محمدرضا فرزین رییسکل بانک مرکزی در سیویکمین همایش سالانه سیاستهای پولی و ارزی با موضوع اصلی «بازآرایی سیاستهای پولی و نظارتی؛ با نگاهی به قانون جدید بانک مرکزی» اظهار داشت: من هم وظیفه میدانم مجدداً عرایضم را با گرامیداشت یاد و خاطره شهید جمهور شروع کنم؛ کمتر به ابعاد مدیریتی ایشان پرداخته شده است.
وی افزود: در قانون جدید بانک مرکزی ما بهجای شورای پول و اعتبار، هیئت عالی داریم که بهپیشنهاد رییسکل و با حکم رییس جمهور انتخاب میشوند؛ نهایتاً چهار نفر در ذهنم جمعبندی شد، بعد از جلسه با رییس جمهور عرض کردم؛ "افرادی را انتخاب کردم و خواستم قبل از رسمی شدن، نظر ایشان را بدانم."، گفتند؛ "باید دو شرط داشته باشند؛ یک کار بانکی بلد باشند و دوم افرادی باشند که با شخص خودت هماهنگ باشند."، گفتند؛ "هرکسی این شرایط را داشت من حتماً قبول میکنم".
فرزین گفت: ایشان در تمام موارد حرفهای همیشه سمت قانون و مقررات میایستادند و کمتر ورود غیرکارشناسی انجام میدادند.
او در ادامه گفت: علاوه بر ابعاد شخصیتی که آقای رییسی بهعنوان یک سیاستمدار شرافتمند عمل میکردند در تصمیمات حرفهای نیز دست افراد را باز میگذاشتند که تصمیمات حرفهای گرفته شود؛ مردد بودیم همایش را برگزار کنیم یا به تعویق بیندازیم، نهایتاً باتوجه به فرمایشات مقام معظم رهبری که هیچ کاری به تعویق نیفتد، تصمیم به برگزاری همایش در تاریخ معین گرفتیم.
*نظام بانکی همچنان نیازمند اصلاحات اساسی است
فرزین با ابراز اینکه "تلاش میکنیم با اصلاح ساختار در بانک مرکزی، اعمال قدرت بانک را در سیاستها داشته باشیم."، گفت: سیاست تثبیت را سال قبل اعلام و اجرا کردیم، ازآنجایی که تورم ما 20 درصد بیش از آمار بلندمدت بود، نقدینگی هم همینطور؛ و فعالان اقتصادی امکان پیشبینی اقتصاد را نداشتند، این سیاست را اجرا کردیم.
رییسکل بانک مرکزی با تأکید بر اینکه نظام بانکی همچنان نیازمند اصلاحات اساسی است، تصریح کرد: خیلی از ناترازیهایی که الآن در نظام بانکی میبینیم، ناشی از سیاستهایی است که دولت تحمیل میکند به بانکها.
* نقدینگی در فروردین ماه به 24.1درصد کاهش یافت
او در ادامه گفت: سال قبل خیلی فکر کردیم که هدفمان را اعلام کنیم یا خیر، نهایتاً هدف رشد نقدینگی را اعلام کردیم؛ برای دولت هم خوب بود و همکاری شد بهسمت 25 درصد برویم ولی نهایتاً 24.3 درصد شد و کمتر از هدفگذاری هم شد، رشد پایه پولی هم کاهش شدیدی داشت و 28 درصد شد.
وی با ابراز اینکه "حفظ نرخ رشد کار سختی است ولی تلاش میکنیم در این محدوده حفظ کنیم."، گفت: هر هفته حجم نقدینگی بازار را کنترل میکنیم؛ از سپرده قانونی هم استفاده کردیم؛ از مجموعه سیاستهای متعارف و نامتعارف پولی کنار هم برای کنترل نقدینگی استفاده کردیم.
فرزین با اشاره به رشد پول گفت: رشد پول به 12.8 درصد در اردیبهشت ماه رسیده است و نشان میدهد انتظارات تورمی در ایران درحال کاهش است.
فرزین با اشاره به تفاوت تورم مرکز آمار و بانک مرکزی، گفت: اگرچه اعداد ما با مرکز آمار متفاوت است ولی تغییرات آن مشابه هم هست.
او با تذکر "اگر میخواهیم جهش تولید محقق شود نیازمند جهش منابع خواهیم بود." ادامه داد: دولت باید بتواند خودش را تأمین مالی کند؛ باید با پول بیرونی که وارد اقتصاد میشود، رشد را در سطح بالایی نگه داریم.
رییس کل بانک مرکزی با اشاره به تحولات بازار ارز گفت: قیمت دلار در بازارغیررسمی هرچند با جهش مواجه می شود ولی به سرعت کاهش می یابد، در حمله نظامی ایران به اسراییل قیمت ارز شبانه افزایش یافت ولی از فردای همان روز از جهش قیمتی کاسته شد. ضریب تغییرات نرخ ارز در بازار غیررسمی که دست ما نیست و خیلی نرخ های ان در خارج کشور و کانال ها شکل میگرد با کاهش همراه بوده است. 30 تا 40 کانال داریم که نرخ های مختلفی میزنند و انتظارات بازار را شکل میدهند، اینها میخواهند انتظارات منفی را در جامعه ایجاد کنند البته نمیتوان نقش انتظارات را در بازار غیررسمی نادیده گرفت.
* نرخ تورم مسکن اردیبهشت ماه 12.3 درصد شد
وی با بیان اینکه نرخ حواله ی نیما یکی از نرخ های مهم و اثرگذار در کشور است، افزود: همینباعث کاهش نرخ تورم در کشور شده است. نرخ تورم مسکن اردیبهشت ماه 12.3 درصد بوده درحالی که پارسال بالای 100 درصد بوده است؛ جلوی افزایش شدیدرا گرفته ایم.
رییس کل بانک مرکزی درباره تراز تجاری گفت: حساب سرمایه منفی به معنای افزایش دارایی های خارجی است؛ فرار سرمایه زمانی است که مردم و تجار نسبت به آینده نگران هستند و دارایی را به ارز تبدیل می کنند؛ عده ای می گویند منفی بودن تراز تجاری بخاطر این است که ما نرخ ارز را نگه داشته ایم. درحالی که اینطور نیست با کاهش نرخ ارز صادرات افزایش یابد، ریشه صادرات در تولید است. در بلندمدت با کاهش ارزش پول ملی صادرات افزایشی نمی شود و مطالعات ما این را نشان نمیدهد.
*فروش اوراق 30 درصدی عامل ریزش شاخص بورس نیست
او با طرح این پرسش که چرا بازار سرمایه منفی است؟ گفت: ما اسفند اوراق 30 درصدی داشتیم ولی بازار سرمایه ماه هاست منفی است و باید علت بررسی شود.نباید از اجرای سیاست های ما بازار سرمایه آسیب ببیند و ما اصلا چنین قصدی هم نداریم.
فرزین گفت: اگر بخواهیم تورم کاهش یابد حتما باید بازنگری در نرخ های سود داشته باشیم تا نرخ ها کمتر شود.
او همچنین در ادامه به عملکرد مرکز مبادله اشاره و تصریح کرد: ما به طلا عنوان تنظیم گری ورود میکنیم؛ هر تغییری در طلا روی ارز هم اثر میگذارد. به همین دلیل در مرکز مبادله حوزه طلا را فعال کرده ایم.
رئیس کل بانکمرکزی با اشاره به اینکه سهم تسهیلات خرد و خانوارها از تسهیلات پرداختی شبکه بانکی در سه سال دولت سیزدهم بیشتر شد و از کمتراز 13درصد به بیشاز 18 درصد در سال 1402 رسید، گفت: تورم تولیدکننده هم که پیشنگر تورم مصرف کننده است، پیش از دولت سیزدهم به ارقام سهرقمی رسیده بود، اکنون به 23درصد کاهش یافته است. امیدواریم با اجرای سیاستهای کنونی نرخ تورم نقطه به نقطه مصرف کننده نیز تا پایان سال به کانال 20درصد کاهش یابد.
فرزین با بیان اینکه قصد انحلال بانکها را نداریم و انحلال آخرین راه است، گفت: در نظام بانکی تعدادی بانک ناتراز داریم که تعدادی هم ناترازی درحال افزایش است؛ البته تعدادی ناشی از مطالبات از دولت است و برخی هم ناشی از مشکلات نظارتی بوده است. به بانکهای مختلف برنامه اصلاحی دادیم و دایما رصد میکنیم.