نگاهی به نقش ایالات متحده آمریکا در آشوب های ونزوئلا
تنها چند دقیقه پس از اینکه شورای ملی انتخابات ونزوئلا اعلام کرد مردم این کشور «نیکلاس مادورو» رئیس‌جمهور کنونی را برای بار سوم و یک دوره شش ساله دیگر برای ریاست جمهوری انتخاب کردند، وزیر خارجه آمریکا «آنتونی بلینکن»، سخنان خود را در نشست کشورهای هند و اقیانوس آرام قطع کرد و گفت: «ایالات متحده نگرانی جدی دارد که نتایج اعلام‌شده منعکس‌کننده آرای مردم ونزوئلا نباشد!»
بحران در خیابان‌های کاراکاس
با وجود آنکه مخالفان، هزاران ناظر را در مراکز رأی‌گیری در سراسر این کشور مستقر کرده بودند، رهبر اپوزیسیون ونزوئلا، «ماریا کورینا ماچادو» هم نتیجه را زیر سؤال برد و رقیب مادورو، «گونزالس» را پیروز انتخابات معرفی کرد. پس از آن بود که هزاران نفر در اعتراض به نتیجه انتخابات به خیابان‌های کاراکاس آمدند. جریان‌های غرب‌گرا و شکست‌خورده در صندوق رأی هم با استناد به یک نظرسنجی، مدعی تقلب در انتخابات شدند و دستور آشوب‌های خیابانی را صادر کردند. تصاویر منتشرشده از ونزوئلا تایرهایی را نشان می‌دهد که در بزرگراه‌ها به آتش کشیده شده‌اند. در برخی از نقاط شهر، پوسترهای مادورو پاره شده یا به آتش کشیده شده‌اند. معترضان همچنین سطل‌های آشغال را آتش زده‌اند. این تصاویر برای ما خیلی آشناست. طبیعتاً نیروهای امنیتی نیز برای مقابله با آشوب‌طلبان در خیابان‌ها حضور پیدا کرده‌اند و خیابان‌های کاراکاس به میدان درگیری و جنگ تبدیل شده است.
ردّپای همیشگی آمریکا
بیش از یک قرن، هدف ثابت سیاست آمریکا در قبال ونزوئلا را بهره‌برداری از منابع عظیم نفتی این کشور آمریکای جنوبی تشکیل می‌داد. در همین راستا، واشنگتن در میانه‌های قرن بیستم از یک دیکتاتور سرکوبگر دیگر به نام «مارکوس پرز جیمنز» (1948-1958) حمایت کرد. چند سال پس از اینکه ونزوئلا در سال 1958 به سمت دموکراسی روی آورد، بیشتر کشورهای آمریکای جنوبی تحت حاکمیت دیکتاتورهای مورد حمایت آمریکا قرار داشتند؛ اما پس از انتخاب «هوگو چاوز» در سال 1998 و متعاقب آن، آغاز انقلاب بولیواری بود که مداخله واشنگتن در این کشور اوج گرفت. دولت «جرج دبلیو بوش»، که چاوز در سخنرانی خود در سازمان ملل متحد او را «شیطان» نامید، از یک کودتای نظامی نافرجام علیه چاوز در سال 2002 حمایت کرد. باراک اوباما به سیاست بوش برای دیوسازی از چاوز ادامه داد و دولت او را «مستبد» خواند. در سال2015، اوباما ونزوئلا را در فهرست کشورهایی قرار داد که «تهدیدی فوق‌العاده برای امنیت ملی» ایالات متحده ایجاد می‌کنند. ترامپ در جولای 2017، پس از پیروزی مادورو در انتخابات، تحریم‌های اقتصادی جدیدی علیه ونزوئلا اعلام کرد. در حالی که مادورو قول داد انقلاب بولیواری را ادامه دهد، دولت ترامپ ونزوئلا را به حمله نظامی تهدید کرد؛ اما مهم‌ترین اقدام ترامپ تلاش برای راه‌اندازی کودتا علیه دولت مادورو در سال 2019 بود. در بحبوحه اعتراض‌های خیابانی که فضای سیاسی ـ اجتماعی ونزوئلا را به شدت متشنج کرده بود، «خوان گوایدو» رئیس مجلس ملی وقت، پس از متهم کردن مادورو به تقلب در انتخابات و غصب قوه مجریه، خود را رئیس‌جمهوری موقت معرفی کرد. عملیات گوایدو با حمایت ترامپ و سازمان کشورهای آمریکایی انجام شد که به دنبال مشروعیت بخشیدن به این سیاستمدار مخالف دولت بودند. آمریکا و کشورهای غربی بلافاصله دولت خودخوانده گوایدو را به رسمیت شناختند. با این حال چند روز بعدتر، مادورو اعلام کرد کودتا علیه دولت شکست خورده است.
بلیط‌های سوخته
پایگاه خبری «ژئوپلیتیکال اکونومی» در گزارشی فاش کرد: «نظرسنجی بعد از انتخابات که ادعا پیروزی جریان‌های مخالف را دارد، از طرف مؤسسه‌ای طراحی شده که ارتباط نزدیکی با دولت آمریکا و سازمان سیا دارد و برای تبلیغات رسانه‌ای دولت این کشور فعالیت می‌کند.» بنا بر این گزارش، این مؤسسه که با عنوان «ادیسون ریسرج» فعالیت می‌کند، پیش از این نیز در ناآرامی‌های اوکراین، گرجستان و عراق فعالیت داشته است. این مؤسسه که مقر آن در نیوجرسی آمریکاست، هم‌زمان با برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ونزوئلا مدعی شد، یک نظرسنجی انجام داده که نشان می‌دهد «ادموندو گونزالس» نامزد احزاب راست‌گرا و تحت حمایت آمریکا و کشورهای غربی ۶۲ آرا را کسب کرده و «نیکلاس مادورو»، نامزد احزاب چپ‌گرا ۳۱ درصد آرا را کسب کرده است. کودتای شکست‌خورده آمریکا در ونزوئلا در سال 2019، اضمحلال قدرت نرم آمریکا در دنیا بود؛ چرا که نشان داد واشنگتن برخلاف گذشته، قادر به دیکته کردن خواست خود در آمریکای لاتین، جایی که قبلاً آن را جزء قلمرو نفوذ خود قلمداد می‌کرد، نیست. این بار هم به زعم تحلیلگران مسائل بین‌الملل، روسیاهی به زغال می‌ماند و بعید است پروژه آمریکایی «تقلب در انتخابات» به ثمر بنشیند.