▼ حرف روز
ارز ارزان و قیمت های گران...!
نهاده های دامی( جو، ذرت، کنجاله، ...) که زیربنای تولید کالاهای اساسی مردم مثل گوشت، مرغ و لبنیات هستند، در یک سال گذشه غالبا بیش از ۱۲۰درصد افزایش داشته اند. در حالی که تقریبا ۱۰ میلیارد دلار ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی به همین اقلام تخصیص یافته است. جالب اینکه قیمت جهانی نهاده های دامی بهطور متوسط ۲۰ درصد کاهش داشته است.بدیهی است که نمی توان ادعا کرد که تخصیص ارز ترجیحی، هدف سیاستگذار را محقق نکرده است. چه اینکه اگر این ارز تخصیص نمی یافت، تورم این نهاده ها، به مراتب از این بیشتر بود.با این وجود می توان ادعا داشت که هدف سیاستگذار به صورت کاملا محقق نمی شود و عملا دولت با وجودی که منابع هنگفتی برای این بخش هزینه می کند اما منفعت کامل نصیب مردم نمی شود.
اکنون یک پرسشی اساسی ایجاد میشود: مشکل کجاست؟
مهمترین دلیل، رانت و انحراف در تخصیص ارز است. بسیاری از واردکنندگان کالا را با دلار ۲۸۵۰۰ تومانی وارد کردهاند، اما هنگام فروش، قیمتگذاری بر اساس نرخ آزاد انجام شده یا کالا در میانه زنجیره به بازار غیررسمی منحرف شده است. بخشی از این مشکل محصول انحصار در بازار است. در چنین شرایطی، بیشتر منفعت ارز ترجیحی عملاً به جیب گروههای خاص رفته و به سفره مردم نرسیده است.
مشکل دوم، بینظمی و ضعف نظارت در زنجیره توزیع است. نهادهای که باید مستقیم به دست تولید کننده برسد، اغلب از کانالهای متعدد عبور میکند، سهمیهها در بازار آزاد فروخته میشود و سامانههای نظارتی توان رصد دقیق را ندارند. به همین دلیل، تولیدکننده خوراک دام را با قیمت واقعیِ بسیار بالاتر از میزان رسمی دریافت میکند.
عامل مهم دیگر، رشد سایر هزینههای تولید است. از حقوق و انرژی( برق و گاز) گرفته تا حملونقل، قطعات، تعمیرات و بهره بانکی. حتی اگر نهاده ثابت بماند، این هزینهها بهتنهایی میتوانند قیمت گوشت، مرغ، تخممرغ و لبنیات را بالا ببرند.
در کنار این موارد، انتظارات تورمی ناشی از افزایش نرخ ارز و ریسک های ژئوپولوتیک، باعث میشود تولیدکنندگان پیشدستانه قیمتها را افزایش دهند تا در برابر تورم آینده، زیان نبینند.
مشکل دیگر، تودرتوی نهادی و ناهماهنگی در سیاستگذاری است. دولت بخش کوچکی از زنجیره (واردات نهاده) را با ارز ارزان کنترل میکند، اما سایر اجزا—از مالیات تا انرژی و حملونقل—آزادانه افزایش مییابند. این ناهماهنگی باعث میشود اثر ارز ترجیحی در میان هزینههای دیگر گم شود.مشکل بعدی کاهش عرضه واقعی نسبت به تقاضا می باشد. خروج تولیدکنندگان کوچک، افزایش ریسک تولید و جذابیت صادرات غیررسمی باعث شده عرضه داخلی کاهش یابد. مضافا دولت در بودجه سال جاری میزان ارز تخصیصی به کالاهای اساسی را کاهش داده است. موضوعی که پیش از این در همین کانال نسبت به تاثیرات تورمی آن هشدار داده بودیم.(علی محمدی)
▼ گزارش روز
درخواست عفو قصاب!
درخواست رسمی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونی، از اسحاق هرتزوگ، رئیسجمهور این رژیم، برای عفو از پروندههای قضایی، نقطه عطفی بحرانی در کارنامه سیاسی وی و آزمونی جدی برای نهادهای دموکراتیک این رژیم محسوب میشود. این درخواست که در بستری از اتهامات سنگین قضایی، شکافهای عمیق سیاسی و فشارهای فزاینده بینالمللی مطرح شده، فراتر از یک درخواست شخصی به مانوری استراتژیک برای بقای سیاسی تبدیل شده است. نتانیاهو در توجیه درخواست خود، بر مصلحتاندیشی سیاسی تاکید دارد. استدلال وی مبنی بر این که تداوم محاکمه باعث ایجاد اختلاف شده است، نشان میدهد که او میکوشد با تبدیل پروندهای قضایی به مسئلهی امنیت ملی، خود را چهرهای ضروری برای وحدت معرفی کند.این استدلال به وضوح با واکنش شدید اپوزیسیون روبرو شده است. یائیر گولان، رهبر حزب دموکرات به درستی اشاره میکند که «فقط گناهکاران درخواست عفو میکنند» و این سوال بنیادین را مطرح میسازد که آیا میتوان به نام وحدت قانون را نادیده گرفت؟ این درخواست در سایه یک پشتیبانی چندجانبه مطرح شده است: از یک سو، وزرای حزب لیکود با ارسال نامهای سرگشاده، عفو او را عاملی برای وحدت دانسته و به درخواست دونالد ترامپ برای عفو نتانیاهو اشاره کردهاند، که این هماهنگی یک راهبرد همزمان برای اعمال فشار از داخل و خارج را نشان میدهد.
واکنش رهبران مخالف، از یائیر لاپید گرفته تا بنی گانتس و آویگدور لیبرمن، نشان از یک اجماع نادر علیه این درخواست دارد. استدلال آنان بر چند محور استوار است:
۱. تضعیف حاکمیت قانون: تمامی مخالفان بر این نکته تاکید دارند که اعطای عفو در میانه دادرسی، اصل برابری در برابر قانون را نقض میکند.
۲. فرار از پاسخگویی: به گفته احمد طیبی، «رئیس بلوک جنبش عربی برای تغییر در کنست»، نتانیاهو نه در پی عفو، که در پی پایان دادن به محاکمه است بدون آن که مسئولیتی بپذیرد.
۳. انحراف توجه: لیبرمن و گانتس این درخواست را تاکتیکی برای منحرف کردن افکار عمومی از چالشهای فوریتر از جمله بحران امنیتی ناشی از جنگ غزه و بحران اقتصادی میدانند. تشبیه گانتس (آتشنشانی که خود آتش روشن میکند) به خوبی ماهیت این استراتژی را نمایان میسازد.
این بحران داخلی در حالی تشدید میشود که دیوان کیفری بینالمللی نیز حکم بازداشت نتانیاهو را به اتهام ارتکاب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در غزه صادر کرده است. این حکم که در پی شهادت دهها هزار غیرنظامی فلسطینی از جمله زنان و کودکان صادر شده، مشروعیت بینالمللی رژیم صهیونی و رهبر آن را تا حد بیسابقهای زیر سؤال برده است. در چنین شرایطی، درخواست عفو داخلی، تصویری از یک رهبر سیاسی را ترسیم میکند که هم در عرصه داخلی و هم در صحنه بینالمللی، خود را فراتر از قانون میپندارد.درخواست عفو نتانیاهو، تقابلی بین مصلحتاندیشی سیاسی و حاکمیت قانون است. در هر صورت، رژیم صهیونی در آستانه یکی از بحرانیترین دورههای سیاسی خود قرار گرفته است، بحرانی که ریشه در سالها مدیریت مبتنی بر کشمکشجویی و تضعیف نهادهای قانونی دارد.(مصطفی علیجانزاده)
▼ خبر ویژه
اعلام ورشکستگی جیشالظلم!
گروهک تروریستی جیشالعدل در بیانیهای رسمی از ادغام و تشکیل یک تشکیلات جدید خبر داد. این گروه که در گذشته بهعنوان یک گروه تروریستی ستیزه جو شناخته میشد، حالا در پی بحرانهای داخلی و از دست دادن حمایتهای مردمی، تصمیم به تغییر ساختار گرفته است.این گروه که به تازگی در حملات کور به مراکز عمومی و دادگستری بلوچستان دست داشته است، تلاش میکند با تغییر نام و ساختار خود از فشار افکار عمومی و ناکامیهای میدانی فرار کند. «ادغام گروهها» به گفته کارشناسان، تنها تلاش برای مخفی کردن ضعفها و بحرانهای درونی است.در بیانیه این گروه تروریستی آمده است:« این تغییرات بهمنظور بازسازی گروه صورت میگیرد.» با این حال، تحلیلگران بر این باورند که گروهک جیشالعدل بهدلیل ضعفهای ساختاری و حمایتهای محدود خارجی، قادر به بازگشت به وضعیت پیشین خود نخواهد بود.
▼ اخبار
تحول در سرمایهگذاری دیجیتال
در همایش سرمایهگذاری در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات، احسان چیتساز، معاون سیاستگذاری وزارت ارتباطات، به روندهای جهانی و سیاستهای جدید کشورمان در جذب سرمایه در حوزه اقتصاد دیجیتال پرداخت. وی با اشاره به رشد بیسابقه سرمایهگذاری در اقتصاد دیجیتال در سطح جهانی، گفت: «اقتصاد دیجیتال تنها حوزهای است که روند صعودی خود را حفظ کرده است.»چیتساز تأکید کرد که سرعت تبدیل دانش به ثروت و ارزش در دنیای امروز عامل کلیدی برای رشد اقتصادی است و کشورهایی که در این زمینه پیشرو هستند، سهم بیشتری از آینده اقتصادی خواهند داشت. وی افزود: «هدف وزارت ارتباطات، جذب سرمایه خارجی و تحریک بخش خصوصی برای تبدیل ایران به قطب جذب سرمایه در این حوزه است.»در کنار این، معاون وزیر ارتباطات از توسعه زیرساختهای انرژی و مراکز داده بهعنوان یکی از پروژههای اصلی در دست اجرا یاد کرد و اظهار امیدواری کرد که «اقتصاد دیجیتال ایران با تغییرات جدید به رشد پایدار و توسعه پایدار برسد.»
رژیم صهیونی، فاشیستیتر میشود!
یک رسانه عبریزبان هشدار داد که رژیم صهیونی به سوی فاشیسم علنی در حرکت است. «زیمان یسرائیل» در گزارشی با اشاره به حمله پلیس به یک نمایش فلسطینی در قدس شرقی و تشدید خشونت شهرکسازان در کرانه باختری نوشت: «این اقدامات چیزی جز نمادهایی از فاشیسم نیست.»این گزارش تأکید کرد که ساختار حاکم بر رژیم صهیونی پس از یک «کودتای وحشیانه» به سوی دیکتاتوری کامل پیش میرود. دلیل این امر را ترس بنیامین نتانیاهو از محکومیت قضایی دانسته و افزود: «کابینه راست افراطی در حال ایجاد کمیته لاپوشانی برای آزار مخالفان و سرزنش رسانههای منتقد است.»در ادامه با اشاره به تأیید خشونتها توسط مقامات صهیونیست آمده است: «خشونت شدید علیه فلسطینیها در کرانه باختری یک قساوت مطلق است.» این گزارش در پایان هشدار داد که حاکمیت نهادهای فاسد و پوسیده موجود، رژیم صهیونی را در برابر تهدیدات امنیتی آینده آسیبپذیر کرده و «بوی فاشیسم» در فضا به مشام میرسد.
طرح جدید مهریه: حبسزدایی جایگزین زندان میشود
سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس تأکید کرد که «۱۱۰ سکه» همچنان سقف کیفری مهریه طبق قانون حمایت از خانواده باقی خواهد ماند. سیدکریم معصومی، با اشاره به تصویب نهایی طرح جدید در کمیسیون حقوقی و ارسال آن به هیئترئیسه مجلس، گفت: «برخی گزارشها درباره کاهش سقف کیفری یا تغییر در ضمانت اجراها غیرواقعی است.»معصومی افزود:« اصلاحات عمده در طرح جدید به حبسزدایی مربوط است. به این معنا که بدهکاران مهریه بهجای زندان، با استفاده از پابند الکترونیکی دوره محکومیت خود را میگذرانند.» وی همچنین تأکید کرد:«این افراد همچنان محدودیتهای قانونی خواهند داشت و هرگونه درآمد یا مال آنها برای پرداخت مهریه مورد استفاده قرار خواهد گرفت.»سخنگوی کمیسیون حقوقی مجلس همچنین گفت که تصمیمگیری نهایی درباره این طرح در صحن مجلس انجام خواهد شد و مبنای رأیگیری همان مصوبه کمیسیون است.
طرح صلح ترامپ برای اوکراین بهمعنای تسلیم است
بر اساس گزارش انبیسی، سربازان اوکراینی در خط مقدم جبهه، طرح صلح ۲۸ بندی دونالد ترامپ را «یک تسلیم واقعی» میدانند. گروهبان ارشد «راژاوسکی» که در منطقه پوکروفسک خدمت میکند، تأکید کرد: «این یک نقشه نیست. این یک تسلیم واقعی است. اینجا چیزی برای بحث وجود ندارد.»این گزارش که از طریق تماس با نیروهای حاضر در میدان جنگ انجام شده، نشان میدهد سربازان اوکراینی بهویژه با بندهای مربوط به واگذاری بخشهایی از دونتسک و محدودیت ۶۰۰ هزار نفری برای ارتش اوکراین مخالف هستند. «اولکساندر»، یکی از فرماندهان نیروهای ویژه، در این باره گفت: «هیچکس در مورد اندازه ارتش کوتاه نخواهد آمد، زیرا این تضمین امنیتی ما است.»اگرچه مذاکرات بین آمریکا و اوکراین در ژنو ادامه دارد، اما تحلیلگران هشدار میدهند عقبنشینی یکجانبه میتواند موقعیت اوکراین را در برابر پتانسیل نظامی روسیه به شدت تضعیف کند. این طرح در حالی مطرح شده که نیروهای روسی به پیشروی در جبههها ادامه میدهند.
▼ اخبار کوتاه
◄ سردار حسین نجات، جانشین قرارگاه ثارالله سپاه، از آمادگی صد درصدی یگانها و تجهیزات سپاه خبر داد و تأکید کرد که وضعیت آمادگی رزمی نیروهای سپاه بسیار بهتر از ابتدای جنگ تحمیلی اخیر است. وی همچنین در مورد وضعیت رژیم صهیونی گفت: «رژیم صهیونیستی در آستانه سقوط است و هرچه بیشتر کشتار کنند، نفرت مردم جهان نسبت به آنها بیشتر خواهد شد.» نجات در پایان اضافه کرد:« رژیم صهیونیستی در حال دست و پا زدن است و همچنانکه یک ساختمان در حال فروریختن ممکن است به اطراف خود صدمه بزند، این رژیم نیز نهایتاً نابود خواهد شد.»
◄ عبدالرضا رحمانیفضلی، سفیر کشورمان در چین، در نشست کمیسیون امنیت ملی مجلس اعلام کرد که قرارداد ۲۵ ساله با چین در حال اجرا است و بخشی از آن نیز تاکنون عملیاتی شده است. وی افزود که همکاریهای دو کشور در زمینههای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و تجاری در حال گسترش است. همچنین، اعضای کمیسیون بر اهمیت توسعه روابط با چین و اجرای کامل این قرارداد تأکید کردند و از دولت خواستند تا بیش از پیش بر ارتباطات با چین متمرکز شود.
◄ نیکلاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا، در نامهای به اوپک و اوپکپلاس، نسبت به تلاشهای آمریکا برای تصاحب ذخایر نفتی این کشور هشدار داد. وی اعلام کرد:«اقدامات واشنگتن میتواند تأثیرات جدی بر بازار جهانی انرژی داشته باشد.» مادورو تأکید کرد:«آمریکا با استفاده از زور نظامی به دنبال مصادره بزرگترین ذخایر نفتی جهان است و این اقدام میتواند توازن بازار انرژی را مختل کند.» دولت ونزوئلا در جلسات اخیر اوپک نیز این تلاشها را محکوم کرده است.
◄ پروژههای فلرزدایی در خوزستان با حمایت دولت و همکاری بخش خصوصی شتاب گرفته است. طی ۱۸ ماه گذشته، ۳۰ تا ۳۵ مشعل در مناطق نفتخیز جنوب خاموش شده و طرحهای جدید برای جمعآوری گازهای همراه و بهسوزی مشعلها سرعت گرفته است. به گفته مسئولان، تا پایان دولت چهاردهم، ۸۵ تا ۹۰ درصد فلرهای استان خاموش خواهند شد. این پروژهها علاوه بر کاهش آلودگی، به تأمین خوراک پتروشیمی و تولید انرژی کمک خواهد کرد.
◄ در واکنش به فعالیتهای شبکه تروریستی اینترنشنال، تحلیلگران ایرانی به شدت به این شبکه حمله کردند. حسین آرین، تحلیلگر امور نظامی، این شبکه را «ماشین رسانهای صهیونیستها» و بلندگوی رژیم صهیونی خواند. پیمان عارف، تحلیلگر سیاسی، نیز با اشاره به این انتقادات، نام «موساد اینترنشنال»را برای این شبکه برگزید و آن را مرتبط با منافع رژیم صهیونی دانست.
◄ معاون خدمات مشترکین شرکت آب و فاضلاب استان تهران از تجهیز ۷۲ هزار واحد مسکونی به کاهندههای مصرف آب تا ابتدای آذرماه خبر داد. محمداسماعیل محسنینسب گفت:« نصب این تجهیزات، از جمله پرلاتورها و رگلاتورها، میتواند مصرف آب را تا ۳۰ درصد کاهش دهد.» از شهریورماه تاکنون، بیش از ۲۹۰ هزار قطعه کاهنده مصرف در تهران نصب شده است. وی همچنین افزود که با این اقدامات، هزینه آببها برای مشترکان کاهش یافته و میتوانند تجهیزات را به صورت اقساطی تهیه کنند.