیلگر بازار و اقتصاد مسکن در گفت‌وگو با بصیرت در پاسخ به این سوال که آیا اجرای سیاست اعطای زمین می‌تواند به ساخت و ساز بیشتر مسکن کمک کند، گفت: به نظر می‌رسد باید این مفهوم را مورد تصحیح و بازنگری قرار داد چرا که به طور تام و تمام نمی‌توان گفت با اعطای زمین رایگان مشکل ساخت و ساز مسکن حل می‌شود، چرا که این مفهوم در جامعه جا افتاده که، چون بخش اعظم نرخ مسکن به قیمت زمین برمی‌گردد به این خاطر با اعطای زمین رایگان دولت می‌تواند زمینه‌ساز مسکن بیشتر و ارزانی در این بخش باشد.

فرهاد بیضایی کارشناس و تحلیلگر بازار و اقتصاد مسکن تصریح نمود: اتفاقاً اگر دولت مایل باشد یا بر اعطای زمین به صورت رایگان به مردم اصرار بورزد دود آن به چشم عامه مردم می‌رود چرا که زمین‌های اطراف شهر‌ها امکان عرضه رایگان ندارند، چون این زمین‌ها عمدتاً زمین‌های ارزشمندی با قیمت‌های بالا هستند که اعطای آن‌ها هزینه‌های زیادی به دولت تحمیل می‌کند.

وی افزود: از سوی دیگر موضوع اعطای زمین رایگان برای ساخت و ساز و بخشنامه مربوط به این موضوع بر این مساله تاکید دارد که زمین‌هایی به طرح‌های مسکن‌سازی و احداث ملی واگذار می‌شوند که آنچنان ارزش بالایی نداشته باشند یعنی قیمت آن‌ها نباید خیلی بالا باشد به گونه‌ای که در محاسبه قیمتی نرخ آن‌ها باید یک دوم قیمت هزینه ساخت باشد، به همین خاطر اصولاً اگر قرار باشد زمینی رایگان برای ساخت و ساز مسکن داده شود جزء زمین‌های نامرغوب و پرت خواهد بود که خواهان زیادی نخواهد داشت چرا که ساخت و ساز در آن منطقه سخت است و دسترسی به خدمات بسیار سخت‌تر است و هزینه‌های بسیاری به مردم و دولت در جهات مختلف تحمیل می‌کند.

کارشناس و تحلیلگر بازار و اقتصاد مسکن توضیح داد: نکته بعدی این است که وقتی بر طرح‌هایی تاکید می‌شود که مثلاً به عنوان مسکن استیجاری یا مسکن ۹۹ ساله به مردم داده می‌شود به این معناست که هزینه‌های آماده‌سازی نباید از مردم گرفته شود، این موضوع منجر به تحمیل فشار مالی بسیار زیادی به دولت می‌شود و دولت را نیازمند تامین مالی می‌کند که از این جهت به زیان عموم مردم جامعه تمام می‌شود.

کارشناس و تحلیلگر بازار و اقتصاد مسکن معتقد است: به نظر می‌رسد کشاندن بحث ساخت و ساز مسکن به زمین‌های پرت که در این زمین‌ها برای ساخت و ساز بیشتر آپارتمان‌سازی هدف‌گذاری‌ شود دولت و صاحبان آتی مسکن را تحت فشار‌هایی قرار می‌دهد که در نهایت موضوع تبدیل به کلاف سردرگمی می‌شود که نه منجر به وفای به عهد دولت نسبت به ساخت و ساز مسکن می‌شود و نه اینکه زمینه‌ساز ساخت و ساز مسکن اقتصادی برای مردم می‌شود چرا که هزینه‌های جانبی رفت و آمد و نقل و انتقال و دریافت خدمات برای ساکنان این مناطق سخت و پرهزینه می‌شود.

وی در پایان گفت‌وگو بیان داشت: به نظر می‌رسد اگر دولت محدوده خدماتی شهر‌ها را افزایش دهد و زمین هم با همان نرخ ارزشی که دارد به مردم واگذار کند و گروه‌های آسیب‌پذیر که درآمدی ندارند و وابسته به حمایت نهاد‌های دولتی و خیریه‌ها هستند را نسبت به سایرین بیشتر تحت حمایت قرار دهد می‌تواند با این روش بخشی از مشکل خانه‌دار شدن مردم به خصوص اقشار ضعیف را حل کند و سرعت بیشتری به مسئله ساخت و ساز مسکن بدهد.