«ما نمیتوانیم قبض جنگ در اوکراین را بپردازیم»، این را معاون فدراسیون ملی اتحادیههای کشاورزی فرانسه (FNSEA) اخیرا به دنبال کشته شدن یک کشاورز جوان در جریان تجمع منطقه آرییژ واقع در جنوب غربی فرانسه برای نشان دادن اعتراض به واردات ناعادلانه محصولات کشاورزی اوکراین بیان داشته است.
طی دو سه هفته اخیر اعتراضات کشاورزان اتحادیه اروپا به سیاستهای اقلیمی در کشورهایی مانند یونان، آلمان، پرتغال، لهستان، فرانسه و بلژیک فراگیر شده است؛ تا جایی که هفته گذشته حتی دولت فرانسه با محاصره بزرگراههای پاریس از سوی تراکتورها غافلگیر شد.
اعتراضات کشاورزان اتحادیه اروپا به بروکسل نیز رسید. پنجشنبه گذشته صدها تراکتور در مرکز این شهر توقف کردند و کشاورزان پس از پیاده شدن از تراکتورهایشان به سمت پارلمان اروپا تخممرغ پرتاب کردند. کشاورزان اروپایی از سیاستهای سبز آینده ناعادلانه، غیرواقعی و از لحاظ اقتصادی غیرقابلتحمل، هزینههای بالا و درآمدهای پایین گلایه دارند و واردات محصولات غذایی بهویژه غلات از اوکراین را مقصر وضع موجود میدانند.
گاردین هم دیروز گزارش داده به دنبال اعتراضات گسترده کشاورزان فرانسوی برخی اقلام خوراکی و مواد غذایی در فروشگاههای این کشور کمیاب شده و در برخی سوپرمارکتها ماست، میوه و سبزیجات تازه، کاهو و ساندویچهای آماده و گوشت و پنیر تمام شده و جایگزین نشده است.
کشاورزان اروپایی میگویند با مشکلاتی مانند کاهش قیمت فروش، افزایش هزینهها و مقررات سنگین و واردات خارجی ارزان مواجه هستند به ویژه که از زمان حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ و افزایش تورم در اروپا، هزینههای کشاورزی بهویژه برای انرژی، کود و حملونقل در بسیاری از کشورهای اتحادیهٔ اروپا زیادتر شده است.
در فرانسه در حالی که کشاورزان به اعتراضات خیابانی خود در برخی از بزرگراههای اصلی فرانسه به دلیل درآمد ناکافی و قوانین سختگیرانه تحمیل شده بر بخش کشاورزی ادامه میدهند، برخی دیگر به مغازهها هجوم آوردهاند تا سیستم رقابت ناعادلانه با محصولات کشاورزی وارداتی را محکوم کنند.
با این حال اتحادیه کشاورزان فرانسه پس از قول نخست وزیر این کشور برای رسیدگی به اعتراضات خواستار رفع محاصره ورودیهای پاریس با تراکتورهای کشاورزان شدند.
چندین نظرسنجی انجام شده توسط رسانههای محلی در فرانسه نشان میدهد که ۹۰ درصد مردم فرانسه از این اعتراضات حمایت میکنند. در حالی که یک نظرسنجی انجام شده توسط شرکت Elab در این کشور نشان داد که ۳۵٪ از فرانسویها میگویند که مایلند برای حمایت از کشاورزان برای خرید محصولات غذایی هزینه بیشتری بپردازند، اما ۵۳٪ اعتراف کرده اند که نمیتوانند هزینه اضافی بپردازند.
کشاورزان در فرانسه بر این باورند که مصرف کنندگان ترجیح میدهند مواد غذایی وارداتی بخرند زیرا با توجه به نرخ تورم بالا و کاهش قدرت خرید بخش بزرگی از جامعه فرانسه میخواهند هزینه کمتری به نسبت قیمت تولید محصولات داخلی بپردازند.
فرانسویها در جستوجوی غذای ارزان قیمت
خشم کشاورزان در فرانسه هنوز به طور کامل فروکش نکرده است. کشاورزان میگویند علاوه بر دستمزد ناچیز، عدم اهتمام دولت به این حرفه و استانداردهای سنگین اروپایی به دلیل رقابت خارجی، امرار معاش آنها دشوارتر شده است.
محصولاتی که از خارج از فرانسه میآیند در مقایسه با قیمت محصولات تولیدی کشاورزان فرانسوی از قیمت پایینی برخوردارند، به همین دلیل است که به گفته وزارت کشاورزی فرانسه، سالانه نیمی از میوهها و سبزیجات مصرفی به این کشور وارد میشود.
ژان ماری سیرونی، کارشناس اقتصاد کشاورزی، این موضوع را ناشی از بحرانی دانست که شهروندان فرانسوی در آن به سر میبرند و ۹ میلیون فرانسوی معادل ۱۵ درصد جمعیت این کشور به کمکهای غذایی متوسل میشوند.
سیرونی در گفتوگو با الجزیره افزود: قیمت محصولات غذایی در فرانسه طی دو سال گذشته به دلیل تورم ۲۰ درصد افزایش یافته که بسیاری را به خرید محصولات ارزان ترغیب کرده است
وی ادامه داد: وقتی ما گرانتر از هلندیها، لهستانیها یا ترکها غذا تولید میکنیم و هزینه نیروی کار در فرانسه بیشتر است، مجبور به واردات میشویم و این بر عهده مصرفکننده است که مناسبترین گزینه را انتخاب کند.
دادههای سازمان فرانس آگریمر که مسئول نظارت بر تولیدات کشاورزی در این کشور است، نشان میدهد که برخی از محصولات فرانسوی - علیرغم کیفیت بالا - گرانتر از سایر کشورها هستند، از جمله گوجهفرنگی که قیمت آن تقریباً ۲۴ درصد بیشتر از گوجه فرنگیهای خارجی ارگانیک یا غیرارگانیکی است که از اسپانیا و مغرب وارد میشود. (۳.۷۲ یورو در هر کیلو)
در یک مقایسه عملی که توسط رادیو فرانسه انجام شد هزینه یک سبد خرید که در سوپرمارکتها به ۲۴ یورو میرسد ممکن است در بازارهای محصولات داخلی کشاورزان به ۳۳ یورو برسد که تفاوت تقریباً ۱۰ یورویی دارد.
از آغاز جنگ با روسیه، اتحادیه اروپا قول داده است که با کاهش مالیات گمرکی بر واردات مرغ، تخم مرغ و غلات از اوکراین، از کی یف حمایت اقتصادی به عمل آورد که این امر خشم کشاورزان اروپایی را برانگیخت و بازارهای آنها را تهدید کرد.
معاون فدراسیون ملی اتحادیههای کشاورزی فرانسه (FNSEA) نیز پیشتر به دنبال کشته شدن یک کشاورز جوان در جریان تجمع اعتراضی در منطقه آرییژواقع در جنوب غربی فرانسه ، نسبت به آنچه کشاورزان این کشور واردات ناعادلانه محصولات کشاورزی اوکراین توصیف میکنند، تاکید کرد: «ما نمیتوانیم قبض جنگ در اوکراین را بپردازیم.»
کشاورزان از بروکسل میخواهند که عوارض گمرکی بیشتر از یک سهمیه معین را بر واردات اوکراین مجدداً اعمال کند و انجمن عمومی تولیدکنندگان گندم و غلات اروپا هم تأکید میکند که این سهمیه باید کمتر از دو میلیون تن باشد، همانطور که قبل از جنگ اوکراین بود.
بر اساس گزارش انجمن عمومی، واردات گندم اوکراین به اتحادیه اروپا بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ ۲۰ برابر شده است که معادل افزایش تولید از ۲۱۵ هزار تن گندم در سال ۲۰۲۱ به ۵ میلیون تن در سال گذشته است.
در حالی که واردات طیور از اوکراین به اروپا نیز بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ ۱۸۰ درصد افزایش یافت و به ماهیانه بین ۱۵ تا ۲۵ هزار تن میرسید و طبق اظهارات جان ندلک، مدیر انجمن حرفه مرغداران فرانسه این قرارداد در ششم ژوئن گذشته برای یک سال کامل دیگر تمدید شد.
از سوی دیگر امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه پنجشنبه در حاشیه اجلاس سران اروپا در بروکسل درباره افزایش واردات مرغ اوکراینی از ۹۰ هزار تن قبل از شروع جنگ به ۳۰۰ هزار تن صحبت کرد و اذعان داشت که واردات برخی کالاها بازار اروپا را بی ثبات میکند.
الجزیره به نقل از یک کارشناس اقتصاد کشاورزی تاکید کرد حجم بالای واردات کالاها و محصولات از اوکرین با وجود عدم تطابق آن با استانداردهای زیست محیطی اروپا را محکوم کرد و گفت :به همین دلیل قیمت کالاهای اوکراینی پایین تر است، مانند مرغ که قیمت آن دو تا چهار برابر ارزانتر از محصولات تولید شده در فرانسه است. نباید تقصیر را متوجه مصرف کنندهای دانست که به دلیل ضعف قدرت خرید به سمت این قیمتها حرکت میکند.
ترمزهای اضطراری
در همین حال در تلاش برای فرونشاندن خشم کشاورزان در سراسر اروپا، بروکسل «ترمزهای اضطراری» را بر روی برخی از محصولات (تخم مرغ، شکر، مرغ و غلات) برای تثبیت واردات در مقادیر متوسط وارداتی در دو سال گذشته کشیده است و پیشنهاد داده تعرفههای گمرکی نیز مجددا اعمال شود.
چهارشنبه گذشته، کمیسیون اروپا اولین تضمینها را به کارگران بخش کشاورزی اروپا ارائه کرد که با پیشنهادی مبنی بر اعطای معافیت جزئی از تعهدات مربوط به آیش نگه داشتن زمینها در اتحادیه اروپا و همچنین تضمین مداخله برای محدود کردن هرگونه افزایش غیرقابل کنترل در واردات کشاورزی اوکراین ارائه شد.
این امر پس از آن صورت گرفت که اتحادیههای کشاورزی بر وجود رقابت ناعادلانه بین محصولات ارائه شده در بازار اروپا تاکید کرد و گفت کالاهایی که اصلا استاندارهای اروپایی را رعایت نمیکند با قیمت ارزان در بازار به وفور یافت میشود و از همین رو کالاهایی که این استاندارها را رعایت میکنند خریدار کمتری دارند.
بر اساس متن ارسالی توسط کمیسیون اروپا به کشورها و اعضای پارلمان اروپا «اقدامات اصلاحی سریع» میتواند در صورت بروز «اختلالهای قابلتوجه در بازار» اتخاذ شود، حتی اگر این اقدامات فقط مربوط به یک یا چند کشور باشد.
مارک ویسنو، وزیر کشاورزی فرانسه نیز گفته از آنچه که«راه حلی ساده و عملی برای در کنار هم قرار دادن تحول و تولید خوانده استقبال میکند الیزه نیز تاکید کرده است که کمیسیون اروپا به درخواستهای فرانسه برای کاهش تعهدات مربوط به زمینهای بایر و محدود کردن واردات محصولات کشاورزی اوکراین پاسخ داده است.