مذاکرات آتش‌بس در زیر آتش!

اخیرا تحرکات دیپلماتیک آمریکا برای برقراری آتش‌بس در لبنان افزایش یافته است، اما سیاست جانبدارانه واشنگتن نسبت به رژیم صهیونیستی مانع موفقیت این تحرکات شده است. یکی از نشانه‌های این جانبداری این است که آمریکا به اسرائیل مجوز داده تا برای یک دوره دو ماهه به حملات خود به لبنان ادامه دهد و در واقع مذاکرات آتش‌بس که با سفر «آموس هوکشتاین» فرستاده ویژه دولت آمریکا به لبنان در حال انجام است، به عنوان «مذاکرات در زیر آتش» توصیف شده است! به همین دلیل است که طرح جدید آتش‌بس آمریکا که با محوریت اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ در حال پیگیری است، با مخالفت شدید حزب‌الله و حتی دولت لبنان مواجه شده است.

قطعنامۀ ۱۷۰۱ شورای امنیت پس از جنگ ۳۳ روزۀ بین حزب‌الله و اسرائیل در سال ۲۰۰۶ صادر شد. این قطعنامه بر ضرورت عقب‌نشینی کامل ارتش اسرائیل از هر نقطه از خاک لبنان، بازگشت نیرو‌های حزب‌الله به شمال رودخانۀ لیطانی، استقرار ارتش لبنان و هزاران نیروی حافظ صلح سازمان ملل در مناطق مرزی و اجرای قطعنامۀ ۱۵۵۹ شورای امنیت تأکید دارد. قطعنامۀ ۱۵۵۹ شورای امنیت بر خلع سلاح تمام گروه‌های شبه‌نظامی در لبنان و بسط حاکمیت دولت بر سراسر خاک آن کشور تصریح کرده است.

با آنکه نجیب میقاتی سرپرست نخست وزیری و نبیه بری رئیس مجلس و سران دیگر احزاب لبنان و همینطور دولت اسرائیل اجرای قطعنامۀ ۱۷۰۱ را به عنوان پایۀ اصلی فرمول آتش‌بس پذیرفته‌اند و کشور‌های غربی و عرب و دخیل در بحران لبنان نیز بر این موضوع تاکید کرده‌اند، اما جزئیات و مراحل مختلف اجرای قطعنامه همچنان محل اختلاف دو طرف اصلی درگیری یعنی حزب‌الله و اسرائیل است.

شیخ نعیم قاسم، دبیر کل جدید حزب‌الله در سخنان اخیر خود اظهار کرد اعلام کرد که خواهان آتش‌بس است، اما آن را «گدایی» نخواهد کرد و زیر بار شرایط اسرائیل نخواهد رفت. همزمان حزب‌الله به میانجی‌ها اعلام کرده است که در دوره انتقال ۶۰ روزه همچنان به حملات خود به مواضع اسرائیل ادامه خواهد داد.

در واقع قصد اسرائیل در سایه حمایت‌های ضمنی و آشکار آمریکا این است که با ادامه حملات سنگین و ناجوانمردانه علیه لبنان از جنوب گرفته تا صور و بیروت و بعلبلک و طرابلس و سایر نقاط این کشور، حزب‌الله و دولت لبنان را در تنگنا قرار دهند تا نهایتا به طرح آتش‌بس مورد نظر خود تن دهند. این در حالی است که اسرائیل مدعی است در حملات ماه‌های اخیر ضمن حذف کادر اصلی حزب‌الله، زیرساخت‌های این حزب نیز به طور چشمگیری نابود شده و در نتیجه حزب‌الله برای مدت زیادی قادر به ادامه رویارویی نیست.

در مقابل، مقامات حزب‌الله ضمن اعلام آمادگی کامل نظامی این سازمان در پاسخ به حملات رژیم اشغالگر، اعلام کرده‌اند که مخالف تغییر قطعنامه ۱۷۰۱ هستند، زیرا گفته می‌شود آمریکا در راستای منافع تل آویو برخی تغییرات را در این قطعنامه ایجاد کرده است. براساس مفاد پیش نویس توافق مورد ادعا، نیرو‌های اسرائیلی باید پس از یک هفته از لبنان خارج شوند و پس از این مدت نیرو‌های مسلح لبنانی به مرز‌های جنوبی اعزام خواهند شد. به گفته مقامات لبنانی و دیگر مقامات عربی درگیر در مذاکرات، این پیشنهاد به اسرائیل آزادی عمل زیادی برای ادامه حملات از طریق مرز‌ها را می‌دهد، به ویژه آنه طبق تجربه، رژیم صهیونیستی هیچ گونه التزامی به قطعنامه‌های بین‌المللی ندارد.

دولت اسرائیل علاوه بر آغاز روند اجرای قطعنامۀ ۱۷۰۱ در زیر آتش، خواهان اموری فراتر از قطعنامه از جمله کنترل بر آسمان لبنان به منظور جلوگیری از تجدید سازمان حزب‌الله و مسلح شدن دوبارۀ اعضای آن است. این درخواست به طور آشکار، حاکمیت لبنان را نقض می‌کند و حتی سمیر جعجع رهبر حزب «قوات لبنانی» نیز که از مخالفان قدیمی حزب‌الله محسوب می‌شود، آن را مغایر حاکمیت ملی لبنان دانسته است.

در ادامه تغییرات جدید در قطعنامه ۱۷۰۱ آمده است که اسرائیل حق دارد به منظور پاسخ به تهدیدات قریب‌الوقوع یا در حال توسعه از سوی حزب‌الله، علیه لبنان حملات هوایی انجام دهد. به طور طبیعی حزب‌الله لبنان این زیاده خواهی را برنمی تابد و در نتیجه بر حق خود در دفاع از لبنان پافشاری خواهد نمود. در واقع آمریکا و اسرائیل خواهان تضعیف و خلع سلاح حزب‌الله با تمسک به قطعنامه ۱۷۰۱ هستند، اما در عین حال از آزادی عمل اسرائیل در ادامه تجاوزات علیه لبنان دفاع می‌کنند!

کاملا روشن است که چنین طرحی که همانند طرح‌های گذشته فاقد عنصر بی طرفی بوده ومتضمن جانبداری آشکار از رژیم صهیونیستی می‌باشد، محکوم به شکست است و نه تنها حزب‌الله، بلکه حاکمیت لبنان نیز زیر بار آن نخواهد رفت. نتیجه آنکه روند کنونی منازعه همچنان تداوم خواهد یافت و حداقل در کوتاه مدت چشم اندازی از آتش‌بس دیده نمی‌شود؛ مگر آنکه با دخالت فعال سایر بازیگران از جمله سازمان ملل، یک فرمول متوازن برای آتش‌بس ارایه شده و ضمانت لازم برای عدم تکرار تجاوزات رژیم غاصب در آینده پیش بینی شود، در غیر این صورت مقاومت بدون هیچ گونه عقب نشینی، همانند گذشته آماده مقابله و پاسخ به حملات رژیم صهیونیستی خواهد بود.