دنیای امروز دنیای قهرمانسازیهای پوشالی و قهرمانهای آبکی است، قهرمانسازی و قهرمانهایی که چنان با ترفندهای سینمایی بزرگ و مقتدر به تصویر کشیده میشوند که گاهی از مرزها عبور کرده و حتی دل کودک و نوجوان ایرانی را هم تسخیر میکنند.
قهرمانان واقعی در دفاع مقدس
اینکه غربیها به دنبال قهرمانسازی باشند آن هم در آن خلا فرهنگی و نداشتن قهرمانهایی واقعی، خیلی دور از ذهن نیست و نوجوان غربی باید به همان قهرمانهای الکی دل خوش کند، اما چرا سینماگران ایرانی با وجود این همه قهرمان و پهلوان واقعی خصوصا در جنگ ۸ ساله و دفاع مقدس از قهرمانهای نوجوانی که نارنجک به خود میبندند تا تانک دشمن را منهدم کنند تا فرماندهان قهرمانی که یک تنه حریف دشمن بعثی بودند، دست به کاری نمیزنند؟
قهرمانهای واقعی از سوسنگرد تا خرمشهر
اگر خاکریزها و سنگرهای دفاع مقدس از سوسنگرد تا خرمشهر را بررسی کنیم پر است از این قهرمانها و پهلوانهایی که هر کدام به تنهایی میتواند الگوی ابرقهرمانی برای کل دنیا و نه فقط برای نوجوان ایرانی باشند و این همه در حالی است نسلهای جدید حتی نمیدانند چه برسر ایران اسلامی در حمله متجاوزانه صدام آمده است و چه رشادتها و جانفشانیهایی روی داده است؟
نسلی که نمیداند
به گفته پژوهشگران و کارشناسان، نسل سوم در حال فراموش کردن دفاع مقدس است و نسل چهارم اصلا نمیداند ماجرا چیست و اصلا بزرگداشت دفاع مقدس چه مفهومی دارد؟ چرا که درک رشادتها و از جان گذشتنها برای دفاعی که آن را ندیدهای و نمیشناسی خیلی سخت و دشوار است.
دفاع در برابر تجاوز به خاک
لذا لازم است و باید یک بار دیگر زیرتانک رفتن نوجوان ۱۳ ساله برای دفاع از خاک و ناموس ایرانی به تصویر کشیده شود. نسل چهارم باید بداند هم سن و سالهایش بجای بازیهای رایانهای، اسلحه به دست میگرفتند، به دل خاکریز دشمن میزدنند و از کشورشان دفاع میکردند و فرهنگ دفاع باید برای نسل کودک و نوجوان یک بار دیگر از نو به تصویر کشیده شود، اما سینما در این زمینه خلا بسیاری دارد؛ و سینماگران هم تمایلی ندارند وقت و هزینه خود را صرف تصویرگری در زمینه رشادتهای بیمانند و تکرار نشدنی این دفاع جانانه کنند!
دفاع مقدس در دست فراموشی
در حالیکه ما بهترین الگو یعنی "دفاع مقدس" را برای پرورش کودکان، نوجوانان و جوانان در اختیار داریم کم کاریهای سینما و تلویزیون سبب شده این الگو و ابزار مخصوص قهرمانسازی به دست فراموشی سپرده شود در حالی است که در بسیاری از کشورهای دنیا، ایثار نداشته و رشادت نداشتهشان را برای الگوسازی به تصویر میکشند، ما از آنچه داریم غافلیم!
رزمندگان اسلام در ۸ سال دفاع مقدس جهان را به زانو درآورند. اما ما در هیچکدام از آثار سینمایی این قدرت و اقتدار و صلابت رزمندگان را نمیبینیم؟ چرا هیچگاه اثر سینمایی با موضوع دفاع مقدس از سوی کشورمان به اسکار معرفی نمیشود؟ چرا سینماگران به عرصه کودک و نوجوان در دفاع مقدس نمیپردازند و جز اندکی آثار فاخر و خاصی در این زمینه نداریم.
نسل چهارم و دوربین خاموش سینما
بیشک رشادتهای ملت ایران و بخصوص جوانان در ۸ سال دفاع مقدس، الگوی بسیار مهمی برای جهانیان و بخصوص کشورهای منطقه است؛ نکتهای که اکنون برای نسل چهارم خیلی پدیده شناخته شدهای نیست. چرا که قرعه که به نام نسل چهارم رسید دوربین سینما خاموش شد و تولید فیلم و سریالهای فاخر و ماندگار از قهرمانهای دفاع مقدس به فراموشی سپرده شد و حالا ما انتظار داریم نسلی که ندیده و نشنیده دفاع مقدس را ارج بنهد و برای بزرگداشت آن هم پای نسلهای قبلی شود!
خلاهایی که باید پر شود
یکی از مشکلات مهمی که نسل چهارم را با فرهنگ دفاع مقدس و رشادتهای رزمندگان جان بر کف بیگانه کرده، تولید آثار سینماییای است که این رشادتها و ایثارها و شهادتها را از دریچه نگاه یک نوجوان دهه ۴۰۰ به تصویر بکشد تا این نوجوان برای پر کردن خلا فرهنگی ایجاد شده به سراغ قهرمانهای پوشالی غربی نرود.
کارشناسان معتقدند نسل جدید و دهه ۴۰۰ اصلا نمیداند که رزمندگان در ۸ سال دفاع مقدس چه کردند و چرا باید این کار را ارزشمند شمرد! نوجوان امروز مرهون کمکاریهای سینماگرانی است که اصلا نمیدانند چگونه هزاران شهید از جان خود گذشتند تا آرامش بر او و هم وطنش حاکم شود.
سهم ناچیز سینمای دفاع مقدس نوجوان
سهم دفاع مقدس و کودک و نوجوان درسینما و صدا و سیما چندان زیاد نیست. مروری بر آثار سینمای دفاع مقدس نوجوان به آثاری، چون آتش در خرمن، باشو غریبه کوچک، بهار، تابستان طولانی، ترکشهای صلح، خداحافظ رفیق، تنگه ابوقریب و ۲۳ نفر و کودک و فرشته میرسیم. آثاری که نمایش آن برای نسل چهارم خیلی از زوایای پنهان جنگ و تجاوز رژیم بعثی و دفاع ملت ایران را به تصویر میکشد.
کمکاری سینما و تلویزیون در عرصه دفاع مقدس و ختم شدن آن به بزرگداشتی در یک هفته از سال
سبب شده کودک و نوجوان امروزی از واقعیتهای جنگ عقب بماند و رزمنده و شهید را سوای از قهرمان واقعی بداند. لازم است نخبگان فرهنگی کاری کارستان کنند تا جنگ و دفاع مقدس از زاویه دید یک نوجوان و یا کودک به تصویر کشیده شود.