جشنواره فیلم فجر درحالی چهارمین روز خود را پشتسر میگذارد که تقریباً نیمی از آثار اکران شدهاند. از 33 فیلم راهیافته به مسابقه، تاکنون 16 اثر در برج میلاد رونمایی شده است.
«دست ناپیدا»، «میرو»، «آغوش باز» و «ساعت جادویی» مهمانان روز چهارم برج میلاد بودند. تنوع ژانر یکی از مهمترین نکات این روز جشنواره بود، چرا که فیلم دست ناپیدا در ژانر دفاع مقدس ساخته شده، میرو ملودرامی در اقلیم سیستان و بلوچستان است، آغوش باز عاشقانه اجتماعی است و ساعت جادویی در بخش انیمیشن به جشنواره راه یافته است.
حوض خون یا دست ناپیدا؟!
انسیه شاهحسینی تنها کارگردان زن حاضر در جشنواره امسال است. او همانند آثار قبلی خود این بار هم سراغ موضوع دفاع مقدس رفته و فیلمی حماسی از زنان قهرمان پشت جبهه را ساخته است.
* او در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران مبنی بر اینکه چرا 12 سال فیلم نساخته است، گفت؛ "باید از مسئولان بپرسید که چرا کاری کردند که من این مدت از فیلمسازی دور بودم، اگرچه در این مدت اصلاً بیکار نبودم و چندین فیلمنامه نوشتم که همگی آماده ساخت هستند."، این سخن او واکنش حاضران را بههمراه داشت و عدهای برای او دست زدند!
* شاهحسینی که در فیلمش از بازیگران مشهور استفاده نکرده است، درباره این موضوع توضیح داد: پایه فیلم من مستند است و حضور یک سلبریتی در فیلم روایت آن را مخدوش میکند، به همین دلیل از بازیگران بومی استفاده کردم.
* در بخشی از نشست خبری این فیلم، یکی از حاضران با صدای بلند شروع به صحبت و ادعا کرد که برای ساخت این فیلم از نویسنده کتاب «حوض خون» اجازه گرفته نشده است. شاهحسینی کارگردان دست ناپیدا تأکید کرد که در کتاب حوض خون فقط قصه زنان روایت شده و دراماتیزه نشدهاند.
* البته سیدزاده تهیهکننده این اثر نیز در گفتوگوی دیگری با تسنیم اشاره کرد که فیلمنامه این اثر مدتها قبل از انتشار کتاب حوض خون نوشته شده است.
جشنواره با «میرو» رنگین شد
«میرو» دومین فیلم روز چهارم جشنواره و شاید یکی از متفاوتترین آثار تا امروز بود؛ این تفاوت نه از نظر کیفیت فیلم، بلکه از نظر سوژه و مهمانانی بود که همراه با این فیلم به نشست خبری آمده بودند، اهالی خونگرم بلوچ با همان لباس جنوبی بلند و سفیدرنگ!
* فارغ از کیفیت ساخت فیلم سینمایی «میرو» که نقدهایی به آن وارد است، پرداختن به سیستان و بلوچستان و تلاش برای برطرف کردن بازنماییهای غلط از این منطقه جنوبی کشور، اتفاق مهم فیلم میرو است، این موضوع از سوی حسین ریگی کارگردان این فیلم اشاره شد. او گفت که تمام تلاش خود را برای برطرف کردن تصاویر آمیخته با اشرار و قاچاق از زادگاهش بهکار بسته است.
* ایوب افشار یکی از بازیگران پیشکسوت بلوچستان است که در این فیلم سینمایی ایفای نقش میکند. او با همان لباس خاص محلی به برج میلاد آمده بود و در نشست خبری صحبت کرد. او قبل از هر چیز چند بیتی شعرخوانی کرد که مضمون آن این بود: هر زمان که صحبت از بلوچ میشد، فردی را تصور میکردیم که تفنگی در دست دارد و دستاری روی سر؛ اما ما هم هنرمند داریم و هنر را بلدیم.
این سخنان او با واکنش حاضران همراه شد و این هنرمند را تشویق کردند.
* او البته به یک نکته قابل تأمل هم اشاره کرد و گفت «میرو» اولین فیلم سینمایی است که در آن به بلوچها توهین نشده است.
* سعید الهی تهیهکننده میرو هم با تأکید بر اینکه این فیلم استراتژیک است بیان کرد که نگاهش به این پروژه ملی و وطنپرستانه بوده است. بهزعم او این فیلم فراتر از گیشه و فروش بلیطی است.
* زبان و لهجه بلوچی یکی از موضوعات پرتکرار در نشست خبری این فیلم بود؛ امیررضا دلاوری و سودابه بیضایی بهعنوان دو بازیگر اصلی این فیلم تأکید کردند که لهجه بلوچی را پس از تمرین فراوان از ایوب افشار یاد گرفتند، حسینی ریگی هم درباره انتخاب زبان یا لهجه بلوچی گفت: ما به این جمعبندی رسیدیم که در فیلم لهجه داشته باشیم که همه ایرانیها متوجه آن شوند؛ یعنی از زبان بلوچی به لهجه بلوچی رسیدیم که نیازی به زیرنویس نباشد.
فیلمفارسی و هپی اِند خوب یا بد؟!
بهروز شعیبی این بار با آغوش باز خود را به جشنواره فیلم فجر رساند تا متفاوتترین اثر سینمایی خود را به نمایش بگذارد. البته «آغوش باز» هم همانند همه فیلمهای قبلی او آمیخته به مضامین مشترک انسانی اخلاقی است و شعیبی تلاش کرده بود نمایش دیگری از «عشق» را به مخاطبش نشان بدهد.
* نشست خبری این فیلم سینمایی حواشی نسبتا بیشتری داشت و سخن از «فیلمفارسی»، «معین»، «نوازندگی خانمها» و «هپی اِند» به میان آمد!
* اکثر سوالاتی که در این نشست از شعیبی و سرتیپی (تهیهکننده اثر) پرسیده شد، درباره موسیقی و نوع نگاه آنها به این موضوع بود. شعیبی اشاره کرد که چه بخواهیم و چه نخواهیم همه ما موسیقی را دوست داریم و بخشی از زندگی ماست.
* سرتیپی در واکنش به سوالی درباره نام بردن از معین خواننده قبل از انقلاب در فیلم و ارتباط آن با سخنان اخیر وزیر ارشاد درباره مجوز حضور وی در ایران گفت: واقعا فکر میکنید که در دو هفته اخیر ما دستی در این فیلم بردیم؟! فیلمبرداری آغوش باز ماهها پیش انجام شده و هیچ ارتباطی با سخنان اخیر وزیر ارشاد ندارد.
* بهروز شعیبی پاسخ جالبی به یک سوال درباره اینکه آیا در فیلمهایش به دنبال «هپی اِند» به سبک فیلمفارسی است، داد و گفت: هم فیلمفارسی خوب است و هم هپی اِند!
* در بخشی از فیلم «آغوش باز» نوازندگی یک خانم نشان داده میشود؛ همین موضوع دستمایه یک سوال از علی سرتیپی شد. از او پرسیده شد که آیا صحنه نوازندگی خانمها میتواند مشکلی برای نمایش عموم این فیلم داشته باشد؟ او چنین پاسخ داد: «این فیلم پروانه نمایش دریافت کرده و امیدواریم در اکران عمومی این صحنهها دست نخورد، البته اگر رسانهها با چنین سوالاتی حاشیهسازی نکنند!»
* سرتیپی درباره بودجه این فیلم هم توضیح داد: این فیلم صد در صد خصوصی است و یک ریال هم یک ارگان دولتی به آن کمک نکرده است. بهروز شعیبی هم تمایلی نداشت که از ارگان دولتی کمک گرفته شود. فکر میکنم خود قصه و شرایط تولید این فیلم طوری است که بازگشت سرمایه خواهد داشت.
ساعات پایانی شب «جادویی» سپری شد
ساعت جادویی یکی از 4 انیمیشن حاضر در جشنواره فیلم فجر امسال است.
* عوامل تولید این انیمیشن در اقدامی جالب تصمیم گرفتند با کلاه نمدی که بر سر گذاشته بودند در نشست خبری حاضر شوند. محمدمهدی نخعی راد تهیهکننده این انیمیشن درباره دلیل این اقدام گفت: صنعت نمد سالهاست که ضعیف شده و استفاده نمیشود. خوب است که کودکان درباره هویت و گذشته خودمان اطلاعات داشته باشند. ما هم در بخشی از انیمیشن به این موضوع پرداختیم تا برای کودکان و نوجوانان طرح سوال صورت گیرد.
* یکی از موضوعات پرتکرار در این نشست خبری موضوع مهاجرت انیماتورهای ایرانی به خارج از کشور بود. محمدعلی بصیری نیک کارگردان این اثر سینمایی اشاره کرد که برای جلوگیری از این موضوع باید برآوردها را افزایش داد چرا که کشورهای خارجی هزینههای هنگفتی در این زمینه انجام میدهند و انیماتورهای خوب ایرانی را دعوت به همکاری میکنند.
* نخعی راد هم در پاسخ به همین سوال اشاره کرد که برای نگه داشتن هنرمندان باید نرخ های خود را نزدیک به نرخهای جهانی کنیم.
* تهیهکننده انیمیشن ساعت جادویی از ارگانهای دولتی هم انتقاد کرد و گفت: آنها نه تنها هیچ کمکی به ما نکردند بلکه برخی از آنها به ما قولهایی برای همکاری داده بودند که زیرش زدند.
و اما یکی از مهمترین اتفاقات روز چهارم جشنواره حضور محمد خزاعی در برج میلاد بود. او در جمع خبرنگاران حاضر شد و حرفهای مهمی زد اما دو بخش از صحبتهای او بیش از بقیه وایرال شد.
بخش اول درباره سیمرغ مردمی بود که ظاهرا امسال هم خبری از آن نیست. البته رییس سازمان سینمایی قولی داده که باید منتظر بمانیم و ببینیم آیا عملی میکند یا خیر؟
خزاعی در توضیح حذف سیمرغ مردمی گفت: سال 1400 ما سیمرغ مردمی داشتیم که یک سری دوستان اعتراضهایی داشتند و بعد از اینکه اعتراض آنها را بررسی کردم واقعاً متوجه شدیم تقلب انجام شده است و دستگاه یک سینما خاموش بوده و تعداد سانسهایی که خاموش بوده در رأی گیری تأثیر داشته است. حرفهای تهیه کننده درست بود و اینها در آرای مردمی تأثیر داشت. به همین دلیل گفتم آن رأی گیری را کنار بگذاریم و سامانهای درست کنیم که از رأی مردم مطمئن باشیم. باید از من به عنوان یک مدیر انتظار داشته باشید. چطور وقتی از یک جریان اشتباه آگاه شدم، اجازه دهم که آن شیوه ادامه پیدا کند و حقی ضایع شود.
آقای امینی امسال این موضوع را پیگیری کردند، حتی اتود زده شد و چند کارشناس دعوت شدند تا رأی گیری مردمی را داشته باشیم ولی دوستانی که آمدند، گفتند نرمافزاری که میخواهند طراحی کنند به این دوره نمیرسد. امیدوارم سال آینده رهگیری مردمی در جشنواره خواهد بود.
بخش مهم دیگر از صحبتهای دیروز رییس سازمان سینمایی به حواشی فیلم سینمایی «بیبدن» برمیگشت؛ او درباره حضور این فیلم در بخش نگاه نو گفت: دلیلش این است که فیلم ناقص به جشنواره داده شده بود. فیلم ناقص پرده کروماکی با ناقص حدود 58 دقیقهای فرق میکند. وقتی نصفی از فیلم دیده نشود نمیتوان درباره آن قضاوت کرد. این مساله 2 شکل داشت؛ یا باید از سازندگان درخواست میکردیم فیلم را برای سال آینده بگذارند که بتوانیم کامل آن را ببینیم مثل یکی از فیلمهای دفاع مقدس که بنیاد روایت تولید کرده بود که 45 دقیقه آوردند اما چون کامل نبود همه گفتند حیف است و بهتر است فیلم را برای سال آینده بگذارند