* اينكه رييس‌جمهور با راي 24 ميليوني روي كار آمده است، چه پيامي را در بر دارد؟
** پيام‌هاي انتخابات روشن است. به چند مورد از آنها اشاره مي‌كنم. در جامعه ايران مردم واقعا طالب تغيير هستند و به اين تغيير اميد دارند و اين تغيير را هم از طريق روش‌هاي مدني، انتخاباتي و آرام مي‌خواهند. لذا ديديم كه وقتي آقاي روحاني حرف‌هايش را با مردم بيان كرد، پاسخي به اين تغيير و تاثيرگذار بود. اگر بخواهيم برنامه‌هاي آقاي روحاني را خلاصه كنيم اين مي‌شود: او به دنبال بالا بردن توانايي‌ها و توسعه است. البته توسعه‌اي كه آقاي روحاني به آن اشاره دارد توسعه‌اي ناپايدار نيست. مثلا به دنبال توسعه‌اي نيست كه محيط زيست را تخريب كند. همچنين روحاني فقط پيگير توسعه اقتصادي نيست و ديديم كه دو هفته آخر از توسعه اقتصادي، سياسي، فرهنگي و اجتماعي صحبت كرد. اين بيان واقعا توسط مردم طالب تغيير شنيده شد و اثر خود را در پيروزي او در انتخابات گذاشت.
* اشتباه استراتژيك جريان راست را در اين انتخابات چه مي‌دانيد؟
** جناح راست اشكالي بنيادين دارد. اين جريان سياسي 20 سال است كه فقط با تاسي به قدرت و از بالا مي‌خواهد كارهايش را پيش ببرد. لذا اگر دقت كنيم مي‌بينيم كه اين جريان سياسي در انتخابات دو نفري را مطرح كرد كه اصلا مردم را ترساندند و چون نگاه به بالا بود بي‌خيال تقاضاهاي مردم بودند. يكي از عوامل سلبي پيروزي آقاي روحاني اين بود كه مردم يا لااقل قشرهاي تاثيرگذار جامعه از دو كانديداي اصولگرا ترسيدند. هركدام در گذشته عملكردي داشتند كه مردم را نگران كرده و ترسانده بود. آنها از بالا «جمنا» را درست كردند و كارشان را با سروصدا پيش بردند و صداوسيما نيز اخبارش را پوشش مي‌داد. البته اين‌بار اميدوار شده بوديم كه حزب موتلفه آمده و عقلايي عمل كرده چون آقاي ميرسليم را معرفي كرده است. خوشحال بوديم كه آقاي ميرسليم حرف‌ها و برنامه‌هايش را بگويد و نقد كند اما در عمل ديديم كه جريان اقتدارگرا او را هم وادار به تغيير رويكرد كرد. او نيز به همان ادبيات منفي و وقيح آقايان رييسي و قاليباف عليه دولت آقاي روحاني پيوست. همين باعث شد كه حضور نامزد موتلفه اثرگذار نباشد. اگر ميرسليم به عنوان نماينده جريان معقول اصولگرا آمده بود، شايد 2 تا 3 ميليون راي مي‌آورد و به اين وضع نمي‌افتاد.
* اصلاح‌طلبان و حاميان دولت چه مسووليت ويژه‌اي براي اعتماد 24 ميليوني مردم به خود بايد براي دولت دوازدهم و خودشان درنظر بگيرند؟
** جريان اصلاحات در 20 سال گذشته اگرچه نتوانسته در ساختار حكومت برنامه‌هايي را كه به مردم قول داده به خوبي پيش ببرد اما چون صادقانه در جامعه بحث از اصلاحات را پيش برده بود و در راه آن گام برداشته و به خصوص شخص آقاي خاتمي در بين مردم سرمايه و اعتماد اجتماعي پيدا كرده‌اند. اصلاحات در بين مردم سرمايه اجتماعي و سياسي دارد. مردم به اصلاح‌طلبان اعتماد دارند. حالا در اين انتخابات اصلاح‌طلبان با همه سرمايه‌هاي اجتماعي و اعتمادي خود وارد حمايت از روحاني شدند و مردم هم پاسخ دادند. راه حفظ اين اعتماد اين است كه با تعاملي سازنده با آقاي روحاني كمك كنند كه بخشي از برنامه‌ها و شعارها و قول‌هاي آقاي روحاني اجرا شود، تا سرمايه اعتمادي كه اصلاح‌طلبان بين مردم دارند، حفظ شود. اين امر بسيار مهم است.
* به نظر شما مهم‌ترين خواسته مردم از رييس‌جمهور بعدي خود چيست؟ مهم‌ترين مطالبات‌شان را در چه حوزه‌هايي تعريف مي‌كنيد؟
** مطالباتي كه از روحاني انتظار مي‌رود در مبارزات انتخاباتي بيان شد. اين مطالبات موزاييكي و چند تكه است كه بخش‌هاي مختلف جامعه انتظارتي دارند. در ضمن آقاي رييسي هم 15 ميليون راي آورده كه حدود 5 ميليون آن راي‌هاي هويتي است و بقيه آن واقعا راي‌هاي اقتصادي دارند، يعني مردمي كه واقعا مشكل اقتصادي دارند. خوشبختانه روحاني و جهانگيري در بخشي از حرف‌هايش وعده داده كه اين مشكلات اقتصادي را تاحدودي مهار كند. ضمن اينكه به اقشار شهري نيز قول فرهنگي، اجتماعي و سياسي داده است. ايشان با تنوعي از اين انتظارات رو به رو است. من فكر مي‌كنم خيلي از آنها اجرايي است و مي‌توان به آنها عمل كرد.
* به نظر شما توجه به مشكلات اقتصادي مردم در دولت بعدي روحاني چقدر اهميت دارد؟ آيا مي‌توان گفت كه ادامه حيات و نقش‌آفريني جريان اصلاحات به حل مشكلات اقتصادي مردم منوط است؟
** خيلي از مردم مشكلات اقتصادي دارند و از دولت روحاني در اين راستا انتظاراتي دارند. اين امر بايد در قالب يك برجام دوم يا برنامه اقدام مشترك از سوي روحاني پيگيري شود. محورهاي اين برجام۲ مشخص شود و روحاني همه بخش‌هاي حكومت و جامعه را حول اين برجام ۲ متقاعد كند. حتي مخالفينش، اصولگرايان، اركان حكومت، سه قوه و دستگاه رهبري را براي يك اقدام ريشه‌اي براي رونق اقتصادي هماهنگ و متقاعد كند. ما بايد شرايطي را فراهم كنيم كه با دنيا بتوانيم كار كنيم. كارهايي كه در 4 سال گذشته عليه دولت آقاي روحاني انجام شد، نبايد تكرار شود. به قول رييسي كه گفته من مي‌خواهم «چك برجام» را نقد كنم. اگر چنين اعتقادي هست، بگذارند آقاي روحاني نقد كند. به هر حال آقاي روحاني 24 ميليون هم راي آورده است. اين برجام را بايد هماهنگ و پيگير شد.
* راي بالاي رييس‌جمهور آيا مي‌تواند باعث شود كه او دست به اصلاحاتي اساسي و ساختاري در كشور بزند؟
** راي بالاي روحاني فرصت مغتنمي است و قدرت اجتماعي او را بالا برده است. لذا او مي‌تواند در اركان حكومتي با نفوذ و اعتبار بيشتري برنامه‌هايش را پيگيري كند. برنامه‌ها و شعارهايي كه روحاني مطرح كرده است، دغدغه‌هاي كشور است و به نحوي مسائل حكومت ما نيز هست. لذا قطعا ما مي‌توانيم براي آينده اميدوار باشيم. تا واقعا همه بخش‌هاي حكومت و جامعه دست به دست هم بدهند تا به طرف حل اين مشكلات حركت كنيم. از جمله اين مشكلات اشتغال و مهار بيكاري است. اينها با شعار و حرف حل نمي‌شود، اينها با عمل مشترك همه اركان كشور حل مي‌شود.
http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=75757
ش.د9600297