صفحه نخست

بین الملل

سیاسی

چند رسانه ای

اقتصادی

فرهنگی

حماسه و جهاد

دیدگاه

آذربایجان غربی

آذربایجان شرقی

اردبیل

اصفهان

البرز

ایلام

بوشهر

تهران بزرگ

چهارمحال و بختیاری

خراسان جنوبی

خراسان رضوی

خراسان شمالی

خوزستان

کهگیلویه و بویراحمد

زنجان

سمنان

سیستان و بلوچستان

فارس

قزوین

قم

کردستان

کرمان

کرمانشاه

گلستان

گیلان

لرستان

مازندران

مرکزی

هرمزگان

همدان

یزد

صبح صادق

محرومیت زدایی

صفحات داخلی

تاریخ انتشار : ۲۴ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۰:۴۸  ، 
شناسه خبر : ۲۷۸۱۹۱
سیدعباس عراقچی در جمع اهالی رسانه‌های داخلی و خارجی:
اشاره: گروه دیپلماسی - فرجام برجام؟ در سایه برجام چه دادیم و چه گرفتیم؟ آیا توافق هسته‌ای به دست آمده را می‌توانیم مصداق استراتژی برد - برد بدانیم؟ قریب به ١٠ روز از حصول توافق جامع هسته‌ای در وین میان ایران و ١+٥ می‌گذرد و هنوز پرسش‌هایی از این دست بر تمام پرونده‌های جاری سیاست خارجی در ایران و امریکا سایه انداخته است. مذاکره‌کنندگان تیم هسته‌ای ایران یک به یک در مقابل دوربین‌ها قرار گرفته و از توافقی می‌گویند که پس از ماراتنی ٢٢ ماهه در سایه دولت تدبیر و امید به دست آمد. از محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه تا سید عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده در تمام اظهارنظرهای خود داعیه‌دار برد کامل و باخت حریف نیستند و تاکید دارند که در هر مذاکره‌ای میان داده‌ها و ستانده‌ها تعادل وجود دارد که توافق هسته‌ای به دست آمده در وین هم از این قاعده مستثنی نیست. چهارشنبه‌هاروز نشست خبری سخنگوی وزیر امور خارجه در وزارت امور خارجه است اما نخستین نشست خبری پس از رسیدن تیم مذاکره‌کننده به پایتخت به سیدعباس عراقچی اختصاص یافت. معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزیر امور خارجه ایران به مدت ٦٥ دقیقه در سالن شماره ٩ سخنگویی حاضر و به پرسش‌های اهالی رسانه‌های داخلی و خارجی پاسخ داد. عراقچی شامگاه دوشنبه نیز در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو حاضر و به بسیاری از ابهام‌ها در خصوص متن برجام و قطعنامه ٢٢٣١ پاسخ داده بود. «اعتماد» پرسش و پاسخ‌هایی از نشست دیروز را که به نسبت توضیحات اخیر تیم مذاکره‌کننده تازگی داشته و به ارایه تصویر روشن‌تر از توافق به دست آمده و قطعنامه مصوب شورای امنیت پرداخته است، در زیر منعکس کرده است:

‌* در چند روز اخیر زمزمه‌هایی در خصوص افزایش زمان برگشت‌پذیری تحریم‌ها و سیاست ماشه از ١٠ تا ١٥ سال مطرح شده است. آیا چنین مساله‌ای ممکن است و پاسخ جمهوری اسلامی ایران به چنین رویکردی چه خواهد بود؟

‌** امکان چنین درخواستی وجود ندارد. در قطعنامه‌ای که در شورای امنیت تصویب شد تاریخ خاتمه بررسی شورای امنیت قید شده است و این مساله جای ابهامی ندارد. طول دوره بررسی شورای امنیت از نظر قطعنامه و به صراحت قطعنامه همان ١٠ سال است. اینکه اعلام شده است برخی اعضای ١+٥ پس از ١٠ سال قطعنامه جدید دیگری را تصویب خواهند کرد و مدت زمان برگشت‌پذیری تحریم‌ها را در آن زمان افزایش خواهند داد خواسته‌ای است که ابراز شده اما از نظر ما اعتباری ندارد و بخشی از توافق نیست. هر تاریخی پس از ١٠ سال مورد توافق و قید شده در قطعنامه خارج از موضوع است.

* شما در این خصوص به چه نهادی یا کدام کشورها در جبهه مقابل اعتراض کردید؟

** اظهاراتی که از سوی طرف مقابل گفته می‌شود به تعبیر مقام معظم رهبری همان بحث رجزخوانی‌هایی است که صورت می‌گیرد و قابل انتظار است که طرف‌های مذاکره‌کننده ادعاها و صحبت‌هایی را برای کنترل فضای داخلی خود مطرح کنند. این صحبت‌های اخیر را هم در همان راستا تعریف می‌کنیم و به هرحال روال قانونی در کشورهای ١+٥ باید طی شود و در داخل امریکا هم کنگره مسوولیت آن را دارد. لابی‌های مختلفی برای جلوگیری از تایید آن در کنگره به راه افتاده است و بنابراین شنیده شدن چنین اظهارنظرهایی طبیعی است. متن توافق و قطعنامه در خصوص دوره زمانی کاملا روشن و بدون ابهام است و تمام طرفین به این مساله پایبند خواهند بود. در این مورد به خصوص هم به مقام‌های امریکایی و سایر کشورهای اروپایی حاضر در گردونه ١+٥ اعتراض کرده‌ایم. ما از این پس هرگونه تخلفی در اجرای تعهدهای طرف مقابل مشاهده بکنیم از طریق ساز و کاری که تعیین شده است پیگیری لازم را به عمل خواهیم آورد.

* وزارت امور خارجه چه ساز و کاری را برای نظارت بر اجرای توافق در نظر گرفته است؟ آیا وزارت خارجه به تنهایی اقدام می‌کند یا سایر وزارتخانه‌ها هم دخالت خواهند داشت؟

** شاید بتوان گفت که بحث اجرای توافق به اندازه مذاکرات برای اجرای توافق اهمیت دارد و امر مهمی است و دولت در کلیت خود نسبت به این موضوع جدیت و اهتمام دارد. بحث اجرای لغو تحریم‌ها و مسائل مربوط به آن به وزارتخانه‌های متفاوت مرتبط است و قطعا در آن سطح دولت سازوکاری را در نظر گرفته است. در داخل وزارت خارجه هم سازوکاری برای پیگیری مساله از بعد سیاست داخلی و سیاست خارجی درنظر گرفته خواهد شد. اجرای توافق و اجرای پیگیری تعهدات طرف مقابل برای ما از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.

* آیا در ایران و در امریکا حق تغییر برخی بندهای توافق در مجلس یا کنگره وجود دارد؟ در صورت رای منفی به توافق در ایران چه سناریویی در نظر دارید؟

** در ایران هیچ نهاد و فردی قدرت وتوی تصمیم‌های اتخاذشده توسط مجلس شورای اسلامی را ندارد الا بحث متفاوت حقی که برای شورای نگهبان در مساله انطباق قانون اساسی با شرع مطرح است. اگر مجلس شورای اسلامی در‌این‌خصوص تصمیم‌گیری کند یا نهادی مانند شورای عالی امنیت ملی، این روال به تایید یا رد کلی توافق هسته‌ای انجام گرفته محدود خواهد شد. در این مرحله در هیچ‌کدام از کشورهای ایران و ١+٥، امکان تغییر دادن یا اصلاح مفاد توافق صورت گرفته وجود ندارد. نهادهای مسوول در هرکدام از این کشورها می‌توانند کلیت توافق را تایید یا رد بکنند. پاسخ به این سوال که در صورت رد توافق، چه اتفاق‌هایی رخ خواهد داد و آیا دوطرف به مذاکرات برخواهند گشت یا خیر را باید در آن زمان و در صورت تحقق این سناریو پاسخ داد.

* در متن قطعنامه زمان خروج پرونده ایران از شورای امنیت ١٠ سال دیگر اعلام شده است. برای خروج پرونده از شورای حکام چه مکانیسمی در نظر گرفته شده است؟

** زمانی که موضوعات مطرح در توافق به سرانجام خود برسد، شورای حکام هم پرونده ایران را از دستور کار خارج خواهد کرد. براساس توافق انجام گرفته پس از طول دوره توافق، پرونده ایران عادی خواهد شد و برخورد آژانس و شورای حکام با جمهوری اسلامی ایران مانند هر کشور دیگر عضو معاهده منع تکثیر تسلیحات هسته‌ای خواهد بود. عادی شدن پرونده در شورای حکام و در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم پس از طی دوره توافق خواهد بود.

* با وجود توافق هسته‌ای صورت گرفته ما شاهد ادامه اظهارات تند اوباما درخصوص همراهی با اسراییل در مقابل ایران هستیم.

** ما هیچگاه انتظار تغییر رویکرد امریکا درقبال ایران پس از توافق در حوزه‌ای جز هسته‌ای نداشته‌ایم. طرف مقابل و امریکا هم نباید انتظار تغییر مواضع ایران را داشته باشد الا در چارچوب توافق هسته‌ای. توافق در مذاکرات هسته‌ای به این معنا نیست که هیچ‌یک از سیاست‌های ما در منطقه نسبت به نظام سلطه و سیاست‌های خصمانه امریکا و حمایت از دوستان و متحدان خود در منطقه تغییر خواهد کرد. اگر امریکایی‌ها سیاست‌های ما را سیاست حمایت از جریان تروریستی می‌دانند در حقیقت دچار برداشت ناصوابی شده‌اند و این هم در زمره اتهاماتی است که در گذشته هم بر ایران وارد شده و از نظر ما اعتباری ندارد. حل و فصل موضوع هسته‌ای و رسیدن به توافق تنها مدیریت کردن یکی از موضوعات میان ایران و کشورهای غربی به خصوص امریکاست. این مذاکرات به معنی عادی شدن روابط یا تحت‌تاثیر قرار گرفتن موضوعات فی‌مابین نیست. ما همچنان انتظار ادامه سیاست‌های خصمانه طرف مقابل را داریم.

* برخی مسوولان امریکایی اخیرا ادعا کرده‌اند که در طول مذاکرات سه بار میز مذاکره را ترک کرده و دوباره بازگشته‌اند.

** در طول دو سال گذشته مذاکرات فراز‌و‌نشیب‌های بسیار داشته است. اگر امریکا سه بار میز مذاکره را ترک کرده است بیش از ١٠ بار ما میز مذاکره را ترک کردیم. این‌طور نیست که مذاکرات یک روال ثابت و معمول و به تعبیر برخی دوستانه بوده باشد. مذاکرات بسیار پرتنش، پراسترس و همراه با کشمکش‌های بسیار بوده است. در مقاطع مختلفی متوقف شده است در مقاطع مختلفی هم با موانع حدی روبه‌رو شده است. هیچگاه تا آخرین روزها حتی دو روز پیش از توافق مطمئن نبودیم که به توافق می‌رسیم چرا که آنچه برای ما مهم است رسیدن به توافق خوب بود. توافقی هم خوب است که در چارچوب خطوط قرمز تعیین شده باشد. هیچگاه اجازه ندادیم که فشارهای روانی و عصبی مانع از رسیدن ما به خواسته‌های‌مان شود.

* بحث حل پی‌ام‌دی با بازدید از پارچین و اجرای پروتکل الحاقی در سایه توافق به‌دست آمده به کجا رسیده است؟ آیا تفاهمنامه جداگانه‌ای با آژانس برای حل مسائل مورد اختلاف امضا کرده‌ایم؟

** در خصوص موضوعات مربوط به گذشته که به غلط به پی‌ام دی مشهور است یک تفاهم جدید میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در همان روز حصول برجام در وین میان آقای صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی و یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امضا شد. می‌توان گفت که یک نقشه راه برای حل و فصل این موضوع میان دو طرف به دست آمده است. حدود دو سال قبل توافقی میان ایران و آژانس با عنوان چارچوبی برای همکاری امضا شده بود و در قالب این چارچوب برای همکاری یک نقشه راه جدید امضا شد که بر اساس این نقشه راه، همکاری میان ایران و آژانس برای حل و فصل موضوعات گذشته سرعت پیدا می‌کند و امیدوار هستیم که در فاصله کوتاهی این مسائل حل شود.

پروتکل الحاقی مربوط به آینده است و ما به‌طور داوطلبانه شروع به اجرای آن خواهیم کرد البته از زمانی که روز اجرایی شدن باشد. در قالب پروتکل الحاقی و در چارچوبی که پروتکل تعیین کرده است، دسترسی‌هایی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درخواست کند، داده خواهد شد. از دیدگاه من هرگونه بازدید از مراکز غیرهسته‌ای در چارچوب قوانین پادمان و پروتکل محدود خواهد بود.

* آیا در توافق در خصوص مکانیزم بازگشت اموال بلوکه شده ساز و کار خاصی در نظر گرفته شده است؟

** گفت‌وگوی بخصوصی در این خصوص مورد نیاز نبوده است الا اینکه تمام اموال بلوکه شده ایران باید آزاد شود. یکی از بندهای روشن توافق همین مساله است و ساز و کار ویژه‌ای هم احتیاج ندارد و زمانی که تحریم‌ها برداشته شود به شکل خودکار این اموال هم آزاد و در دسترس صاحبان آن قرار خواهد گرفت. تا پیش از اجرایی شدن توافق که قبلا هم گفته‌ام حدود ٤ تا ٦ ماه دیگر خواهد بود، توافقنامه موقت ژنو تمدید شده است و مفاد آن همچنان اجرا می‌شود. لذا آزاد شدن ماهانه ٧٠٠ میلیون دلار از دارایی‌های ایران کماکان در دستور کار قرار دارد.

* ممنوعیت خرید و فروش تسلیحات متعارف که در قطعنامه هم به آن اشاره شده است چگونه برداشته خواهد شد؟ نقش آژانس در لغو زودتر از هنگام این محدودیت یا تمدید آن چگونه تعریف شده است؟

** در قطعنامه جدید محدودیتی در خصوص واردات و صادرات برخی تسلیحات در نظر گرفته شده است. اگر این محدودیت را با محدودیتی که در قطعنامه‌های گذشته وجود داشت مقایسه کنید، مشاهده می‌کنید که تحول اساسی صورت گرفته است و نخستین این تحول هم این است که دیگر چیزی به نام تحریم وجود ندارد و محدودیت است. در قطعنامه‌های گذشته فروش یا صادرات هرگونه سلاحی توسط ایران به‌طور کامل ممنوع بود و واردات اقلام عمده نظامی یا خرید اقلام نظامی به‌طور کامل ممنوع بود. در قطعنامه جدید این ممنوعیت به این حق تبدیل شده است که می‌توان مورد به مورد از شورای امنیت اجازه گرفت. همین محدودیت هم در ظرف پنج سال از میان خواهد رفت و خرید و فروش تسلیحات توسط ایران پس از این پنج سال وارد روند عادی خود خواهد شد.

یکی از گزارش‌هایی که آژانس در طول دوره توافق می‌تواند منتشر کند گزارشی است به عنوان گزارش جامع یا گسترده‌تر (broader conclusion) . این گزارش جمع‌بندی است که آژانس بر اساس اجرای پروتکل الحاقی گزارش می‌دهد و در آن فقدان مواد و فعالیت‌های اعلام نشده را در ایران اعلام می‌کند. این گزارش به این معنی است که آژانس تایید می‌کند که نه تنها فعالیت‌ها و مواد اعلام شده یک کشور (ایران) تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارد و انحرافی در این مسیر نیست بلکه من مطمئن هستم که هیچ فعالیت و مواد اعلام نشده‌ای هم در این کشور وجود ندارد.

این گزارش مفصل و کاملی است که آژانس در خصوص کشورهایی که عضو پروتکل الحاقی هستند در یک دوره زمانی صادر می‌کند. در برجام هیچ یک از مراحل توافق منوط به این گزارش خاص از آژانس نیست اما اگر آژانس این گزارش را زودتر از پنج سال ارایه کند می‌تواند تاثیر مثبت گذاشته و محدودیت تحریم تسلیحاتی هم زودتر از پنج سال تمام خواهد شد. بنابراین ما حتما با آژانس برای رسیدن به این جمع‌بندی همکاری خواهیم کرد اما عدم ارایه زودهنگام‌تر این گزارش جامع تاثیر منفی بر توافق نخواهد گذاشت.

* این ممنوعیت سلاح اس- ٣٠٠ که قرارداد آن با روسیه بسته شده است را هم شامل می‌شود؟

** سلاح‌هایی که فروش آنها به ایران مشمول این محدودیت است هفت قلم است که در قطعنامه ذکر شده است. اقلام دفاعی از جمله اس ٣٠٠ شامل این موارد نیست و دولت روسیه هم پیش از این به صراحت اعلام کرده است که از نظر مسکو تحویل دادن اس ٣٠٠ شامل محدودیت‌ها نخواهد شد.

* سفر لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه به ایران در هفته آتی در چه راستایی است؟

** بعد از توافق ژنو شاهد موجی از سفر وزرای امور خارجه کشورهایی اروپایی به ایران بودیم و بعد از توافق وین نیز موج سفر مقامات اروپایی به ایران شروع شده است. نخستین سفر معاون صدر اعظم آلمان بود و پس از آن سفر خانم موگرینی را در هفته آینده و فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه را خواهیم داشت و سفرهای دیگری نیز در دستور کار است. توافق وین منجر به برداشته شدن تحریم‌ها خواهد شد و این راه را برای همکاری‌های اقتصادی ایران با بسیاری از کشورها که به دلیل تحریم‌ها خود را از بازار ایران محروم کرده بودند، باز خواهد کرد. ایران خواهان گسترش روابط اقتصادی خود با تمام کشورها است.

* آیا در جریان مذاکرات هسته‌ای درخصوص مسائل دوجانبه یا چندجانبه دیگری هم با غرب به خصوص امریکا مذاکره شد؟

** ما در طول مذاکرات هسته‌ای هیچ موضوعی جز هسته‌ای را مورد مذاکره قرار ندادیم. الا بحث اتباع ایرانی و امریکایی که به عنوان موضوع انسان‌دوستانه در حاشیه با آن برخورد داشتیم و بحث‌هایی در این خصوص صورت گرفت. بعد از اجرایی شدن توافق و وفای به عهد طرف‌های مقابل برای برداشته شدن تحریم‌ها و اجرای توافق وین احتمال دارد که زمینه برای مذاکره درخصوص سایر مسائل مورد علاقه طرفین هم فراهم‌ آید. در اظهاراتی که مقامات عالی نظام هم گفته‌اند گفته شده است که اگر مساله هسته‌ای به خوبی حل شود ما در خصوص مسائل دیگری که مورد علاقه ما است احتمال دارد به صورت موضوعی و موردی وارد مذاکره با طرف مقابل شویم. این امر مربوط به آینده است و باید با توجه به منافع ملی در خصوص آن تصمیم‌گیری شود.

* یکی از مسوولان سابق کشور قطعنامه‌ها را کاغذپاره می‌دانست و شما هم محدودیت‌های موشکی را الزام‌آور ندانستید، آیا این تعبیر شبیه همان تعبیر کاغذپاره‌ها که در گذشته اعلام می‌شد، نیست؟

** این که با قطعنامه شورای امنیت باید با چه تعبیری صحبت کرد، موضوع و مصداق صحبت نیست و برای ما حفظ منافع ملی کشور مهم است و هر جا قطعنامه‌ای را خلاف منافع ملی، خلاف عقل و منطق ببینیم بر اساس سیاست‌های خود رفتار می‌کنیم. پس از صدور قطعنامه جدید هم وزارت امور خارجه بیاینه‌ای را صادر و مواضع خود را به شکل روشن اعلام کرد. از نظر ما و از نظر توافق و قطعنامه، میان مفاد توافق و مفاد قطعنامه تفاوت وجود دارد. عدم رعایت مفاد توافق یک تبعاتی را به دنبال خواهد داشت و عدم رعایت مفاد قطعنامه تبعات دیگری را به دنبال خواهد داشت.

موضع ما در این خصوص کاملا روشن است و در بند ١٠ بیانیه وزارت امور خارجه هم به صراحت تاکید شده است که عدم رعایت آنچه در قطعنامه است اما در توافق نیست به معنای نقض توافق نخواهد بود. در بندهای بعدی بیانیه وزارت امور خارجه هم به صراحت اعلام شده است که ما برای تامین نیازهای دفاعی خود، مقابله با تروریسم و کمک به متحدان منطقه‌ای خود برای مبارزه با تروریسم از هیچ اقدامی فروگذار نخواهیم کرد. به اعتقاد من وزارت امور خارجه مجری کامل سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران که استکبار‌ستیزی یکی از اصلی‌ترین مصادیق آن است بوده و خواهد بود.

* برخی رسانه‌ها پس از اظهارات وزیر امور خارجه در مجلس در خصوص عدم وجود واژه تعلیق در خصوص تحریم‌ها در متن برجام، مواردی از وجود این عبارت را منعکس کردند. آیا تحریم‌های مالی و اقتصادی لغو می‌شود یا تعلیق؟

** روز سه‌شنبه رییس مجلس شورای اسلامی سوالی از وزیر امور خارجه در خصوص تحریم‌های شورای امنیت با عبارت تحریم‌های UN مطرح کرد که دکتر ظریف پاسخ داد در هیچ جای توافق نسبت به تحریم‌های شورای امنیت از کلمه تعلیق استفاده نشده است. اما اینکه در برخی رسانه‌ها اعلام شده که در توافق از عبارت تعلیق استفاده شده است صحت دارد؛ دو جا در ضمیمه شماره ٢ قطعنامه از کلمه تعلیق استفاده شده ولی جایی که این کلمه استفاده شده مربوط به لغو تحریم‌های اتحادیه اروپا است. اتحادیه اروپا از مکانیزم تصمیم‌گیری پیچیده‌ای برخوردار است.

زمانی که قرار است تصمیمی گرفته شود ابتدا یک conclusion conceptصادر می‌شود و بعد از آن concept decision است و بعد از آن concept regulation. آنچه تحریم‌ها را عملیاتی می‌کند concept regulation است و در عمل هم آیین‌نامه‌ها لغو خواهد شد. بنابراین تحریم‌های اتحادیه اروپا لغو خواهد شد اما تصمیمی که چتر فوقانی آیین‌نامه‌هاست، تعلیق می‌شود چرا که این تصمیم موارد دیگری جز آیین‌نامه را هم در برمی‌گیرد. روند اداری و حقوقی اتحادیه اروپا اندکی پیچیده است اما آنچه در عمل اتفاق می‌افتد لغو قوانین تحریمی اتحادیه اروپاست که در قالب concept regulation صادر شده است و اینکه از کلمه تعلیق در دو جای ضمیمه استفاده شده به این معنی نیست که تعلیق جایگاهی در توافق برجام دارد. تمامی تحریم‌های مالی و اقتصادی که وجود داشته بر اساس توافق وین در روز توافق که حدود دو ماه دیگر است به‌طور کامل لغو می‌شود و در روز اجرایی شدن این لغو شروع به اجرایی شدن می‌کند.

* آیا امکان لغو یا نقض توافق توسط کنگره امریکا وجود دارد؟

** قطعنامه شورای امنیت به لحاظ حقوق بین‌الملل برای کشورها الزام آور است اما اینکه آیا این قطعنامه بر حقوق داخلی هم تفوق دارد، کشور به کشور متفاوت است. برای برخی از کشورها قوانین شورای امنیت به شکل خودکار به قوانین داخلی تبدیل می‌شود اما برای جمهوری اسلامی ایران به این صورت نیست و ما نیاز به مصوبه مجلس یا شورای عالی امنیت ملی برای موضوعات مختلف داریم و این مساله برای امریکا هم مصداق دارد. در هر دو کشور هم باید روال داخلی طی شده و مجلس و کنگره نظر نهایی خود را اعلام کنند. تصمیم‌گیری در این مقطع درباره کلیات توافق خواهد بود اینکه بخشی از آن تصویب شود، بخشی تصویب نشود یا اصلاحاتی در آن صورت گیرد امکان‌پذیر نیست.

* در چند روز اخیر اعتراض‌هایی در داخل به تحریم‌های تسلیحاتی موجود در قطعنامه صورت گرفته است. فکر می‌کنید راهی برای حذف آن در قطعنامه ٢٢٣١ وجود نداشت؟

** تحریم‌های تسلیحاتی و موشکی مساله جدیدی نیست. از قبل وجود داشته که آخرین آن، قطعنامه ١٩٢٩ بود. در این قطعنامه عدم فعالیت‌های موشکی ایران و تحریم تسلیحاتی ایران قید شده است. این تحریم‌ها در قطعنامه جدید به محدودیت تبدیل و نسبت به گذشته بسیار کم رنگ‌تر شده است. در قطعنامه جدید ممنوعیت فعالیت‌های موشکی به یک درخواست تبدیل شده است و این در حالی است که در قطعنامه گذشته بر اساس بند ٤١ منشور از ایران می‌خواست که این کار را انجام ندهد اما در حال حاضر بدون اشاره به بند ٤١ از ایران درخواست می‌شود که این فعالیت‌ها را فقط بر روی موشک‌هایی که برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی شده است، انجام ندهد. این از لحاظ ادبیات شورای امنیت الزام‌آور نیست و فقط یک درخواست است. محدوده موشک‌هایی که در قطعنامه ذکر شده خارج از برنامه موشکی جمهوری اسلامی ایران است و هیچ یک از موشک‌های جمهوری اسلامی ایران برای حمل کلاهک اتمی طراحی نشده است. بنابراین کل سامانه موشکی ایران خارج ازموضوع قطعنامه خواهد بود.

* پرونده ایران چه زمانی از ذیل فصل ٧ منشور ملل متحد خارج خواهد شد ؟

** با قطعنامه‌ای که دو روز گذشته صادر شد، ایران از ذیل فصل ٧ منشور ملل متحد خارج شد البته اگر قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت به خصوص قطعنامه‌هایی که به تحریم می‌پردازد را ملاحظه کنید، می‌بینید که در آخرین بند بخش مقدماتی قید می‌کند که این قطعنامه تحت ماده ٤١ صادر می‌شود. این بدان معناست که در قطعنامه‌های گذشته شورای امنیت در ابتدای کار مشخص کرده است که براساس ماده ٤١ عمل می‌کند. اما در مقدمه قطعنامه جدید شورای امنیت قید شده است که این قطعنامه طبق ماده ٢٥ که یک ماده عمومی است عمل می‌کند و به ماده ٤١ اشاره‌ای ندارد.

در ١٠ بند اجرایی به‌طور مشخص به ماده ٤١ اشاره می‌کند که به این دلیل است که بند مشخص را می‌تواند الزام آور کند. از این ١٠ بند بین ٨ تا ٩ مورد آن مربوط به لغو تحریم‌های گذشته است و برای اینکه لغو تحریم‌های گذشته را الزام آور کند به ماده ٤١ استناد می‌کند. یکی از موارد مربوط به ماده ٤١، محدودیت‌های تسلیحاتی است و در مورد محدودیت‌های موشکی هم اشاره‌ای به ماده ٤١ نشده است بنابراین کلیت قطعنامه تحت ماده ٤١ نیست. وقتی موضوعی ذیل فصل ٧ و ماده ٤١ بررسی می‌شود یعنی موضوع را تهدید علیه صلح و امنیت بین‌المللی دانسته است. تفاوتی که الان وجود دارد این است که شورای امنیت موضوع پرونده هسته‌ای ایران را تهدید علیه صلح و امنیت بین‌الملل نمی‌داند.

نام:
ایمیل:
نظر: