سپر موشکی آمریکا احیای جنگ سرد

 حسن فتحی/ www.hassanfathi.blogfa.com
آمریکا در نظر دارد برنامه جدید موشکی خود را در قالب سپر موشکی به مورد اجرا گذارد تا از این طریق متنع حمله موشکی مخالفان شود. واشنگتن برای تحقق این طرح به کشورهای اروپایی روی آورده تا با استقرار موشک‌ها و تاسیسات مورد نظر در این کشورها، سپر دفاع موشکی را به اجرا در آورد.
ولی در این میان که چالش‌ها بر سر سپر موشکی میان واشنگتن و مسکو بالا گرفته سوال این است که آیا سپر دفاعی که پس از آزمایش‌های موشکی چین جدی‌تر شده، مهار مسکو و پکن را در پی دارد یا اینکه هدف اصلی کاخ سفید به راه‌انداختن جنگ سرد جدیدی است تا بتواند از این طریق بیش از پیش در مقابل روسیه و چین قدرت‌نمایی کند؟
در این ارتباط در دوران جنگ سرد، آمریکا و شوروی که دو قدرت برتر جهان بوده‌اند موشک‌هایشان را در اروپا در مقابل یکدیگر به صف کرده و دیواری از موشک‌هایی با کلاهک هسته‌ای ایجاد کرده بودند که در صورت لزوم می‌توانستند موشک‌هایی که دارای برد کوتاه و متوسط بودند را علیه رقیب مورد استفاده قرار دهند.
 روس‌ها معمولاً از موشکهای اس.اس 20 و 21 و آمریکایی‌ها از موشک‌های پرشینگ و کروز استفاده می‌کردند. ولی پایان جنگ سرد و فروپاشی شوروی و رژیم‌ها کمونیستی شرق اروپا، شرایط را عوض کرده و به بر چیده شدن موشک‌ها انجام می‌گیرد.
با گذشت چندین سال از پایان جنگ سرد، مدتی است که جورج بوش رییس جمهور آمریکا، سیاستی دفاع موشکی و یا به گفته کاخ سفید ایجاد سپر موشکی را پیش گرفته که با حامیان و مخافانی مواجه شده است.
در این میان آنچه جالب توجه است استفاده از کشورهای شرق اروپا وکمونسیت‌های پیشین برای استقرار موشک‌ها آمریکایی است. یعنی در حقیقت کشورهایی که سا‌ل‌ها در خط مقدم جبهه شرق و غرب قرار گرفته و پایگاه اصلی شوروی برای مقابله با تجاوز موشکی آمریکا بودند در برنامه سپر موشکی آمریکا، نقش مقابل و باز دارنده را ایفا کرده و باید به حامیان و متحدان واشنگتن تبدیل شوند. به همین دلیل روسیه صراحتاً کشورهای لهستان و چک را که قرار است بخشی از سپر موشکی را در بر گرفته و موشک‌ها در آنها استقرار یابند تهدید به انتقام جویی کرده است زیرا این ذهنیت برای روس‌ها به وجود آمده که سپر موشکی آمریکا قرار است علیه مسکو و حتی چین مورد استفاده قرار بگیرد در حال که آمریکایی‌ها برای کاستن از عدم رضایت و میزان مخالفت مسکو، صراحتاً بر این مساله تاکید کرده آن که هدف از ایجاد سپر دفاعی، مقابله با تهاجمات و حملات احتمالی ایران و کره شمالی است در شرایطی که روسیه بر این باور است که ایران و کره شمالی دارای آنچنان توان و قدرت موشکی نیستند که بتوانند آمریکا و متحدانش را تهدید کرده و یا مورد حمله قرار بدهند.
حال، هدف واشنگتن از ایجاد سپر موشکی هر چه باشد این یک واقعیت انکارناپذیر است که آمریکا در صدد ایجاد یک کمربند امنیتی- موشکی پیرامون روسیه می‌باشد که این مساله به منزله بازگشت به دوران جنگ سرد است.
سخنان چند هفته قبل پوتین رییس جمهوری روسیه در کنفرانس امنیتی مونیخ علیه آمریکا، با واکنش حاد واشنگتن مواجه شده و چنین اعلام شد که پوتین با دیالوگ دوران جنگ سرد سخن گفته است. ولی با این وجود آمریکا در تلاش است روس‌ها را توجیه کرده و مخالفتشان را از بین ببرد. در حالی که ژنرال ایگور خوروف فرمانده نیروی هوایی روسیه صراحتاً گفته از آنجا که حفاظت از تاسیسات دفاع موشکی چندان قوی نیست تمام انواع هواپیما ما قادر هستند اقدامات متقابلی را علیه آنها انجام دهند یا اینکه آنها را ویران کنند.
البته در کنار روسیه که این اقدام را ورود به حیات خلوتش می‌داند می‌تواند به ناتو و اتحادیه اروپا اشاره کرد که تمایلی به تشدید اختلافات با مسکو نداشته و در تلاش هستند به نوعی این مشکل را حل کنند.
به همین دلیل وزیر دفاع آلمان پیشنهاد می‌کند سپر موشکی در زیر چتر ناتو قرار بگیرد. به گفته وی، با قرار گرفتن سپر موشکی در کشورهایی که عضو پیمان ناتو هستند می‌توان به نگرانی روسیه پایان داد. این مسائل در نشست وزرای دفاع ناتو مطرح شد و مشخص گردید که آمریکا علاوه بر استقرار پایگاه‌هایی در لهستان و چک در نظر دارد سیستم موشکی در قفقاز ایجاد کند. به نظر می‌رسید نگرانی مسکو از این مساله است لذا در همین ارتباط مدعی شده که استقرار این سیستم یه منزله خطری برای سیستم روسیه است. در حالی که بارها آمریکا برای توجیه اقداماتش اعلام داشته که این سیستم را برای ردگیری موشک‌های کره شمالی و ایران راه‌اندازی می‌کند.
به گفته وزیر دفاع آلمان، یک سیستم دفاعی چند ملیتی بهتر است جایگزین طرح امریکا شود. اما در شرایطی که وزیر دفاع لوک زامبورگ طرح آمریکا را تهدیدی برای ایجاد تنش‌های جدید با روسیه می‌داند نخست وزیر جمهوری چک اعلام می‌دارد زمانی که 18 کشور عضو اتحادیه اروپا دارای پایگاه‌های نظامی آمریکا هستند حق ندارند درباره وجود این پایگاه‌ها در جمهوری چک اظهار نظر کنند.
آمریکا برای توجیه طرح خود از حربه‌های مختلفی بهره گرفته و دراین میان مقامات کشور سعی دارند با بزرگنمایی ایران و کره شمالی رضایت مخالفان را جلب نمایند به گونه‌ای که ویلیام برنز سفیر آمریکا در روسیه در سخنرانی خود در مرکز کارنگی مسکو می‌گوید هیچ گاه فرصت حقیقی بر قراری روابط میان آمریکا و روسیه که بیش از هر کشور دیگری در جهان از توانمندی هسته‌ای برخوردار بوده و مسئولیت بیشتری احساس می‌کند تا این اندازه فراهم نبوده است. وی می‌افزاید در این شرایط آمریکا و روسیه در حال همکاری موثر برای مقابله با دو تهدید جدی از سوی دو کشور کره شمالی و ایران در زمینه اشاعه تسلیحات هسته‌ای هستند.
هر چند آمریکا ایران و کره شمالی را عامل گرایش این کشور به ایجاد سپر موشکی قلمداد می‌کند اما اختلاف بین واشنگتن و اتحادیه اروپا می‌تواند استقرار این سیستم را با مشکل مواجه سازد به این دلیل که ناتو هم در صدد ایجاد چنین سیستمی است. در صورت تلفیق این دو طرح و موافقت ناتو و اتحادیه اروپا این امیدواری وجود دارد تا سال 2010 سپر موشکی مورد بهره‌برداری قرار گیرد. دبیر کل ناتو معتقد است تهدید واقعی موشک علیه اروپا وجود دارد. وی آزمایش موشکی کره شمالی و توانایی‌های ایران را از جمله این دلایل می‌داند درحالی که ژاک شیراک رییس‌جمهوری فرانسه در انتقاد از طرح مزبور صراحتاً اعلام می‌دارد که طرح آمریکا می‌تواند موجب تفرقه در اتحادیه اروپا و بروز یک جنگ سرد جدید شود.
روزی که پوتین رییس جمهوری روسیه در کنفرانس مونیخ اعلام کرد مسکو خود را در موقعیت مقابله با طرح‌های نظامی آمریکا قرار می‌دهد ذهنیت آغاز جنگ سرد جدید قوت گرفت. خصوصاً این که این سیستم در کشورهایی قرار است استقرار یابد که سالها از اعضای پیمان نظامی ورشو و از متحدان شوروی بوده و حیات خلوت کرملین به شمار می‌رفتند. وزیر خارجه روسیه سپر موشکی آمریکا را چنین تصریح میکند که واشنگتن به این ترتیب در صدد کسب برتری هسته‌ای است.
آمریکا از سال 1983 تاکنون رسماً 130 میلیارد دلار برای این طرح هزینه کرده و قرار است در 5 سال آینده نیز 53 میلیار دلار دیگر در این رابطه هزینه کند.
آزمایش موشک ضد ماهواره‌ای چین که چند هفته قبل صورت گرفت جدیت واشنگتن را بیشتر کرد تا از این طریق قادر باشد ضربه اول را در یک چالش موشکی و هسته‌ای به طرف مقابل وارد سازد.
با وجود مخالفت‌ها و اما و اگرها و حتی تهدیدهایی که از سوی فرمانده نیروی هوایی روسیه صورت گرفت لهستان و جمهوری چک از استقرار این سیستم در خاکشان استقبال کرده‌اند. به طوری که رسانه‌های محلی لهستان به نقل از مقامات دولتی این کشور اعلام کردند. که ورشو به طور رسمی با آغاز مذاکرات درباره استقرار یک سیستم موشکی آمریکا در لهستان با مقامات واشنگتن موافقت کرده است.
قرار است 10 رهگیر موشکی در لهستان و یک رادار در چک مستقر شوند. در این ارتباط پنتاگون ماه ژانویه اعلام کرد در صدد استقرار یک سیستم جدید رادار در جمهوری چک است که به پایگاه موشکی که قرار است در لهستان مستقر شود اطلاعات ارسال دارد.
اوکراین هم که در همسایگی لهستان قرار دارد با این طرح مخالفت کرده و آن را تهدیدی علیه امنیت خود می‌داند.
ویلیام تیلور سفیر آمریکا در کیف پایتخت اوکراین در رابطه با این مساله خاطر نشان می‌سازد که در صدد پاسخگویی به تمامی سوالات مطرح شده توسط اوکراین درباره این سیستم‌ها در لهستان و جمهوری چک هستیم.
با جدی‌تر شدن مخالفت مسکو خصوصاً پس از تهدیدات فرمانده نیروی هوایی این کشور، ویلیام برنز سفیر آمریکا رد روسیه از آمادگی کشورش برای همکاری با کرملین سخنی می‌گوید در حالی که مسکو معتقد است که سیستم‌های تهدیدی برای امنیت ملی روسیه و عامل ایجاد بی ثباتی در اروپاست. مسکو خصوصاً با پیوستن گرجستان و اوکراین به ناتو و استقرار پایگاه‌های این اتحادیه نظامی در محدوده هم پیمانان شوروی پیشین در منطقه بالتیک و آسیای میانه مخالف است. ژنرال اوبرینگ رییس آژانس دفاع موشکی پنتاگون تلاش‌های بسیاری به خرج داده تا به مسکو اطمینان دهد که استقرار سیستم دفاع موشکی با هدف مقابله با تهدیدات احتمالی از سوی کره شمال و ایران صورت می‌گیرد. وی در مصاحبه با روزنامه تایمز مالی خاطر نشان می‌سازد که روسیه به دلیل استقرار این سیستم‌ها نباید نگران و مضطرب باشد.
البته روس‌ها نشان داده‌اند. که اهل معامله بوده‌اند و حاضر به عقب‌نشینی از مواضع خود هستند به همین دلیل واشنگتن می‌داند چگونه اضطراب مسکو را برطرف سازد در این میان آنچه ذهن واشنگتن را بیش از پیش به خود مشغول داشته اختلاف نظر در اتحادیه اروپا و ناتو است زیرا این اختلافات می‌تواند در جبهه دوستان شکاف ایجاد کند.