زخم را عمیق‌تر نکنیم
وقتی خط لوله انتقال آب یزد تخریب می‌شود، نه‌تنها میلیون‌ها نفر در یزد از دسترسی به آب شرب محروم می‌شوند، بلکه خسارات مالی سنگینی و چند صد میلیاردی به بیت‌المال وارد می‌شود. این قبیل اقدامات به جای حل ریشه‌ای مشکل، تنها زخم‌های موجود را عمیق‌تر می‌کند.
پایگاه بصیرت / احسان بهاری
چند روز پیش بود که خبر تخریب خط لوله انتقال آب یزد در اصفهان منجر شد تا در استان یزد از مردم درخواست شود تا در مصرف آب صرفه‌جویی کنند؛ هر چند در روزهای بعد تانکرهای آب از سوی استان‌های کشور برای تامین آب شرب استان یزد ارسال شد اما این مسئله نه‌تنها به تنش‌های منطقه‌ای میان استان‌های اصفهان و یزد دامن زده، بلکه پرسش‌های جدی درباره منافع ملی ایران و نحوه مدیریت منابع مشترک را مطرح کرده است. باید گفت چنین اقداماتی، هرچند ممکن است در کوتاه‌مدت به نفع گروهی خاص باشد اما در بلندمدت به ضرر کل کشور است.
آب یک منبع استراتژیک و متعلق به کل ملت ایران است
ایران کشوری است با اقلیم خشک و نیمه‌خشک که منابع آبی محدودش از دیرباز یکی از چالش‌های اصلی توسعه پایدار آن بوده است. زاینده‌رود، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین رودخانه‌های فلات مرکزی، نقش حیاتی در تامین آب کشاورزی، صنعت و شرب مناطق مختلف از جمله اصفهان و یزد دارد. خط لوله انتقال آب از اصفهان به یزد که در دهه‌های گذشته احداث شد، با هدف تامین آب شرب برای استانی طراحی شده که به دلیل موقعیت جغرافیایی‌اش، به منابع آبی کافی دسترسی ندارد. یزد، با میانگین بارندگی بسیار پایین، به این آب وابسته است و حدود ۵۰ درصد از نیاز آب آشامیدنی‌اش از این خط تامین می‌شود. از سوی دیگر، کشاورزان شرق اصفهان که خود با کاهش شدید حق‌آبه و خشکی زاینده‌رود مواجه‌اند، این انتقال را ظلمی در حق خود می‌دانند و چندین بار با تخریب خط لوله، اعتراض خود را نشان داده‌اند.
از منظر منافع ملی، آب یک منبع استراتژیک و متعلق به کل ملت ایران است، نه صرفاً یک منطقه خاص. تقسیم عادلانه این منبع، وظیفه حاکمیت است و هرگونه اقدام خودسرانه مانند تخریب زیرساخت‌ها، نظم ملی را به خطر می‌اندازد. وقتی خط لوله انتقال آب یزد تخریب می‌شود، نه‌تنها میلیون‌ها نفر در یزد از دسترسی به آب شرب محروم می‌شوند، بلکه خسارات مالی سنگینی و چند صد میلیاردی به بیت‌المال وارد می‌شود. این هزینه‌ها می‌توانست صرف پروژه‌های بزرگ‌تر مانند شیرین‌سازی و انتقال آب از خلیج فارس شود که راه‌حلی پایدارتر برای همه مناطق ایران است. به جای حل ریشه‌ای مشکل، چنین اقداماتی تنها زخم‌های موجود را عمیق‌تر می‌کند.
منافع محلی مقدم بر منافع جمعی؟
علاوه بر این، تخریب خط لوله به وحدت ملی آسیب می‌زند. ایران کشوری چندقومیتی با تنوع جغرافیایی است و بقای آن در گرو همبستگی میان مناطق مختلف است. وقتی کشاورزان یک منطقه به زیرساخت‌های منطقه دیگر هجوم می‌آورند، این پیام به جامعه مخابره می‌شود که منافع محلی بر منافع جمعی اولویت دارد. این روند می‌تواند به یک چرخه معیوب منجر شود که در آن هر استانی برای تامین نیازهایش به اقدامات مشابه دست بزند و در نهایت، انسجام کشور تضعیف شود. در شرایطی که ایران با تهدیدات خارجی و تحریم‌های اقتصادی مواجه است، حفظ وحدت داخلی بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.
از طرفی هم مفهوم شهروند ملی، بر این اصل استوار است که هیچ فرد یا گروهی، جز در محدوده مالکیت شخصی خود، حق ادعای امتیاز یا برتری بر منابع طبیعی و عمومی یک شهر یا استان را ندارد. تمامی آحاد ملت ایران، به‌طور برابر، از حقوق یکسان برای بهره‌مندی از این منابع برخوردارند. این دیدگاه، لازمه حفظ وحدت و همبستگی در کشوری است که منابع آن متعلق به کل جامعه است، نه بخشی از آن.
کشاورزان اصفهانی را دریابید
از سوی دیگر، نمی‌توان خشم و استیصال کشاورزان اصفهانی را نادیده گرفت. خشکسالی‌های پیاپی، سوءمدیریت منابع آب، آن‌ها را به نقطه‌ای رسانده که دست به چنین اقداماتی می‌زنند اما باید به آن‌ها گفت که راه‌حل این مشکل در تخریب نیست، بلکه در مطالبه‌گری متحدانه و درخواست از دولت برای اجرای سیاست‌های عادلانه و پایدار است. به عنوان مثال، توسعه زیرساخت‌های انتقال آب از منابع فراوان‌تر مانند دریای عمان یا خلیج فارس، نه‌تنها می‌تواند نیاز یزد را برطرف کند، بلکه فشار بر زاینده‌رود را کاهش دهد و به احیای کشاورزی اصفهان کمک کند. این رویکرد، برخلاف تخریب، به نفع همه طرف‌هاست و منابع ملی را بهینه‌تر استفاده می‌کند.
جان کلام
در پایان، باید گفت که تخریب خط لوله انتقال آب یزد در اصفهان، هرچند ریشه در مشکلات واقعی دارد، اما در راستای منافع ملی ایران نیست. این اقدام نه‌تنها مشکلات را حل نمی‌کند، بلکه به اقتصاد ملی، وحدت اجتماعی و اعتماد عمومی آسیب می‌زند. منافع ملی ایران در گرو همکاری میان مناطق، مدیریت هوشمندانه منابع و سرمایه‌گذاری در راه‌حل‌های بلندمدت است، نه در اقدامات واکنشی که تنها تنش را بیشتر می‌کند. دولت باید با جدیت بیشتری به این بحران بپردازد و با ایجاد شفافیت و عدالت در توزیع آب، از تکرار چنین حوادثی جلوگیری کند. تنها در این صورت است که می‌توانیم از منابع محدودمان به نفع کل ملت بهره ببریم و آینده‌ای پایدار برای ایران رقم بزنیم.
منبع: سایت بصیرت
نظرات بینندگان
آخرین مطلب
پربیننده ترین
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
