وزارت امور خارجه آمریکا فروش موشکهای میانبردِ هوا به هوا به عربستان سعودی به ارزش حدود ۳.۵ میلیارد دلار را تأیید کرد.پیش از این نیز واشنگتن فروش سیستمهای تسلیحات هدایت دقیق به این کشور عربی را تأیید کرده بود که به گفته وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون)، این قرارداد جدیدترین قرارداد فروش سلاح آمریکا به عربستان سعودی در دوران ریاستجمهوری ترامپ محسوب میشود.
بر اساس اظهارات قبلی «احمد العوهلی»، رئیس سازمان صنایع نظامی و دفاعی عربستان سعودی، حجم هزینههای نظامی این کشور از سال ۱۹۶۰ میلادی به طور سالانه رشد داشته و به حدود ۴.۵ درصد رسیده است.
این اقدام ناگهانی از سوی آمریکا در حالی صورت می گیرد که مدتها بوده واشنگتن برای حفظ برتری رژیم صهیونی از اجرای درخواست کشورهای عربی برای خرید تسلیجات خودداری میکرد در این شرایط این سوال مطرح است که چرا این فروش در مقطع کنونی صورت گرفته است.؟
در پاسخ به این پرسش پیش از هر چیز ارتباط آن با سفر آتی ترامپ به عربستان مطرح است. به نظر میرسد که آمریکاییها حساب زیادی روی این سفر بازکرده و برآنند تا عربستان را در مسیری قرار دهند که مجموعه ای از اهداف آنها محقق گردد. گزارشها نشان میدهد که ترامپ وعده داده است که ۱۰۰ میلیارد دلار سلاح به سعودیها بفروشد در عین آنکه عربستان نیز صدها میلیارد دلار در آمریکا سرمایه گذاری نماید. به عبارتی دیگر آمریکا نه به دنبال تعامل با ریاض بلکه در اندیشه سرکیسه کردن آن با فروش تسلحات و سرمایه گذاری در داخل آمریکاست. نکته مهم آن است که این رویکرد جنبه ایجاد رقابت تسلیحاتی در منطقه را نیز دارد چنانکه ترامپ پس از ریاض راهی قطر و امارات خواهد شد. با توجه به رقبات کشورهای عربی برای داشتن نقش برتر از جمله در حوزه نظامی میتوان گفت که فروش تسلیحات به عربستان نوعی تحریک سایر کشورهای عربی منطقه برای ورود به خریدهای تسلیحاتی است. به عبارتی دیگر آمریکا بر آن است تا منطقه را درگیر رقابت تسلیحاتی نماید در حالی که همزمان نیز با ادعای تقویت شدن نظامی کشورهای عربی پیشرفتهترین تسلیحات را در اختیار رژیم صهیونیستی قرار میدهد تا ضمن حفظ برتری نیابتی خود در منطقه، کشورهای عربی را از ترس امنیت به سازشکاری سوق ده.
نکته دیگر آنکه برخی خبرها حکایت از معامله بزرگ آمریکا و عربستان دارد بگونهای که براساس آن تأسیس دو پایگاه نظامی در جزایر «تیران» و «صنافیر» مستقر خواهند شد. با توجه به موقعیت راهبردی این جزایر آمریکا میتواند از آنها برای سلطه بر آب راهها و تجارت جهانی بهره گیرد بویژه آنکه طرح آنها برای نابودی مقاومت یمن نیز با شکست مواجه شده است.
آمریکا به شدت مقابله با ایران، روسیه و چین در منطقه را در دستور کار دارد حال آنکه کشورهای عربی منطقه مدتهاست که از آمریکا بریده و سعی در سبدی از دیپلماسی هستند که تهران، مسکو و پکن در آن جایگاه ویژهای دارند. در این شرایط میتوان گفت که آمریکا با مشوقهای نظامی و طرحهای اقتصادی به دنبال تغییر موضع ریاض و کشورهای عربی در قبال این کشورها خواهد بود
در همین حال برخی بویژه رسانهها و مقامات رژیم صهیونیستی برآن هستند تا فروش تسلیحات به عربستان را نوعی امتیازدهی برای سازش با رژیم صهیونیستی و یا حداقل همراهی با خواستههای آمریکا در منطقه بر اساس خواست این رژیم عنوان نمایند. تاکید بر سفر وزیر دفاع آمریکا به سرزمینهای اشغالی پیش از سفر ترامپ به عربستان و نیز ادعای موافقت ریاض با حملات نظامی این رژیم ابعاد این جوسازی را تشکیل میدهد. این تحرکات چنان است که روزنامه اسرائیلی جروزالم پست" در گزارشی نوشته است در ظاهر، عربستان در حال حاضر با هرگونه حمله اسرائیل به مراکز هستهای ایران مخالف است و از توافق هستهای جدیدی که مذاکرات بر سر آن جریان دارد، حمایت میکند.طبق این گزارش عربستان سعودی در اصل با یک حمله هوایی اسرائیل به برنامه هستهای تهران که به طور کامل موفق باشد و به آنها آسیبی نرساند، مخالفتی ندارند. این ادعا با هدف تحت تاثیر قرار دادن روابط دوستانه ایران و عربستان در استانه سفر ترامپ نشان میدهد که بخشی از هدف سفر ترامپ و نیز موشقهای نظامی آن را سوق دادن ریاض به همگرایی ضد ایرانی تشکیل می دهد حال آنکه سفر وزیر دفاع عربستان به تهران ناکامی زودهنگام این طراحی را آشار ساخت.
نکته پایانی آنکه آمریکا به شدت مقابله با ایران، روسیه و چین در منطقه را در دستور کار دارد حال آنکه کشورهای عربی منطقه مدتهاست که از آمریکا بریده و سعی در سبدی از دیپلماسی هستند که تهران، مسکو و پکن در آن جایگاه ویژهای دارند. در این شرایط میتوان گفت که آمریکا با مشوقهای نظامی و طرحهای اقتصادی به دنبال تغییر موضع ریاض و کشورهای عربی در قبال این کشورها خواهد بود چنانکه در ریاض ترامپ با سران بسیاری از کشورهای عربی نیز دیدار خواهد داشت.خارج ساختن کشورهای عربی از رویکرد به اتحادیههایی همچون بریکس از ابعاد این طراحی است هر چند که شواهد امر نشان میدهد که ناتوانی جهانی آمریکا از جمله در جنگ تعرفهها بی اعتمادی متحدان آمریکا از جمله کشورهای عربی و دوری آنها از این کشور را نیز سریع بخشیده است و رشوههایی همچون فروش تسلیحات دیگر نمیتواند کشورها را به بازی در زمین آمریکا باز گرداند.