صغیر و کبیر جریان‌های سیاسی «در انتظار یک تصمیم» مهم به سر می‌برند، تصمیمی که به گواه بسیاری از تحلیلگران امور سیاسی می تواند بسیاری از موازنه ها را بر هم زند و اما این انتظار خیلی هم طول نکشید و همزمان با ایام پایانی ماه صفر و تعطیلی های چند روزه، یک خبر همه فضاهای مجازی را ـ به دلیل عدم انتشار روزنامه‌هاـ در اختیار گرفت: «حجت الاسلام والمسلمین سید علی خمینی: آیت الله سیدحسن خمینی بنابه درخواست گروه های مختلف سیاسی، مردمی، مذهبی و همچنین شخصیت‌های برجسته ان‌شاءالله در انتخابات مجلس خبرگان شرکت خواهد کرد.» حجت الاسلام و المسلمین سیدعلی خمینی البته این را نیز گفت که: «حاج حسن آقا به صورت مستقل و فارغ از جناح‌بندی‌های سیاسی وارد این عرصه خواهند شد.»
اعتراض‌ها از کجا شروع شد؟
در همایش بزرگداشت بانو خدیجه ثقفی، همسر امام خمینی (ره)، که با حضور اعضای بیت امام و برخی از مسئولین تشکیل شد، آیت‌اله هاشمی رفسنجانی نیز یکی از سخنرانان مراسم بود و در اوایل سخنرانی خود از حجت الاسلام و المسلمین سیدحسن خمینی این‌گونه تقدیر کرد :«علامه حجت الاسلام و المسلمین حاج حسن آقا خمینی مجتهد نمونه‌ای است که با هوش بالا به خوبی مسائل را تحلیل می‌کند و درس خارج ایشان در قم مورد توجه است و از جمله کارهای ایشان و برادرانشان سید یاسر و سید علی که تفاوت بین آنها نمی‌بینم این است که آثار امام و اسناد مربوط به ایشان را حفظ کنند.»
در همان زمان یکی از رسانه های وابسته به جریانی خاص می نویسد:«آقای هاشمی با به کاربردن عنوان«علامه» در همایشی رسمی و در مقام یک سخنران، نشان دادند که دقیقا معنای این لفظ را مدنظر دارند و می‌خواهند سید حسن خمینی را به عنوان یک علامه معرفی کنند. در صورتی که همان‌گونه که بیان شد، این لقب را بیشتر برای علمای متبحر در چندین علم و علمای باسابقه به کار می‌برند و سیدحسن آقا هرچند بیش از 20 سال است که در فضای حوزه تدریس و تحقیق قرار دارند، اما برای عنوان «علامه» هنوز جوان به شمار می‌آیند. به نظر می‌رسد که به کار بردن این‌گونه القاب و عناوین برای فردی که هنوز در ابتدای راه است، بیشتر برای مقاصد سیاسی و در نهایت باعث تخریب شخصیت سیدحسن آقا می‌شود.»
آیت‌الله مصباح یزدی و سخنانی تند ...
بسیار پیشتر از اعلام کاندیداتوری آیت الله سید حسن خمینی در انتخابات خبرگان رهبری، در سخنانی تند، به اصطلاح چراغ اول حمله جناحی خاص به نوه امام راحل را مصباح یزدی روشن کرد. این عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به«رفوزه شدن برخی بستگان امام» گفت: در سال‌های ابتدای بعثت، از جمله ماجرای وفات رسول خدا (ص)، بسیاری از بستگان و اصحاب پیامبر رفوزه شدند.
آن امتحان برای ١۴٠٠ سال پیش بود و از آن زمان جامعه رشد بیشتری کرده است. آن زمان برخی بستگان پیامبر عامل انحراف بودند و رفوزه شدند و اکنون برخی بستگان امام خمینی (ره). برخی حق را می شناسند، اما مانند ابوجهل تا پای جان آن را انکار می کنند. روح برتری طلبی، قانع نشدن به حق خود و تسلیم نشدن در برابر حق از عوامل روانی است که برخی آگاهانه و عامدانه حق را انکار می کنند، و حتی در مقابل حق سرمایه گذاری می‌کنند. ما منطق، ارزش ها، سیره پیامبر و اهل بیت (ع) را داریم، اما آسیبی که همه اینها را مخدوش می کند، تحریف است.
اگرچه واکنش سید حسن خمینی به این سخنان بهره بردن از صبر و سکوت بود، اما در همان زمان نیز شنیده شد که ایشان به اطرافیان و رسانه های منتسب به بیت امام گفته بودند که ـ جهت حفظ شان و جایگاه و سن و سال آیت الله مصباح ـ به هیچ وجه واکنشی نشان ندهند.
گزارش تحلیلی گاردین (پیش از اعلام کاندیداتوری)
گاردین طی گزارشی تحلیلی در اواسط مهرماه نوشته بود: آیت الله سیدحسن خمینی نوه 43 ساله ی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران تلویحا به موضوع کاندیداتوری اش در انتخابات مجلس خبرگان اشاره کرده است. او در سال‌های گذشته به درخواست‌ها برای کاندیداتوری در مجلس خبرگان«نه» گفته است. در بخش های دیگری از این گزارش آمده است: کاندیداتوری سید حسن خمینی می تواند منجر به تقویت اردوگاه میانه روها شود. وی طی سخنرانی در 29 اگوست وصیت پدربزرگ خود [امام راحل] به پدرش حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی را نقل کرد. [آیت الله] سیدحسن خمینی گفت: امام به ابوی ما گفت که«نمی گویم در جمهوری اسلامی کاری را قبول نکن، اگر لازم شد همه کار بکن و هر مسئولیتی را قبول کن؛ اما اگر دیگران هستند بگذار آنها انجام دهند.» وی افزود: «بنابراین، اگر روزی لازم شد که من کاری را انجام دهم در اینجا شانه خالی کردن کار غلطی است، زیرا مصلحت سنجی شخصى و عافیت طلبی با اندیشه امام و آرمان های ما سازگار نیست.»
سعید لیلاز، تحلیلگر مسائل سیاسی معتقد است که این سخنان آیت الله سیدحسن خمینی بی سابقه است و به علاوه[می تواند] به معنای کاندیداتوری او[تلقی شود.] محمدجواد حق شناس فعال سیاسی نیز گفت: در طول چندین سال گذشته، سیدحسن خمینی از شخصیت‌های مختلف و همینطور مردم درخواست های بسیاری برای کاندیداتوری در انتخابات دریافت کرده است. وی افزود: به نظر می آید که سخنان اخیر سیدحسن خمینی اعلام تلویحی نامزدی او در انتخابات است. در ادامه گزارش گاردین آمده است: سیدحسن خمینی ظاهرا این سخنان مهم را در پاسخ به آیت الله هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام عنوان کرده است که از او برای حضور در انتخابات دعوت کرده بود.
آیت الله هاشمی به هفته نامه«طلوع صبح» گفته بود: حاج حسن آقا واقعاً هم صلاحیت بالایی و هم وظیفه دارند. ایشان در وضعی نیست که بتواند نسبت به آینده کشور بی تفاوت بگذرد. منتها تکلیفش را خودش می داند. سیدحسن خمینی هم اکنون در سطوح عالی در حوزه علمیه قم تدریس می کند و رئیس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی نیز است. سیدحسن مشهورترین فرد خاندان امام خمینی است و به تدریج در حال ورود به میدان سیاست است. محبوبیت سیدحسن خمینی در میان ایرانیان باعث شده است که میانه‌روها از او بخواهند که نقشی سیاسی برعهده گیرد. اما این مسئله باعث شده است که او به هدف انتقادات تندروها تبدیل شود.
آیت الله مصباح یزدی، اخیرا به شکل تندی از سیدحسن خمینی انتقاد کرده است. اوایل سال جاری (1394) نیز، گروهی تندرو بیانیه‌ای علیه سیدحسن خمینی برای جلوگیری از سخنرانی او در استان گلستان صادر کرد. سیدحسن خمینی در پاسخ گفت که او قصد سفر به گلستان را نداشته و البته اگر هم چنین سفری را در پیش داشت حاضر نیست در واکنش به چنین تهدیداتی سفرش را لغو کند. او پس از مدتی و با دعوت گروه های مختلف، به گلستان سفر کرد و با استقبال گرم مردم روبرو شد. سیدحسن خمینی روابط بسیار خوبی با گروه‌های مختلف سیاسی ایران دارد و به شدت قابل احترام است.
این موضوع باعث می شود که او کاندیدایی قدرتمند برای انتخابات مجلس خبرگان باشد. در واقع این موضوع می تواند به تشکیل مثلث هاشمی، خمینی و روحانی تبدیل شود. سعید لیلاز معتقد است که مثلث خمینی، روحانی، رفسنجانی در حال حاضر تشکیل شده است و سیدحسن خمینی هم اکنون شخصیتی کلیدی در عرصه سیاسی ایران است. وی افزود: من مطمئنم که سیدحسن پیروز می شود.
روزنامه «فایننشال تایمز» (پس از اعلام کاندیداتوری)
روزنامه«فایننشال تایمز»با اشاره به ظرفیت های موجود در سید حسن خمینی برای تغییر بازی در انتخابات پیش رو می نویسد: «او می تواند به عرصه سیاست ایران شکل تازه ای بدهد. آقای[سید حسن] خمینی 43 ساله و روحانی است و یکی از طرفداران فوتبال و در میان جوانان محبوبیت بالایی دارد. او تصمیم گرفته تا برای انتخابات مجلس خبرگان نامزد شود. فایننشال تایمز در ادامه اشاره می کند که نوه حضرت امام (ره) با اصرار گروه های مختلف سیاسی و پس از مشورت با بزرگان سیاسی و روشنفکران تصمیم گرفت تا وارد عرصه رقابت های انتخاباتی شود و این موضوع از سوی حجت الاسلام والمسلمین سید علی خمینی برادر وی در اواخر روز چهارشنبه مطرح شد. فایننشال تایمز افزوده است که هنوز مشخص نیست که دلواپسان در مواجهه با اعلام این خبر چه واکنشی از خود نشان خواهند داد.
فایننشال تایمز اشاره می کند که گمانه زنی ها بر این مبنا است که سید حسن خمینی با مشورت و به تشویق روسای جمهوری پیشین ایران یعنی آیت الله هاشمی قدم به عرصه رقابت انتخاباتی گذاشته باشد. این نشریه اشاره می کند که همین حمایت‌های کلیدی سیاسی بود که به پیروزی حسن روحانی رییس جمهوری ایران در انتخابات ریاست جمهوری سال 2013 میلادی نیز کمک کرد. این نشریه در ادامه اشاره می کند که اصلاح طلبان می گویند که سید حسن خمینی مظهر و نماد کسانی است که می خواهند او جلوی تندروی های احتمالی را بگیرد. فایننشال تایمز در بخش دیگری از گزارش خود اشاره می کند که اصلاح طلبان امیدوارند که با پیروزی در انتخابات ماه فوریه و کسب 290 کرسی مجلس ایران بتوانند شانس آقای روحانی برای انتخاب مجدد در انتخابات سال 2017 میلادی را افزایش دهند.
این روزنامه در پایان اشاره می کند که اصلاح طلبان امیدوارند که مشارکت سید حسن خمینی در انتخابات سبب تشویق مردم به مشارکت بالا و حضور در انتخابات شود. فایننشال تایمز اشاره می کند که حضور کم مردم در انتخابات می تواند به نفع تندرو ها تمام شود. یک فعال سیاسی اصلاح طلب می گوید که سید حسن خمینی می تواند نسل تازه انقلاب را با نسل اولیه پیوند دهد و حضورش باعث افزایش امید و ایجاد چهره ای کاریزماتیک از وی شود.
اظهارات سخیف یامین‌پور
وحید یامین پور در صفحه اختصاصی خود در یکی از شبکه‌های اجتماعی نوشت:«چندین سال پیش دوستی داشتیم که چندین بار از ثبت نام در آزمون دکتری جا مانده بود! یا مهلت ثبت نام می گذشت یا دانشگاه به او گواهی نمی داد یا … خلاصه یکسال موفق شد در آزمون ثبت نام کند. رفقا در بورد دانشگاه پوستر تبریک چسباندند که فلانی موفقیت شما را در ثبت نام در آزمون دکتری تبریک عرض می کنیم!!! قضیه خوشحالی رسانه های معلوم الحال از اعلام کاندیداتوری بعضی ها این خاطره را برایم زنده کرد. حالا گیریم کسی به مجلس خبرگان وارد شد. اینها از الان عروسی چه چیز را گرفته اند؟! مگر عضو این مجلس بودن چه امتیازی برای این جریان بدنام سیاسی دارد؟! ... چرا برای انتخابات خبرگان سر و دست می شکنند؟ جواب این سوال بماند بعدها … دوم: یکی از خصوصیات امام راحل این بود که هیچگاه خودش را تافته جدا بافته و بهرمند از امتیازات خاص نمی دانست.
حتی نقل می کنند از او خواسته بودند برای سفرهای هر هفته اش از نجف به کربلا از سواری استفاده کنند ولی ایشان گفته بودند افیضوا من حیث افاض الناس! مانند مردم باشید و با وسایل نقلیه عمومی رفتند. این خلق خمینی کبیر بوده؛ آیا خمینی صغیر هم از این خلق تبعیت دارد؟ از آنرو این سوال را پرسیدم که شنیده شده ایشان مانند سایرین در آزمون اجتهاد شرکت نکرده‌اند و صرفاً از طریق رسانه‌ها کاندیداتوری را اعلام کرده اند. البته قابل پیش بینی است که برای تایید اجتهادشان از مراجع عظام نامه بگیرند. صرف نظر از این که این اقدام نوعی فشار بر شورای نگهبان برای بررسی صلاحیت‌هاست، آیا این اقدامات که نوعی اشرافیت و خاندان سالاری را به ذهن متبادر می کند، همان مشی امام ما است؟
خوف جریانی خاص
فهم این خوف پس از مروری کوتاه بر جریانات یک ساله اخیر نمی تواند و نباید چندان سخت باشد! حضور حداکثری مردم در انتخابات پیش رو به طور قطع خوشایند گروه یا گروه‌هایی خاص نخواهد بود زیرا گروه های افراطی و تندرو تنها در سایه عدم اقبال عمومی مردم به انتخابات شانسی برای باقی ماندن در سپهر سیاسی ایران زمین دارند و حال که همگان دریافته اند این اعلام کاندیداتوری به طور قطع شور و شوقی در مردم ایجاد خواهد کرد علم مخالفت و اعتراضاتی سخیف و سست بنیان بر دوش گرفته اند.
نکته دیگر آن که تقریبا و نه تحقیقا، بیشتر گروه های سیاسی مایل به حضور یادگار امام راحل در انتخابات مجلس خبرگان بوده اند به گونه ای که طی ماه های اخیر بسیاری از شخصیت ها و گروه‌های سیاسی این درخواست خود را به صورت رسمی و علنی از آیت الله سید حسن خمینی به انجام رسانیده بودند و حال که ایشان بنا به احساس وظیفه و رسیدن به اجماعی که آمدن را بر سکوت و نیامدن ترجیح داد حمله های دامنه دار نشان می دهد تحلیل های رسانه های غربی که مسائل ایران را دنبال می کنند چندان نمی تواند بی پایه و اساس باشد.
این جمله یامین پور که: «مگر عضو این مجلس بودن چه امتیازی برای این جریان می‌تواند داشته باشد...» نشان از عصبانیتی درونی دارد که بسیاری از تحلیل های تندتر از این موارد را نیز در روزهای آینده باید انتظار کشید.
برآیند سخن:
پس از بن بست همگرایی و وحدت اصولگرایان، خبر کاندیداتوری سید حسن خمینی بدترین خبری است که واکنش های منفی را برخواهد انگیخت!
سابقه تاسی به رسانه های غربی یا گفته سیاستمداران حتی امریکایی و ... برای ما چندان تازگی ندارد زیرا در جریان مذاکرات هسته ای فرآیند طولانی مدت تصویب برجام کم نبودند رسانه هایی که حتی گفته یا گفته های سناتورهای آمریکایی و تحلیل گران غربی را به عنوان تیتر اصلی و سبب واقعی دلواپسی خود مورد استفاده قرار می دادند.
در این که کاندیداتوری سید حسن خمینی می تواند منجر به تقویت اردوگاه میانه روها شود یا در این گفته محمدجواد حق شناس(فعال سیاسی) که گفته: در طول چندین سال گذشته، سیدحسن خمینی از شخصیت های مختلف و همینطور مردم درخواست های بسیاری برای کاندیداتوری در انتخابات دریافت کرده است، کوچک ترین ابهامی وجود ندارد. حتی همگان از عمق علاقه و ارادت آیت الله هاشمی به نوه بنیانگذار انقلاب اسلامی خبر دارند و می دانند رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در توصیف ایشان گفته بود: حاج حسن آقا واقعاً هم صلاحیت بالایی و هم وظیفه دارند.
آن چه محل مناقشه جدی است محبوبیت سیدحسن خمینی در میان ایرانیان است که باعث شده چون میانه روها از او بخواهند که نقشی سیاسی برعهده گیرد؛ این مسئله باعث شده است که او به هدف انتقادات تندروها تبدیل شود. این که آیا حضور سید حسن خمینی در واقع می تواند به تشکیل مثلث هاشمی، خمینی و روحانی تبدیل شود را باید در روزهای آینده جستجو کرد اما آن چه محل تردید نیست آن است که معروف‌ترین چهره از بستگان امام راحل در میان جوانان از محبوبیت بالایی برخوردار است.
نقطه روشن این مسئله آن است که سید حسن خمینی با اصرار گروه‌های مختلف سیاسی و پس از مشورت با بزرگان سیاسی و روشنفکران تصمیم گرفت تا وارد عرصه رقابت‌های انتخاباتی شود که اگرچه هنوز مشخص نیست که برخی دلواپسان در مواجهه با اعلام این خبر چه واکنشی از خود نشان خواهند داد اما از هم‌اکنون مشخص است که مشارکت سید حسن خمینی در انتخابات سبب تشویق مردم به مشارکت بالا و حضور در انتخابات خواهد شد موضوعی که باید از آن به عنوان پاشنه آشیل تندروها یاد کرد زیرا تنها حضور کم مردم در انتخابات می توانست به نفع تندرو ها تمام شود. یک فعال سیاسی اصلاح طلب گفته است که سید حسن خمینی می تواند نسل تازه انقلاب را با نسل اولیه پیوند بیشتری دهد و حضورش باعث افزایش امید و ایجاد چهره ای کاریزماتیک از وی خواهد شد.
یکشنبه نخستین روزی است که روزنامه ها پس از یک تعطیلی سه روزه منتشر خواهند شد و به طور قطع تیم رسانه ای جناح متضرر از اعلام کاندیداتوری سید حسن خمینی ساکت نخواهند نشست کما این که در همین ایام تعطیل و با وجود عدم انتشار روزنامه شاهد این واقعیت بوده ایم که اگرچه حجم وسیعی از انتقادات و حملات سازماندهی شده این مسئله را تحت الشعاع قرار داده است اما با حضور رسانه های نوشتاری قطعا شاهد حجم وسیع تری از انتقادات و حملات سازماندهی شده و نظام مند به این چهره محبوب و محجوب خواهیم بود.
در روزهایی که خبرهای ناخوشی از به بن بست رسیدن همه نقشه های ائتلافی و همگرایی و اتحادی! اصولگرایان را کلافه کرده است قطعا خبر حضور سید حسن خمینی در انتخابات که می تواند تاثیری عمیق بر انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی بر جای گذارد؛ بدترین خبری است که شاکله ذهنی و همه تمرکز جناح اصولگرای درگیر در خیل عظیمی از مشکلات درونی را بر هم خواهد ریخت و طبیعی است که نباید منتظر واکنشی مثبت به این اعلام کاندیداتوری میمون و خجسته باشیم!
http://aftabeyazd.ir/?newsid=21379
ش.د9404605