نظام جمهوری اسلامی ایران درباره موضوع مذاکره با آمریکا تصمیم خود را گرفته و آن را نیز به صراحت اعلام کرده است. خوشبختانه، در این زمینه بین مسئولان کشور اتفاق نظر وجود دارد؛ «دکتر پزشکیان» در سخنرانی سالروز پیروزی انقلابی اسلامی، در جمع میلیونها تهرانی، در این زمینه تأکید کردند که کلام و پیام رهبر معظم انقلاب را فصلالخطاب رفتار، عملکرد و سیاستهای خودمان میدانیم. این هماهنگی و انسجام که برای پیشبرد منافع ملی کشور حائز اهمیت است، ضرورت دارد در امر حکمرانی و اداره مناسب جامعه استمرار یابد. در وضعیت کنونی نیاز است چهار برنامه اقدام در دستور کار کارگزاران کشور قرار گیرد؛
نخست؛ برنامه اعتماد اجتماعی: حتی اگر روزی فرابرسد که همه مشکلات اقتصادی کشور حل و فصل شود، اما موضوع اعتمادسازی و روشهای آن در دستور قرار نگیرد، باز هشت ما گره نهمان خواهد بود. در اینجا حل و فصل مسائل اجتماعی و فرهنگی و حتی قضایی ضرورت دارد.
دوم؛ برنامه دفاع ملی و منطقهای: تجربه یکسال صبر راهبردی که پس از خروج یکجانبه آمریکاییها از توافق هستهای آغاز شد و دوره سرنوشتساز بعد از ۱۸ اردیبهشت ۹۸(آغاز گامهای کاهش تعهد هستهای از سوی ایران) به ما آموخته که ایستادگی فعال در مقابل ترامپ حتماً او را سر جایش مینشاند. ممکن است بسیاری از اقدامات ایران برای افکارعمومی دنیا آشکار نشده باشد، اما ترامپ به خوبی از حقایق آن دوره آگاهی دارد.
سوم؛ برنامه سیاست خارجی متوازن: طراحی مناسبات بینالمللی ایران بر اساس توازنگرایی و تنوعسازی بازیگران بدون تردید برای کشور تولید منفعت خواهد کرد. تأخیر یا سستی در به فعلیت درآوردن توافقات اقتصادی پیشین یا انعقاد توافقات جدید با همسایگان، روسیه، شرق آسیا و خاصه چین و نیز تنظیم روابط کشور با آفریقا و آمریکای لاتین خسارتآفرین است.
چهارم؛ برنامه اقتصادی حمایتی: در اینجا پیمودن دو مسیر الزامی است؛ نخست اتخاذ سیاستها و اقدامات اقتصادی با هدف حل و فصل چالشهای اقتصادی، مانند تورم و ارزش پول ملی و به موازات آن کم کردن فشار اقتصادی بر روی مردم از طریق اجرای بستههای حمایتی در بخش معیشتی.
به هر ترتیب، پیگیری این چهار برنامه اقدام ضرورت داشت؛ تمرکز مسئولان کشور بر این محورها، اجتناب از پرداختن به مسائل غیرضرور و حاشیهای و حفظ آرامش جامعه یقیناً سبب ایجاد گشایش در بخشهای گوناگون کشور خواهد شد.
(عزیز غضنفری)
▼ گزارش روز
دولت و افزایش قیمت ارز!
رشد آسانسوری قیمت ارز در هفتههای اخیر سبب شد تا عدهای از منظر اقتصادی و عدهای دیگر با نگاه انتظارات روانی ـ سیاسی به آن توجه کنند؛ اما در این بین آنچه بیش از همه ذهنها را به خود مشغول کرده، نقش و جایگاه دولت در افزایش قیمت دلار است، که دو برداشت میتوان داشت.
برداشت اول اینکه دولت و تیم اقتصادی آن با اهداف سیاسی خاصی و از روی سناریویی از پیش تدوین شده، قیمت ارز را افزایش دادهاند؛ البته چنین برداشتهایی در گذشته نیز سابقه داشته و از نگاهی شاید بتوان خود متولیان امر در دولت را مسبب بروز چنین نگرشهایی دانست.
باید به این نکته توجه کنیم که افزایش قیمت ارز در نهایت به لحاظ «اقتصادی» (افزایش کسری بودجه و اینکه خود دولت بزرگترین مصرف کننده است) و «محبوبیت» (و مقبولیت) به ضرر دولتها تمام میشود. بنابراین، دولتها غالباً تمام تلاش خود را دارند که مانع از افزایش افسارگریخته قیمت ارز شوند؛ به ویژه که در ماههای اول فعالیت خود باشند.
برداشت دوم در ارتباط دولت و قیمت ارز این است که افزایش قیمت ارز میتواند محصول گفتمان سیاسی و اقتصادی دولت و رویکرد و عملکردهایی باشد که در اجرایی کردن امور سیاسی و اقتصادی در پیش گرفتهاند. از قضا در همین چارچوب، سیاستهای ارزی دولت چهاردهم مورد نقد منصفانه کارشناسان دلسوز نیز قرار گرفت و هشدارهای لازم بیان شد. از این منظر، در برهه فعلی، ورود نرخ ارز به محدوده ۸۵ هزار تومان و کانال های بالاتر محصول سیاستهای ارزی دولت (بازار توافقی) و انتظارات روانی و سیاسی است، نه ورود مستقیم دولت برای کسب درآمد یا اهداف سیاسی. البته ما نقش شرکتهای خصولتی، برخی بانکها و افراد را که از محل افزایش قیمت دلار منتفع هستند، نادیده نمیگیریم و معتقدیم حساب آنها از مجموعه دولت به معنای هیئت وزیران جداست و دولت باید برای مقابله با ورود نامولد آنها به بازار ارز، کنترل و نظارت داشته باشد.
سخن اصلی این است که در برهه فعلی باید افزایش قیمت ارز را از منظر نماگرهای اقتصادی و انتظارات سیاسی ـ روانی تحلیل کرد، نه اینکه آن را به وجود توطئه و نگرشهای حزبی گره زد؛ لذا بیان نظراتی که مبنای علمی ندارند و سمت و سوی متهم کردن دولت را تداعی میکند، میتواند کانون ایجاد ناامیدی و تشتت در جامعه شود. زمانی که دشمن به دنبال انشقاق در جامعه ایران است و به ایجاد دوقطبی در کشورمان امید دارد، نباید با مقصرسازی دولت، آن هم بدون ادله و استدلال معتبر، او را متهم کرد. نقد کنیم، اما نقد «دشمن شاد کن» نداشته باشیم. البته در آن سو دولت نیز باید ضمن شفافسازی، گفتوگو با مردم و شنیدن سخن همه کارشناسان، زمینه هرگونه سوء تفاهم را برطرف کند. (علی محمدی)
▼ خبر ویژه
چه کسی راه «محمد الضیف» را ادامه میدهد؟
پس از شهادت «محمد الضیف» از «عزالدین الحداد» ملقب به «شبح القسام» به عنوان محتملترین گزینه جانشینی الضیف و فرماندهی کل گردانهای القسام یاد میشود. در طول دو دهه گذشته «عزالدین الحداد» یکی از مهمترین اعضای شورای نظامی عمومی گردانهای «عزالدین القسام»، شاخه نظامی حماس در حوزه برنامهریزی و اجرای عملیاتهای نظامی علیه رژیم صهیونیستی بود که ضربات سنگین و خسارات بسیاری به این رژیم، به ویژه طی عملیات «طوفانالاقصی» در 7 اکتبر 2023 وارد کرد. سرویسهای اطلاعاتی و امنیتی رژیم صهیونیستی از «عزالدین الحداد»، فرمانده لشکر غزه به عنوان یکی از شخصیتهای ستونها و ارکان اصلی شاخه نظامی جنبش حماس یاد میکنند که فرماندهی حداقل شش گردان و یگان نیروهای ویژه القسام را برعهده دارد.
▼ اخبار
سیاسیبازی سرپرست دانشگاه تهران برای فرار از پاسخگویی!
عصر جمعه تعدادی از دانشجویان دانشگاه تهران در تجمعی نسبت به عدم تأمین امنیت اطراف کوی دانشگاه اعتراض کردند. این تجمع پس از آن برگزار شد که یکی از دانشجویان کوی دانشگاه تهران روز چهارشنبه پس از درگیر شدن با دو سارق مورد اصابت جسم تیز قرار گرفت و جان سپرد. دانشجویان خواستار افزایش امنیت مسیرهای کم تردد کوی دانشگاه تهران شدند؛ اما نکته عجیب اینکه وقتی سرپرست دانشگاه تهران در جمع تجمعکنندگان حاضر شد و تعدادی از دانشجویان ساکن در کوی دانشگاه شعارهایی علیه وی سر دادند. «سید حسین حسینی» برای فرار از پاسخگویی تلاش کرد این موضوع را به حوادث ۱۸ تیر 1378 مرتبط کند و در جملاتی عجیب گفت: «عامل اصلی کوی اتفاقات کوی دانشگاه در ۱۸ تیر و اتفاقات امروز، نیروهای لباس شخصی هستند.» گفتنی است، پیش از این، «سردار رادان» دستور پیگیری ویژه برای آنچه در روز چهارشنبه به وقوع پیوست را صادر کرده است.
اعتراف گروسی به تبعیت از آمریکا!
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، هشدار داده است که زمان برای دستیابی به توافقی جهت مهار برنامه هستهای ایران در حال اتمام است؛ زیرا تهران به تسریع غنیسازی اورانیوم تا نزدیک به درجه تسلیحاتی ادامه میدهد. «رافائل گروسی» در مصاحبهای با «رویترز» اظهار داشت که هنوز نتوانسته است با دولت جدید آمریکا درباره مسئله ایران مشورتهای سیاسی انجام دهد. او افزود، احتمالاً ارائه گزارش جامع درباره فعالیتهای هستهای ایران را به تعویق خواهد انداخت؛ زیرا این گزارش ارزش افزودهای نسبت به گزارشهای قبلی نخواهد داشت. وی در حاشیه نشست امنیتی مونیخ گفت: «فکر میکنم زمان در حال اتمام است، اما این به معنای آن نیست که نمیتوانیم سریع عمل کنیم. آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاعات و عناصر لازم را در اختیار دارد، اما وقتی به سیاست میرسد، این به عهده کشورهاست.» نکته مهم گفتههای گروسی، اذعان به مشورتهای سیاسی با آمریکا درباره ایران است! تا این سؤال همچنان باقی بماند که آژانس به عنوان یک نهاد فنی و تخصصی چرا وارد حوزه سیاسی شده است؟!
پیامهایی از دمشق دریافت کردیم!
نماینده ویژه وزیر امور خارجه کشورمان در امور سوریه درباره اظهارات اخیر «اسعد حسن الشیبانی» وزیر خارجه دولت انتقالی سوریه مبنی بر تبادل پیام با تهران گفت: «جمهوری اسلامی ایران به صورت غیرمستقیم با دمشق در ارتباط است و پیامهایی نیز دریافت کردهایم.» نماینده ویژه وزیر امور خارجه کشورمان در امور سوریه با بیان اینکه مواضع جمهوری اسلامی ایران درباره تحولات دمشق روشن است، گفت: «با توجه به جایگاه ویژهای که کشور سوریه در منطقه خاورمیانه دارد، اعتقاد داریم که آینده و سرنوشت آن به دست مردم این کشور تعیین شود و همه جریانهای سیاسی این کشور در این امر مشارکت کنند.» وی تأکید کرد: «قطعاً ثبات و آرامش سوریه از اهمیت ویژهای برای ما برخوردار است و مخالف هرگونه دخالت خارجی در امور این کشور هستیم.» وی تأکید کرد: «ما با تأمل و تانی تحولات سوریه را رصد میکنیم و در زمان مناسب تصمیمگیری خاص خودمان را خواهیم داشت.»
مایه نگرانی جدی آمریکا!
«نشنال اینترست» با اشاره به عملیاتی شدن ناو شهید بهمن باقری نوشت: «این ناو یک جهش بزرگ برای ایران محسوب میشود. ایران نمایش قدرت دریایی خود را به شکل چشمگیری بهبود داده است. رونمایی از این ناو یک پیروزی تبلیغاتی برای ایران و متحدان و گروههای نیابتی منطقهایاش محسوب میشود. آمریکا نباید این تهدید را نادیده بگیرد، بلکه باید آن را به عنوان زنگ هشداری برای یک تهدید رو به رشد در آینده در نظر بگیرد. فقط ناو شهید بهمن باقری باعث نگرانی نیست، بلکه آنچه پس از آن اتفاق خواهد افتاد اهمیت دارد.» جمهوری اسلامی بیش از سه دهه است که برنامه خودکفایی نظامیاش را آغاز کرده و توانسته است نمونههایی از زیردریایی، جتهای جنگنده، تانک، موشک و پهپادهای بومی تولید کند. این نشریه آمریکایی در ادامه نوشت: «این واقعیت که سپاه پاسداران ایران، ناوهایی در هر سایز برای انتقال و پرواز پهپاد در اختیار داشته باشد، مایه نگرانی جدی آمریکاست.»
▼ اخبار کوتاه
◄ هیئتمدیره شرکت هوش مصنوعی «اوپنایآی» آمریکا دیروز جمعه پیشنهاد ۹۷.۴ میلیارددلاری کنسرسیوم تحت رهبری ایلان ماسک برای خرید خود را رد کرد. به نقل از «رویترز»، شرکت هوش مصنوعی «اوپنایآی» که با عرضه بات گپ چت جی پی تی بسیار مشهور شده، اعلام کرده است، این شرکت برای فروش نیست. این رویکرد آخرین تلاش ماسک برای جلوگیری از تداوم موفقیت اوپنایآی است.
◄ «کامبیز مرادی» مدیرعامل شرکت شتاب خودرو که به تازگی و پس از انتقادها از شهرداری تهران به دلیل استفاده نکردن از ظرفیتهای داخلی عهدهدار تولید 500 اتوبوس برقی برای شهرداری تهران شده است، گفت: «اگر شهرداری تهران با تعداد بیشتر با شرکت ایرانی شتاب قرارداد منعقد میکرد، امسال ۵۰۰ دستگاه و سال آینده ۵۰۰ دستگاه اتوبوس برقی دیگر تولید میکردیم؛ تولیدکنندگان داخلی توان تولید ۵ برابر قرارداد چین را دارند!»
◄ «روبیو» وزیر خارجه آمریکا با بیان اینکه تنها برنامه موجود برای ما انتقال فلسطینیها از نوار غزه است، گفت: «اگر کشورهای عربی برنامه بهتری نسبت به انتقال فلسطینیها از نوار غزه دارند، این امر بسیار عالی است.»
◄ «سعید احدیان» دستیار سیاسی رئیس مجلس گفت: «مصوبه شورای عالی امنیت ملی توقف اقدامات تنشزاست، طبیعتاً به تأیید رهبری نیز رسیده است. تشخیص مصادیق این را دبیرخانه انجام میدهد؛ یکی از مصداقهای آن افزایش قیمت گازوئیل بود، دولت تصمیم گرفته که قیمت گازوئیل را گران کند، بدون اینکه مصداق را به صحن شورا ببرند دبیرخانه به دولت نامه زده که قیمت آن را گران نکنید.»
◄ «المانیتور» نوشت: «در ۴ فوریه، بنیامین نتانیاهو، و دونالد ترامپ، به توافق کاملی در مورد ایران دست یافتند. بر اساس این توافق، اگر طی چند ماه آینده توافق هستهای با ایران حاصل نشود، آمریکا موافقت کرده است که اسرائیل اقدامات لازم را انجام دهد.» یکی از نزدیکان نتانیاهو به «بن کاسپیت» از المانیتور گفت: «نتانیاهو در وضعیت برد-برد قرار دارد. اگر ترامپ به توافق هستهای با ایران دست یابد، میتوان فرض کرد که این توافق بسیار بهتر از توافق سال ۲۰۱۵ خواهد بود.» او افزود: «اگر نه، درهای جهنم برای ایران باز خواهد شد، اما این بار واقعاً.»
◄ نیروهای گردانهای قسام و گروهانهای قدس خود را برای تحویل دادن سه اسیر صهیونیست در شهر خان یونس واقع در جنوب نوار غزه آماده میکنند .قرار است در برابر این سه اسیر صهیونیست بیش از ۳۶۰ اسیر فلسطینی با محکومیتهای حبس ابد آزاد شوند. در سکوی محل تبادل اسرا بنرهایی با شعار «ما سربازهای قدس هستیم و جایی نخواهیم رفت جز به قدس» در اشاره به طرح کوچاندن فلسطینیها نصب شده است. این در حالی است که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا تهدید کرده بود امروز باید تمام اسرای صهیونیست آزاد شوند، اما در نهایت حماس اعلام کرد که تنها سه اسیر آزاد خواهند شد.