آیا واقعا ترک‌ها با صهیونیست‌ها در سوریه اختلاف دارند؟ علل تعارض منافع اسرائیل و ترکیه در سوریه چیست؟

1.  تعارض راهبردی: ترکیه به دنبال یک سوریه پایدار اما متحد و تحت‌الحمایه خود است تا خودمختاری کردها را مهار و تهدیداتی مانند نیروهای تکفیری، نفوذ مقاومت و ... را کاهش دهد. در مقابل، رژیم صهیونیستی سوریه ضعیف و پراکنده را ترجیح می‌دهد تا امنیت مرزهای خود را تضمین کند و از ظهور نیروهای خصم جلوگیری کند.

2.  تعارض ژئوپلیتیکی بر سر مرزهای نفوذ: ترکیه با اشغال ۸,۸۳۵ کیلومترمربع از شمال سوریه (طبق دادههای SDF، ۲۰۲۳)  به دنبال ایجاد منطقه حائل در شمال سوریه برای مهار تهدیدات کردهاست، درحالی‌که اسرائیل تلاش می‌کند منطقه حائلی را به نفع خود و برای مقدماتی مانند کریدور داوود پدید آورد .

3. مسئله پناهندگان: ترکیه میزبان ۳.۶میلیون پناهنده سوری است و ایجاد منطقه امن حائل در شمال سوریه را برای بازگرداندن آنها در دستور کار خود گذاشته است، اما اسرائیل این طرح را نقض حاکمیت سوریه و تقویت گروه‌های اسلامگرای نزدیک به ترکیه می‌داند.

4. مسئله کردها: ترکیه، یگان‌های مدافع خلق(YPG)، شاخه نظامی حزب اتحاد دموکراتیک(کُرد) مستقر در شمال سوریه را شاخه سوری PKK  می‌داند و عملیات نظامی خود در سوریه را توجیه می‌کند، در حالی که گزارش‌ها از تماس‌های  اسرائیل با برخی نیروهای کرد سوری حکایت دارد.

5. رقابت انرژی در مدیترانه شرقی: ذخایر گاز لویاتان اسرائیل (۶۲۲ میلیارد مترمکعب) موجب همکاری این رژیم با یونان و قبرس در پروژه خط لوله EastMed شده است. ترکیه با امضای توافق دریایی با دولت وفاق ملی لیبی(۲۰۲۰) و ادعای حاکمیت بر برخی مناطق یونان، این پروژه را تهدید می‌کند.

6.رقابت هیدروپلیتیک و دسترسی به منابع آب: ترکیه با ساخت سدهای متعدد روی دجله و فرات (کاهش۴۰درصدی جریان آب به سوریه از ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۳) امنیت آبی رژیم را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

7.   تضاد در سطح افکار عمومی داخلی و منطقه‌ای: در ترکیه، افکار عمومی نسبت به رژیم صهیونیستی نگاه منفی دارد؛ در نظرسنجی مرکز متروپل در سال ۲۰۲1، بیش از ۶۸٪ ترک‌ها اسرائیل را تهدیدی جدی می‌دانند. این فشار اجتماعی دولت اردوغان را با همه فراز و فرودهایش به مواضع ضداسرائیلی وادار می‌کند، حتی اگر در پشت پرده روابط اقتصادی برقرار باشد.

منبع: پرسمان سیاسی هفته شماره 5