بانک جهانی در جدیدترین گزارش خود رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۳ را 4.2 درصد اعلام کرد که بالاتر از متوسط جهانی بوده است. بانک جهانی در جدیدترین گزارش خود با عنوان دورنمای اقتصادی جهان که دیروز منتشر شده، از رشد 4.2 درصدی اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۳ خبر داد.
این نهاد بینالمللی در گزارشی که خردادماه منتشر کرده بود، پیشبینی کرده بود اقتصاد ایران در این سال تنها 2.2 درصد رشد کند که بر این اساس رشد 4.2 درصدی اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۳ بیشتر از انتظار کارشناسان بانک جهانی بوده و به عبارتی این نهاد غربی، برآوردش از رشد اقتصادی ایران را حدودا ۲ برابر کرده است. این گزارش همچنین پیشبینی خود از رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۴ را به 3.7 درصد افزایش داده که بیشتر از رشد ۲ درصدی پیشبینی شده برای این سال در گزارش خردادماه این نهاد بوده است. رشد 4.2 درصدی اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۳ در حالی بوده که متوسط رشد اقتصادی جهان در این سال 2.6 درصد بوده است. اقتصادهای پیشرفته در این سال تنها 1.5 درصد رشد کردهاند. رشد اقتصادی منطقه یورو 0.4 درصد و آمریکا 2.5 درصد بوده است. متوسط رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه نیز ۴ درصد بوده است. چین در این سال 5.2 درصد و هند 6.3 درصد رشد اقتصادی کردهاند.
گزارش بانک مرکزی از رشد 4.7 درصد اقتصادی در نیمه نخست 1402
رشد اقتصادی کشور در 6 ماه اول سال 1402 «با احتساب نفت» و «بدون احتساب نفت» نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب با افزایش 4.7 و 3.6 درصدی همراه شده است. تحقق رشد اقتصادی مثبت در فصول اول و دوم سال جاری و در امتداد رشد اقتصادی مثبت همه فصول سال 1401 حکایت از تداوم رشد قابل قبول فعالیتهای اقتصادی در کشور دارد. همچنین «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» در ۳ ماهه دوم سال 1402 رشد 6.4 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل و رشد 4.5 درصدی در 6 ماهه اول سال 1402 داشته است. بر اساس محاسبات مقدماتی اداره حسابهای اقتصادی این بانک، تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه (به قیمتهای ثابت سال 1395) در ۳ ماهه دوم سال 1402 به رقم 4318 هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به ۳ ماهه دوم سال 1401، رشد 3.6 درصدی را نشان میدهد. همچنین رشد اقتصادی بدون نفت طی دوره مذکور معادل 2.4 درصد بوده است.
بررسی وضعیت سرمایهگذاری در بخشهای مختلف اقتصادی (به قیمتهای ثابت سال 1395) مبین آن است که در ۳ ماهه دوم سال 1402 «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» از رشد 6.4 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار شده است به طوری که در دوره مزبور، رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ۲ زیربخش اصلی «ماشینآلات» و «ساختمان» به ترتیب معادل 11.8 و 3.4 درصد بوده است. رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ۳ ماهه دوم سال 1401 معادل 6.6 درصد و در ۲ زیربخش اصلی ماشینآلات و ساختمان به ترتیب 11.8 و 3.9 درصد بوده است. در مجموع عملکرد تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه در ۶ ماهه اول سال 1402 «با احتساب نفت» و «بدون احتساب نفت» به قیمتهای ثابت سال 1395 به ترتیب به 8110.7 و 7355.4 هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب با افزایش 4.7 و 3.6 درصدی همراه بوده است. تحقق رشد اقتصادی مثبت در فصول اول و دوم سال جاری و در امتداد رشد اقتصادی مثبت همه فصول سال 1401 حکایت از تداوم رشد قابل قبول فعالیتهای اقتصادی در کشور دارد.
مولفههای رشد اقتصادی در ۶ ماه اول سال 1402
بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیتهای اقتصادی در ۶ ماهه اول سال 1402 نشان میدهد رشد ارزش افزوده گروههای «خدمات»، «نفت و گاز»، «صنایع و معادن» و «کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری» نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل 4.2، 17.1، 3.8 و 0.7 درصد بود که به ترتیب از سهمی معادل 2.3، 1.4، 0.9، و 0.1 واحد درصد در رشد اقتصادی ۶ ماهه اول سال 1402 برخوردار بودهاند. در دوره مزبور ارزش افزوده بخش «صنعت» به قیمتهای ثابت سال 1395 از افزایش 4.0 درصدی نسبت به ۶ ماهه اول سال 1401 برخوردار بود؛ به طور مشخص در این بخش رشد شاخص تولید کارگاههای بزرگ صنعتی 100 نفر کارکن و بیشتر - با اختصاص سهم حدود 70 درصد از ارزش افزوده بخش صنعت - نسبت به ۶ ماهه اول سال 1401 معادل 3.5 درصد بود. بررسی عملکرد رشد شاخص مزبور به تفکیک رشته فعالیتهای صنعتی (بر حسب کدهای ISIC 2 رقمی) نشان میدهد در ۶ ماهه اول سال 1402 از مجموع 24 گروه اصلی، 18 گروه (با ضریب اهمیت 66.5 درصدی از شاخص کل) از رشد مثبت تولید برخوردار بودهاند؛ از جمله صنایعی که بیشترین سهم را در رشد محقق شده این دوره داشتهاند میتوان به «صنایع تولید فلزات اساسی»، «صنایع تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیمتریلر»، «صنایع تولید محصولات کانی غیرفلزی» و «صنایع تولید مواد غذایی» اشاره کرد.
وطن امروز