بصیرت سفر سید عباس عراقچی به چین را بررسی می‌کند
سفر به چین و ادامه همگرایی در نظم نوین جهانی
آمریکا با رویکرد مذاکراتی به ایران و روسیه ، تصور شکستن همگرایی این سه کشور را داشته است حال آنکه سفر عراقچی به روسیه و چین، تاکید مسکو بر توسعه روابط با چین بویژه در حوزه انرژی توهم بودن این خواسته آمریکا را آشکار می سازد.
پایگاه بصیرت / قاسم غفوری
اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد که عراقچی رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان فردا به چین سفر می‌کند. وی در خصوص تداوم رایزنی‌ها با سایر اعضای برجام به ویژه چین و روسیه، افزود: پکن و مسکو هم دو عضو مهم شورای امنیت هستند و هم به عنوان دوستان و شرکای مهم جمهوری اسلامی ایران همیشه در جریان روندهای مرتبط با موضوع هسته‌ای ما بودند. در همین حال سخنگوی وزارت امور خارجه چین در آستانه سفر عراقچی به پکن اعلام کرد که دو کشور همکاری‌های مشترک را در حوزه‌های گوناگون ادامه می‌دهند. گو جیاکون در پاسخ به پرسشی از سوی رسانه‌ها مبنی بر سفر سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان به پکن، اظهار داشت: تهران و پکن در سطوح و حوزه‌های مختلف، تعاملات و تبادلات خود را حفظ کرده‌اند.
نگاهی بر ابعاد یک سفر
سفر عراقچی به چین در حالی صورت می‌گیرد که در نگاه نخست دو کشور بر اساس روابطی تاریخی تلاش کرده‌اند تا روابطی همه جانبه را محقق سازند. تاکید بر توافقنامه 25 ساله میان طرفین با ابعاد اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و امنیتی گواهی بر این رویکرد تعاملاتی است. همکاری و نگاه ویژه در اجرای طرح یک جاده یک کمربند و نقش کلیدی و راهبردی ایران در این زمینه بعد دیگر این همگرایی دو جانبه را تشکیل می‌دهد. در همین حال دو کشور نگاهی واحد و ویژه در مقابله با تحریم‌ها دارند چنانکه مبادلات نفتی طرفین همگرایی واحد در برابر سیاست‌های تحریمی و تعرفه‌ای و فشار حداکثری آمریکا می‌باشد.
نکته دیگر آنکه ایران و چین هر دو جزء اتحادیه‌های بزرگی همچون شانگهای و بریکس هستند که همگرایی دو جانبه و نیز در قالب این اتحادیه‌ها برای تحقق اهداف جامع آنها ضروری است. امروز بریکس و شانگهای توانسته‌اند به بازیگرانی مهم در اقتصاد منطقه‌آی و جهانی مبدل گردند و ایران و چین نیز هر کدام به عنوان عضو اصلی از ظرفیت‌ها و مولفه‌های بسیاری برای نقش آفرینی و تحقق اهداف این اتحادیه‌ها برخوردارند. قطعا رایزنی‌ها و هماهنگی‌های بیشتر میان این دو کشور برای توسعه و به نتیجه رسیدن اهداف بریسک و شانگهای یک ضرورت است که میتواند بخشی از اهداف عراقچی به پکن باشد.
مسئله دیگر نقش میانجی‌گرایانه چین است که تاکنون نتایج مثبتی به همراه داشته است. در دوران شهید رئیسی، پکن واسطه میان ایران و عربستان بود ودر نهایت نیز توافقنامه همگرایی میان طرفین با حضور شهید امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران و فرهان همتای سعودی ایشان در پکن امضا شد. با توجه به روکیرد ایران به همگرایی گسترده‌تر با همسایگان و نیز ارتباطی که پکن بویژه در حوزه اقتصادی با کشورها دارد، تعاملات میان طرفین میتواند ظرفیت سازی برای تسریع در هدف گذاری توسعه مناسبات با همسایگان را به همراه داشته باشد.
یکی از اهداف مهم سفر عراقچی به چین، ادامه رایزنی‌ها و نقش آفرینی‌ها در مذاکرات هسته‌ای است. هر چند که اکنون مذاکرات غیر مستقیم میان ایران و آمریکا جریان دارد و صحبت‌هایی نیز با اروپایی‌ها شده است، اما تهران تاکید دارد که هرگز نقش و جایگاه چین را فراموش نخواهد کرد و از ظرفیت‌های آنها در برابر رفتارهای غرب بهره خواهد گرفت. تاکنون نیز دیدارهای سه جانبه‌ای میان مقامات ایرانی، روسیه و چینی برگزار شده است در همین حال هفته گذشته عراقچی به روسیه سفر داشته و حامل پیام رهبر انقلاب برای پوتین رئیس جمهور این کشور بود. قدر مسلم هر چه روند مذاکرات هسته‌ای پیش می رود هماهنگی با متحدان و دوستانی همچون چین و روسیه ضرورت بیشتری پیدا می‌کند و سفر عراقچی نیز می‌توان نقطه عطفی را تحقق این مهم باشد. دیدگاه روسیه و چین آن است که بر خلاف ادعاهای غرب ایران دارای فعالیت صلح آمیز هسته‌ای بود و حق برخوردار شدن از تمامی منافع هسته‌ای شدن را دارد در عین آنکه تحریم‌های غرب علیه ایران نیز غیر قانونی بوده و باید لغو گردد. سفر عراقچی به چین در استانه مذاکرات کارشناسی و نشست روز شنبه میتواند تقویت کننده موضع ایران در برابر آمریکا باشد.
نکته دیگر آنکه منطقه غرب آسیا دورانی بس حساس را سپری می‌کند. از افغانستان و اختلافات آن با پاکستان گرفته تا استمرار جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و لبنان و سوریه، از تحرکات نظامی مشکوک آمریکا در سوریه و عراق تا جنایات گسترده آمریکا در دریای سرخ که امنیت دریای سرخ را با خطر مواجه کرده است، بخش‌هایی از وضعیت بحرانی منطقه را تشکیل می‌دهد. با توجه به نگاه ویژه ایران و چین در معادلات منطقه و تاکید آنها بر لزوم برقراری ثبابت و امنیت پرداختن به مسائل منطقه بویژه موضوع فلسطین یک ضرورت است که میتواند از ابعاد مهم سفر عراقچی به پکن باشد بویژه آنکه چین سالهاست که تلاش دارد تا روابط اقتصادی و سیاسی فراگیری را با کشورهای غرب اسیا برقرار سازد و حمایت‌های قابل توجهی نیز از تشکیل کشور مستقل فلسطین و محکوم سازی جنایات رژیم صهیونیستی داشته است.
نکته دیگر آنکه ایران و چین هر دو جزء اتحادیه‌های بزرگی همچون شانگهای و بریکس هستند که همگرایی دو جانبه و نیز در قالب این اتحادیه‌ها برای تحقق اهداف جامع آنها ضروری است. امروز بریکس و شانگهای توانسته‌اند به بازیگرانی مهم در اقتصاد منطقه‌آی و جهانی مبدل گردند و ایران و چین نیز هر کدام به عنوان عضو اصلی از ظرفیت‌ها و مولفه‌های بسیاری برای نقش آفرینی و تحقق اهداف این اتحادیه‌ها برخوردارند. قطعا رایزنی‌ها و هماهنگی‌های بیشتر میان این دو کشور برای توسعه و به نتیجه رسیدن اهداف بریسک و شانگهای یک ضرورت است که میتواند بخشی از اهداف عراقچی به پکن باشد.
مسئله دیگر نقش میانجی‌گرایانه چین است که تاکنون نتایج مثبتی به همراه داشته است. در دوران شهید رئیسی، پکن واسطه میان ایران و عربستان بود ودر نهایت نیز توافقنامه همگرایی میان طرفین با حضور شهید امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران و فرهان همتای سعودی ایشان در پکن امضا شد. با توجه به روکیرد ایران به همگرایی گسترده‌تر با همسایگان و نیز ارتباطی که پکن بویژه در حوزه اقتصادی با کشورها دارد، تعاملات میان طرفین میتواند ظرفیت سازی برای تسریع در هدف گذاری توسعه مناسبات با همسایگان را به همراه داشته باشد.
یکی از اهداف مهم سفر عراقچی به چین، ادامه رایزنی‌ها و نقش آفرینی‌ها در مذاکرات هسته‌ای است. هر چند که اکنون مذاکرات غیر مستقیم میان ایران و آمریکا جریان دارد و صحبت‌هایی نیز با اروپایی‌ها شده است، اما تهران تاکید دارد که هرگز نقش و جایگاه چین را فراموش نخواهد کرد و از ظرفیت‌های آنها در برابر رفتارهای غرب بهره خواهد گرفت. تاکنون نیز دیدارهای سه جانبه‌ای میان مقامات ایرانی، روسیه و چینی برگزار شده است در همین حال هفته گذشته عراقچی به روسیه سفر داشته و حامل پیام رهبر انقلاب برای پوتین رئیس جمهور این کشور بود. قدر مسلم هر چه روند مذاکرات هسته‌ای پیش می رود هماهنگی با متحدان و دوستانی همچون چین و روسیه ضرورت بیشتری پیدا می‌کند و سفر عراقچی نیز می‌توان نقطه عطفی را تحقق این مهم باشد. دیدگاه روسیه و چین آن است که بر خلاف ادعاهای غرب ایران دارای فعالیت صلح آمیز هسته‌ای بود و حق برخوردار شدن از تمامی منافع هسته‌ای شدن را دارد در عین آنکه تحریم‌های غرب علیه ایران نیز غیر قانونی بوده و باید لغو گردد. سفر عراقچی به چین در استانه مذاکرات کارشناسی و نشست روز شنبه میتواند تقویت کننده موضع ایران در برابر آمریکا باشد.
نکته دیگر آنکه منطقه غرب آسیا دورانی بس حساس را سپری می‌کند. از افغانستان و اختلافات آن با پاکستان گرفته تا استمرار جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و لبنان و سوریه، از تحرکات نظامی مشکوک آمریکا در سوریه و عراق تا جنایات گسترده آمریکا در دریای سرخ که امنیت دریای سرخ را با خطر مواجه کرده است، بخش‌هایی از وضعیت بحرانی منطقه را تشکیل می‌دهد. با توجه به نگاه ویژه ایران و چین در معادلات منطقه و تاکید آنها بر لزوم برقراری ثبابت و امنیت پرداختن به مسائل منطقه بویژه موضوع فلسطین یک ضرورت است که میتواند از ابعاد مهم سفر عراقچی به پکن باشد بویژه آنکه چین سالهاست که تلاش دارد تا روابط اقتصادی و سیاسی فراگیری را با کشورهای غرب اسیا برقرار سازد و حمایت‌های قابل توجهی نیز از تشکیل کشور مستقل فلسطین و محکوم سازی جنایات رژیم صهیونیستی داشته است.
امروز بریکس و شانگهای توانسته‌اند به بازیگرانی مهم در اقتصاد منطقه‌آی و جهانی مبدل گردند و ایران و چین نیز هر کدام به عنوان عضو اصلی از ظرفیت‌ها و مولفه‌های بسیاری برای نقش آفرینی و تحقق اهداف این اتحادیه‌ها برخوردارند. قطعا رایزنی‌ها و هماهنگی‌های بیشتر میان این دو کشور برای توسعه و به نتیجه رسیدن اهداف بریسک و شانگهای یک ضرورت است که میتواند بخشی از اهداف عراقچی به پکن باشد.
نکته پایانی آنکه ایران، چین و روسیه از محورهای نظم نوین جهانی عادلانه در برابر یک جانبه گرایی مخرب غرب می‌باشند. آنها تاکید دارند که دیگر جهان نیازی به رفتارهای خودسرانه و بحران ساز سرمایه داری ندارد و نیازمند تحولاتی نوین است. اقدام مشترک برای حذف دلار، تقویت اتحادیه‌هایی همچون بریکس و شانگهای، برگزاری رزمایش‌های مشترک دریایی برای تحقق امنیت تجارت دریایی و... تنها بخشی از این رویکرد تعاملاتی در قابل نظم نوین جهانی است. رسیدن به این مهم نیازمند رایزنی‌های فشرده و متعدد است که سفر عراقچی به پکن میتواند گامی در این جهت باشد. شواهد امر نشان می‌دهد که آمریکا به رغم ادعای مذاکراتی در حال چینش پازل محاصره نظامی سه کشور است چنانکه در قبال چین به تقویت نظامی کره جنوبی و ژاپن پرداخته است در قبال روسیه با ادعای مسئولیت پذیری اروپا در قبال نانو خواستار افزایش هزینه کرد اروپا از دو درصد به 5 درصد تولید ناخالص ملی شده است و در قبال ایران نیز با حملات و کشتارها به دنبال تضعیف مقاومت و تقویت رژیم صهیونیستی است. در این شرایط به نظر می رسد که همگرایی سه کشور در برابر این توطئه نظامی یک ضرورت انکار ناپذیر است.
به هر تقدیر می‌توان گفت که سفر عراقچی به چین تحولی جدید در مناسبات دو کشور بر محور شرق گرایی خواهد بود که در کنار دستاوردهای توسعه روابط دو جانبه میتواند در صحنه منطقه‌ای و جهانی نیز تاثیرات بسیاری داشته باشد. نکته مهم آنکه آمریکا با رویکرد مذاکراتی به ایران و روسیه ، تصور شکستن همگرایی این سه کشور را داشته است حال آنکه سفر عراقچی به روسیه و چین، تاکید مسکو بر توسعه روابط با چین بویژه در حوزه انرژی توهم بودن این خواسته آمریکا را آشکار می سازد.
به هر تقدیر می‌توان گفت که سفر عراقچی به چین تحولی جدید در مناسبات دو کشور بر محور شرق گرایی خواهد بود که در کنار دستاوردهای توسعه روابط دو جانبه میتواند در صحنه منطقه‌ای و جهانی نیز تاثیرات بسیاری داشته باشد. نکته مهم آنکه آمریکا با رویکرد مذاکراتی به ایران و روسیه ، تصور شکستن همگرایی این سه کشور را داشته است حال آنکه سفر عراقچی به روسیه و چین، تاکید مسکو بر توسعه روابط با چین بویژه در حوزه انرژی توهم بودن این خواسته آمریکا را آشکار می سازد.
منبع: سایت بصیرت
نظرات بینندگان
آخرین مطلب
پربیننده ترین
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
