معاون رئیس جمهور: وزارت نیرو آب کشاورزی را حجمی تحویل دهد

محمدجعفر قایم‌پناه، معاون اجرایی رئیس‌جمهور، در آیین آغاز سال زراعی جدید، ضمن قدردانی از فعالان بخش کشاورزی، این مناسبت را فرصتی برای بازنگری در مدیریت کلان منابع کشور، به‌ویژه آب، دانست. او با تأکید بر ضرورت قرار گرفتن آب بر مدار آمایش سرزمین و بهره‌وری، اظهار داشت که تولید نیز باید بر مدار معقولیت و پایداری قرار گیرد.
قایم‌پناه به سهم بالای بخش کشاورزی در مصرف منابع آبی اشاره کرد و گفت: "تخمین‌ها نشان می‌دهد ۷۰ تا ۹۰ درصد مصرف آب کشور مربوط به بخش کشاورزی، ۷ تا ۹ درصد مصرف خانگی و حدود ۶ درصد مصرف صنعتی است." وی افزود که برای تولید یک کیلوگرم گندم در ایران ۱۵۰۰ لیتر آب مصرف می‌شود که ۳۴ درصد بیشتر از میانگین جهانی است.
معاون اجرایی رئیس‌جمهور تأمین آب از طریق آب‌شیرین‌کن‌ها را چندین برابر پرهزینه‌تر از کشاورزی دانست و بر حرکت به سمت کشاورزی کم‌آب‌بر و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین تأکید کرد. او به اهداف قانون برنامه هفتم توسعه اشاره کرد که شامل افزایش حداقل ۱۰ میلیون تن محصولات گلخانه‌ای، توسعه کشاورزی فراسرزمینی در سطح ۲ میلیون هکتار و اجرای طرح‌های آبخیزداری و آبیاری نوین است.
وی تغییر الگوی کشت را محور سیاست‌های بخش کشاورزی خواند و اعلام کرد که وزارت جهاد کشاورزی موظف است هر سال سه ماه پیش از آغاز سال زراعی، برنامه تولید بهینه الگوی کشت را تدوین کند و حمایت‌های قیمتی و غیرقیمتی نیز باید بر همین اساس اعمال شود.
قایم‌پناه بر ضرورت شفافیت در حکمرانی آب تأکید کرد و گفت: "تراز هر حوضه آبی، وسعت سفره‌های زیرزمینی، الگوی کشت و میزان حمایت‌ها باید علنی شده و در دسترس کشاورزان و افکار عمومی قرار گیرد." او افزود که قانون، وزارت نیرو را مکلف کرده است تا آب بخش کشاورزی را به‌صورت حجمی تخصیص دهد.
او کشت گلخانه‌ای را پیشران کاهش مصرف آب و افزایش بهره‌وری و کشاورزی فراسرزمینی را ابزاری مکمل برای تضمین امنیت غذایی کشور در شرایط تنش آبی دانست. قایم‌پناه سیاست کشور را ترکیب خودکفایی هوشمند داخلی با تأمین هدفمند برون‌مرزی برای کاهش فشار بر منابع داخلی عنوان کرد.
معاون اجرایی رئیس‌جمهور، کشاورز ایرانی را سرمایه انسانی نظام تولید غذا دانست و خاطرنشان کرد که تغییر الگوی کشت و شیوه آبیاری بدون آموزش، بیمه، تسهیلات و توسعه بازار محقق نمی‌شود. به همین دلیل، در برنامه هفتم، حمایت‌های مالی و قیمتی به کیفیت محصول و رعایت الگوی کشت پیوند خورده است.
وی امنیت غذایی را خط قرمز کشور خواند و تحقق آن را در گرو اصلاح مصرف آب و الگوی کشت مبتنی بر آمایش دانست. او تأکید کرد که فناوری بخش جدایی‌ناپذیر تحول کشاورزی است و حکمرانی آب بدون شفافیت و مشارکت بهره‌برداران امکان‌پذیر نیست.
قایم‌پناه با هشدار نسبت به تبعات بی‌توجهی به منابع طبیعی گفت: "اگر سفره‌های زیرزمینی خالی شود، بناهای تاریخی و شهرها با خطر فرونشست مواجه می‌شوند. خشک‌شدن تالاب‌ها، فرسایش خاک، گردوغبار و تخریب رودها از پیامدهای بی‌توجهی به مدیریت منابع آب است."
در پایان، وی تأکید کرد که باید با طبیعت به جای جنگ، سازش کنیم و به نقطه تعادل برسیم. او آغاز سال زراعی جدید را فرصتی دانست تا "به احترام آب، کشت را عقلانی‌تر و بهره‌وری را بیشتر کنیم و در سایه قانون و علم، هم نان مردم و هم جان سرزمین را حفظ کنیم."