اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه امروز (دوشنبه) ۱۹ خردادماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
وی به تحولات در سرزمینهای اشغالی و ادامه نسلکشی در غزه و کرانه باختری پرداخت.سخنگوی وزارت خارجه با اشاره به وتوی قطعنامه آتشبس در غزه از سوی آمریکا بیان کرد: آمریکا خود را متولی بی کیفرمانی سران رژیم صهیونیستی میداند.باقری با اشاره به کشتار بیش از 150 نفر انسان بیگناه در غزه طی روزهای اخیر اظهار داشت: جامعه جهانی باید در این زمینه تحرک جدی داشته باشد برای توقف این وضعیت بسیار غم انگیز و هولناکی که در دو سال گذشته در فلسطین اشغالی شاهد بودیم.
وی درباره ربایش کشتی مادلین و حمله به آن و بازداشت سرنشینان آن بیان کرد: این یکی دیگر از صحنه های بسیار معنادار و هولناکی است که جامعه بینالمللی شاهد است. تعرض به این کشتی از لحاظ حقوق بینالملل چون در آبهای آزاد رخ داده نوعی دزدی دریایی محسوب میشود.سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: امروز صبح کلیپهای مربوط به خانم سوئدی فعالان این کشور را مشاهده کردید. درخواست از آزادگان جهان و دولت سوئد برای ورود و ممانعت از ادامه بازداشت را مطرح کرد.بقائی بیان کرد: این نقش سازمان ملل، شورای حقوق بشر و شورای امنیت را برجسته تر میکند که اقدام فوری کنند برای شکستن حصر غزه و جلوگیری از تداوم کشتار بیگناهان.
وی درباره قطعنامه در شورای حکام بیان کرد: متأسفانه آژانس تحت نفوذ سه کشور و آمریکا تصمیم گرفت گزارش جامع را تهیه و سه کشور اروپایی آن را مورد سوءاستفاده قرار دهند برای تهیه قطعنامه. پاسخ تقابل همکاری بیشتر نخواهد بود.بقائی بیان کرد: ایران مجموعهای از گامها و اقدامات را تدوین و آماده کرده و طرفهای مقابل از امکانات و تواناییهای ما آگاه هستند و حتما با توجه به تحولات آینده و همکاری با سازمان انرژی اتمی و سایر نهادهای ذیربط طیفی از عملیات را صورت خواهیم داد.
وی درباره ممنوعیت ورود اتباع چند کشور از جمله ایران به آمریکا بیان کرد: این تصمیم دولت آمریکا مردود و محکوم است. تعداد زیادی از کشورها مشمول این مقررات شدند اما جمعیت غالب در کشورهایی که از ناحیه این قانون تحت تاثیر قرار خواهند گرفت مسلمان هستند. این تصمیم براساس ملیت و مذهب افراد تنظیم شده است.بقائی افزود: کشورها مجاز نیستند براساس نژاد، قومیت و مذهب قوانین را وضع کنند. برای ما به عنوان ایرانیها نشانه روشن دیگری از عمق دشمنی آمریکا با مردم ایران باشد. قطعا هم از لحاظ حقوق بینالملل و هم معیارهای حقوق بشری این اقدام مردود است.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اظهارات مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا در خصوص استفاده ایران از غنیسازی برای بازدارندگی بیان کرد: این سخن اولا دقیق نیست. اینگونه نیست که هر کشوری غنیسازی میکند دارای برنامه تسلیحاتی است. بسیاری از کشورها غنی سازی انجام میدهند از جمله متحدان آمریکا و برنامه تسلیحاتی ندارد.بقائی ادامه داد: از این منظر که ایستادگی در برابر زیادهخواهی هر طرف دیگری توسط ایران بازدارنده است از زیاده خواهی بیشتر بله بازدارنده است. غنیسازی بخش لاینفک چرخه سوخت و جزئی از صنعت هستهای موضوعی غیرقابل مذاکره و معامله است.وی گفت: صنعتی بومی است که براساس نیازهای ملت ایران طی دههها ممارست دانشمندان ما ایجاد شده و هیچ کشوری حق ندارد درباره حقی که طبق اسناد بینالمللی کاملا وجودش به رسمیت شناخته شده است، درباره آن نظر دهد و اجازهای صادر کند.
وی درباره دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا بیان کرد: در حال حاضر نکته خاصی ندارم بگویم و اگر تصمیمی گرفته شود اطلاع رسانی خواهد شد.سخنگوی وزارت خارجه درباره تداوم تحریمها علیه ایران بیان کرد: ادعا درباره توقف تحریمها به هیچ وجه صحت نداشت و این عدم جدیت آمریکا را نشان میدهد.
وی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات فریدون عباس و بخشایش اردستانی اظهار داشت: در کشور دیدگاههای مختلف بیان میشود. آنچه بارها از تریبون سخنگویی هم بیان شده برنامه هستهای ایران کاملا صلح آمیز است.بقائی بیان کرد: این گزارش که کاملا سیاسی و با هدف بهانه سازی درباره موضوع هستهای ایران تدوین شده هیچ گزارشی جز اشاره به ماهیت صلح آمیز برنامه هستهای ایران نشده است. ایران به عنوان عضو مسئول معاهده عدم اشاعه خود را موظف به ادامه رویکرد صلح آمیز میداند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره جزییات پیشنهاد آمریکا و اظهارات سخنگوی کاخ سفید گفته که پیشنهادی دقیق و قابل قبول به ایران ارائه شده و به نفع ایران است که بپذیرد و اینکه پاسخ ایران چه زمانی ارائه خواهد شد؟ گفت: هر طرحی که منافع و حقوق ملت ایران را در خودش لحاظ نکرده باشد، چه در حوزه انرژی صلحآمیز هستهای به شمول غنیسازی و چه از حیث اطمینان از خاتمه موثر تحریمهای ظالمانه، اگر این دو جزء در یک طرح لحاظ نشده باشد، از نظر ما قابل قبول نیست.وی با بیان اینکه درباره جزئیات طرح دو طرف وارد نمیشوم، خاطرنشان کرد: طرحی که آمریکاییها دادند و ما به آن طرح و پیشنهاد آمریکا میگوییم که طبیعی است هر طرف مذاکراتی میتواند در این زمینه کار خودش را انجام دهد، اما اگر مذاکره را به عنوان یک فرایند فعال دوجانبه که در آن داد و ستد صورت بگیرد و هر پیشنهادی محصول و برآیند روند مذاکراتی باشد، پیشنهاد آمریکا چنین مختصاتی را نداشت و برآیند پنج دوره مذاکره قبلی نبود.بقائی بیان کرد: طرح پیشنهادی ایران بعد از نهایی شدن از طریق عمان به طرف مقابل ارائه خواهد شد.سخنگوی وزارت خارجه در تشریح طرح ایران بیان کرد: طرحی معقول، منطقی و متوازن است و توصیه میکنیم طرف آمریکایی این فرصت را قدر بداند و حتما به نفع آن است که طرح را به صورت جدی مطمح نظر قرار دهد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤال دیگر خبرنگار فارس درباره سفر عراقچی به لبنان و اینکه آیا توافقی درباره برقراری پروازهای مستقیم حاصل شده، اظهار داشت: سفر عراقچی به لبنان یک سفر دوجانبه بود در ادامه رایزنیهای منطقهای وزیر خارجه با کشورهای همسایه و منطقه. موضوعات مختلف در گفتوگوهای وزیر خارجه با مقامات عالیرتبه لبنانی مطرح شد. امیدواریم این گفتوگوها و رایزنیها منجر به تفاهم بیشتر بین دو کشور و تداوم روابط دوستانهای شود که از قبل بین ایران و لبنان وجود داشت.
وی در پاسخ به سؤالی درباره لغو انتصاب چند بازرس آژانس بیان کرد: حدود ۹ بازرس لغو انتصاب شد و آن هم براساس ماده ۹ توافقنامه پادمان.بقائی بیان کرد: دلیل اصرار مؤکد آژانس بر اینکه همین افرادی که لغو انتصاب شدند باید مجددا پذیرفته شوند. در این خصوص براساس حقوق خودمان طبق توافقنامه پادمان عمل کردیم ولی همکاری سازندهای از سوی آژانس شاهد نبودیم مگر اصرار بر انتصاب مجدد همین افراد.
وی در پاسخ به سؤال راشاتودی درباره دستیابی ایران به حجم وسیعی از اطلاعات امنیتی از جمله مرتبط با مباحث هستهای رژیم صهیونیستی و تاثیر آن بر نگاه به رژیم صهیونیستی و همچنین تأثیر بر موضوع مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا، اظهار داشت: درباره حجم و ماهیت اطلاعاتی که در این زمینه کسب شده نهادهای اطلاعاتی ما اظهارنظر کردهاند. این اطلاع رسانی ادامه خواهد داشت.بقائی بیان کرد: این تاثیری بر نگاه ما به این رژیم نخواهد داشت ما این رژیم را غاصب میدانیم که از ابتدا جز جنگ افروزی و تجاوز بهره دیگری برای منطقه نداشته و الان خاک دو کشور منطقه در اشغال این رژیم است. مکرر به لبنان و سوریه حمله میکند و الان هم مشغول نسلکشی تمام عیار در غزه است. دیدگاه ما نسبت به این رژیم به لحاظ حقوق بینالملل و اخلاقی و انسانی و دینی روشن است.سخنگوی وزارت خارجه گفت: نکتهای که از قبل برای ما وجود داشت و روشن بود و برای دیگران هم با این اسناد روشنتر خواهد شد، مشارکت فعالانه تعدادی از کشورهای اروپایی در برنامه هستهای نظامی رژیم صهیونیستی است. معنادار است که طرفهایی که از منع اشاعه سلاح هستهای سخن میگویند، فعالانه در تجهیز و تقویت برنامه نظامی هستهای این رژیم فعال هستند.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره ابتکار گفتوگوها با سه کشور اروپایی از سوی ایران و اینکه همچنان شاهد این هستیم که اقدامات طرفهای اروپایی سازنده نیست و اخیرا هم اقدام به ارائه پیش نویس قطعنامه به شورای حکام آژانس کردند و با توجه به این رویکرد ادامه روند گفتوگوها با اروپا چه خواهد شد؟ بیان کرد: بدون تردید رویکرد تقابلی سه کشور اروپایی نمیتواند ایجاد کننده انگیزه برای همکاری باشد.بقائی ادامه داد: از ابتدای شروع گفتوگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا اعلام کردیم که مایلیم و حاضریم به گفتوگو با طرفهای اروپایی و گفتوگوهایی هم انجام شد. اینکه طرفهای اروپایی به هر دلیلی از یک روند دیپلماتیک کنار گذاشته شدند، نباید دلیل و بهانهای باشد که رویکرد مخرب و غیرسازندهای را در پیش بگیرند.وی افزود: کاری که سه کشور اروپایی انجام دادند، هم از زمان درخواست گزارش آژانس و بعد تدوین قطعنامهای که ظرف این هفته در شورای حکام به رای گذاشته خواهد شد و به نوعی آمریکا را همراه کردند و همه این طرفها مسئول عواقبش خواهند بود، نشان میدهد طرف اروپایی کماکان بر طبل تقابل و عدم همکاری میکوبد و حتما انتظار داشته باشند گامهای متناسب و متقابلی را از سوی ایران شاهد باشند.
وی در پاسخ به سؤالی گفت: موضع و سیاست ایران در باب دور نگهداشتن منطقه غرب آسیا از سلاح هسته ای و کشتار جمعی موضعی اصولی است و همه کشورها باید جمع شوند برای وادار کردن رژیم صهیونیستی به خلع سلاح هستهای و عضویت در ان.پی.تی
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره هشدار مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در خصوص حمله به تأسیسات هستهای ایران، گفت: گزارش آژانس براساس مأموریتی است که سه کشور اروپایی و آمریکا در قطعنامه قبلی به آژانس دادند. قطعنامه قبلی با انگیزه سیاسی تهیه شده بود و گزارشی که بر آن اساس تدوین میشود قطعا تأمین کننده اغراض سیاسی آن کشورها باشد.وی افزود: گزارش سیاسی است و به واقعیتهای برنامه هستهای صلحآمیز ایران اشاره نکرده است. در این گزارش نه صحبتی از عدم پایبندی و نه انحراف از برنامه هستهای ایران به سمت تسلیحاتی شدن. آنچه محور اصلی این گزارش است، احیای برخی سؤالات و اتهاماتی است که از دو دهه قبل مطرح بود و در چارچوب برجام حل و فصل شد و متأسفانه براساس اسناد جعلی که رژیم صهیونیستی به آژانس ارائه کرده و دیدگاههای سیاسی کشورهای صادرکننده قطعنامه، باعث شده که آژانس سؤالاتی را مطرح کند.بقائی گفت: مبنا و محتوای گزارش سیاسی است و این روند را سازنده نمیدانیم و این را نمی پذیریم که آژانس بگوید براساس مأموریت قبلی شورای حکام این کار را صورت دادم.
وی گفت: این گزارش زمینه سیاسی را به کشورهای اروپایی و آمریکا برای بهانه جویی میدهد. بقائی بیان کرد: مصاحبههایی که مدیرکل آژانس انجام میدهد فراتر از وظایف و اختیارات فنی مدیرکل است و مدیرکل باید در مواجهه با تهدید علیه تأسیسات هستهای ایران موضع قاطعی اتخاذ کند. طبق قطعنامه ۵۳۳ هرگونه تهدید علیه تأسیسات هستهای صلحآمیز یک کشور تهدید علیه صلح است و مدیرکل آژانس که مسئولیت یک نهاد بینالمللی را دارد و شنیدهها حاکی از این است که به دنبال تصدی مسئولیتهای مهمتری در سطح ملل متحد است انتظار میرود منادی صلح باشد نه تهدیدکننده و بیان کننده مطالبی که صرفا التهاب زا و در راستای تهدیداتی است که دیگران مطرح کردند.
وی درباره انتخاب آنالنا بائربوک وزیر خارجه پیشین آلمان به ریاست مجمع عمومی سازمان ملل بیان کرد: انتخاب ایشان با رای گیری صورت گرفت و معمولا روسای مجمع عمومی به صورت اجماع و بدون رای گیری است و این خودش معنادر است و میدانیم بخشی از کشورها موافق این انتخاب نبودند هم به جهت مواضعی که در حمایت از نسلکشی در غزه داشت و هم به جهت برخی دیگر از عملکردها. بقائی بیان کرد: ما به انتخاب مجمع عمومی به عنوان مجموعهای از کشورها حتما احترام میگذاریم ولی امیدواریم فرد منتخب با در نظر گرفتن مسئولیت مهمی که عهدهدار شده و منشور ملل متحد و اختیارات و وظایفی که طبق منشور برعهده آن گذاشته شده رویکردهای خود را در جهت کمک به حفظ و ارتقای صلح و امنیت بینالمللی صورت دهد و قطعا کشوها عملکرد ایشان را درباره چالشهای مهم بینالملی و به ویژه تحولات غزه و فلسطین اشغالی رصد خواهند کرد.
سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر پوتین به ایران هم بیان کرد: سفر مقامهای کشورهای مختلف به پایتختهای یکدیگر موضوع جدیدی نیست. در این خصوص یک اطلاع رسانی ناقص صورت گرفته بود که بعد سفارت ما در مسکو اصلاح کرد. بحث تعامل و رایزنی بین مقامهای عالیرتبه ایران و روسیه مثل رایزنی با هر کشور دوست دیگر همیشه در دستورکار بوده است. رفت و آمدهایی از سوی ما انجام شده و دعوتنامهای را برای سفر پوتین ارسال کردیم و این یک امر مرسوم و عادی است که طرفین با هم برای تعیین زمان و دستورکار این سفر مشورت میکنند که در آینده انجام خواهد شد.
وی درباره وتوی قطعنامه مربوط به برقراری آتشبس در غزه از سوی آمریکا بود، گفت: پنجامین بار بود که یک قطعنامه از سوی آمریکا درباره فلسطین وتو میشود.
بقائی در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره گزارش آکسیوس و اینکه قرار است مذاکرات دور ششم یکشنبه برگزار شود و اصول پیشنهاد شده آمریکا و اینکه کاهش غنیسازی در حد ۳ درصد در آن عنوان شده، گفت: این گزارهها را کنار هم بگذارید، اول اشاره کردند که جلسه برگزار میشود که نشد، اغلب خبررسانیهای این رسانهها قابل تأیید نیست و بیشتر جنبه فضاسازی روانی دارد و فکر میکنم ارزش اظهارنظر درباره موضوعی که گفتید نداشته باشد.
وی در پاسخ به سؤالی درباره اتفاقات اخیر در لسآنجلس گفت: توصیه میکنیم حقوق مهاجران و کسانی که به اعتراض به سیاستهای آمریکا به خیابانها آمدند، محترم شمرده شود. سرکوب پلیس و خشونتی که رخ میدهد حتما قابل قبول نیست و از هموطنان ایرانی در آنجا میخواهیم که از حضور در محلهایی که احتمال بروز خشونت هست خودداری کنند.