امپراتوری غارتگران

«فرانسه» از جمله کشورهایی بود که هرچند دیرتر از اسپانیا و پرتغال وارد عرصه استعمارگری شد؛ اما خیلی زود توانست مستعمرات خود را گسترش دهد؛ به گونه‌ای که در سده‌های ۱۹ و ۲۰، امپراتوری جهانی فرانسه، به دومین امپراتوری بزرگ پس از بریتانیا بدل شد و در دوره اوج خود، در میان سال‌های ۱۹۱۹ و ۱۹۳۹، امپراتوری استعماری فرانسه بیش از 12/347/000 کیلومتر مربع را در بر می‌گرفت که با در نظر گرفتن فرانسه اروپایی، کل مساحت سرزمین‌های تحت چیرگی فرانسه در دهه‌های 1920 و 1930 به 12/898/000 کیلومتر مربع، یعنی 8/6 درصد مساحت کل جهان رسید. به واقع وسعت امپراتوری ماوراء بحار فرانسه، بیست و شش برابر وسعت خاک خود فرانسه، با سه برابر جمعیت آن، بود.
اولین اقدام فرانسوی‌ها برای جا نماندن از رقبا در سال 1524 رقم خورد که چندان موفق نبود و آغاز جنگ اسپانیا و فرانسه مانع از تداوم آن شد. در گام بعدی مأموریت اکتشافی فرانسویان در سرزمین‌های ماوراء بحار به دریانوردی فرانسوی، به نام «ژاک کارتیه» سپرده شد. وی در سال 1534، «گذرگاه شمال‌غربی» در شمال آمریکای شمالی را در‌نوردید. کارتیه اقیانوس اطلس را طی کرد و به سواحل نیوفوندلند امروزی رسید و در امتداد سواحل به حرکت ادامه داد تا اینکه به عنوان اولین اروپایی به سرزمین کانادا قدم گذاشت.
فرانسه، سال‌های متمادی سرزمین‌های پهناور کانادا‌ (بخش‌های مرکزی و شرقی) و آمریکا (حوزه رود می‌سی‌سی‌پی) را در اختیار داشت. البته کشورگشایی فرانسوی‌ها روز به روز بیشتر شد و به سرزمین برزیل، گینه، مراکش، الجزایر، تونس، بنین، بورکینافاسو، ساحل عاج، مالی، موریتانی، نیجر، توگو، سنگال، آفریقای مرکزی، گابن، کنگو، چاد، کامرون، جزایر کومور، رونین، گادلوب مارتینگ، جزایر سنت‌پروکلن، پولینزی، جزیره پنس، مجمع الجزایر والیس، جزایر سویالتی، جزایر هولون، فوتونا، متصرفات قطب جنوب، کامبوج، ویتنام، هند و چین نیز کشیده شد. طی سال‌های 1747 تا 1850، تقریبا تمامی کشورهای هند و چین، به استثنای تایلند، به تصرف فرانسوی‌ها در آمد؛ اما آنها در تایلند به شیوه غیرمستقیم، نظیر گرفتن امتیازات متعدد در کشتیرانی، فعالیت تجاری، امتیازات گمرکی و حتی برخورداری از حق کاپیتولاسیون، منافع استعماری خود را پی‌گیری کردند.
فرانسوی‌ها آفریقا را نابود کرده و بسیاری از کشورهای غرب آفریقا را به اشغال خود در آوردند و سلطه آنها تا به امروز نیز ادامه داشته است که اخبار آن را در ماجرای نیجر و گابن می‌توان پیگیری کرد.