«پیروزی خون بر شمشیر» در قرآن برمفهوم پیروزی حق بر باطل و ارزش‌های انسانی بر قدرت و ظلم اشاره دارد. این مفهوم به ویژه در داستان‌های انبیاء و وقایع تاریخی که در قرآن آمده، مشهود است. به‌گونه خاص، می‌توان به داستان حضرت موسی (ع) و فرعونیان اشاره کرد. در این داستان، با وجود قدرت و سلطه فرعون، در نهایت حق و عدالت پیروز می‌شود. همچنین، داستان‌های دیگر نظیر جنگ‌های مسلمانان در صدر اسلام نشان‌دهنده این موضوع است که ایمان و فداکاری (خون) می‌تواند بر قدرت نظامی و شمشیر (هر نوع سلاح) غلبه کند. قرآن به‌طور کلی بر اهمیت ایمان، صبر و استقامت تأکید دارد و این قاعده را برای انسان‌ها تبیین می‌کند که خداوند در هر لحظه حق را یاری می‌کند و ظلم را شکست می‌دهد.
خداوند در قرآن از امکان‌پذیر بودن چیز‌هایی سخن گفته است که به نظر ما امکان تحقق ندارد. برای نمونه، ما فکر می‌کنیم اگر توان‌مان، نیرو و ابزارمان، ثروت و قدرت‌مان کمتر از دشمنان باشد، شکست می‌خوریم؛ اما وقتی خدا بخواهد پیروزی به دست می‌آید. «.. قَالَ الَّذِینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلَاقُوا اللَّهِ کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثِیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِینَ»؛ کسانى که به دیدار خداوند یقین و اعتماد داشتند، گفتند: «بسا گروهى اندک که بر گروهى بسیار، به اذن خدا پیروز شدند، و خداوند با شکیبایان است.» (بقره/۲۴۹)
اعتماد به خداوند در قرآن نیز به منزله یکی از اصول اساسی ایمان و توکل بر خداوند مطرح شده است. این مفهوم در آیات گوناگون قرآن به وضوح بیان شده و به مؤمنان توصیه می‌شود که به خداوند اعتماد و توکل کنند. در ادامه، برخی از آیات و نکات مرتبط با این موضوع آورده شده است:
- آیه ۳ سوره آل عمران: «و بر خداوند توکل کن که او کافی است به‌عنوان وکیل.»
- آیه ۲۸ سوره طلاق: «و هر کس بر خدا توکل کند، او برای او کافی است.»
- آیه ۴۶ سوره زمر: «آگاه باشید که دوستان خدا هیچ ترسی ندارند و غمگین نخواهند شد.»
- داستان انبیاء: در قرآن، داستان‌های انبیاء مانند حضرت ابراهیم (ع)، حضرت موسی (ع) و حضرت رسول اعظم (ص) به عنوان نمونه‌هایی از اعتماد به خداوند و توکل به او ذکر شده است.
- تأکید بر اهمیت دعا: قرآن تأکید دارد که دعا و درخواست از خداوند نشانه‌ای از اعتماد به اوست. در آیه ۶۰ سوره غافر آمده است: «و پروردگارتان گفت: مرا بخوانید تا شما را پاسخ دهم.»
- تأکید بر صبر و استقامت: قرآن مؤمنان را به صبر و استقامت در برابر مشکلات و چالش‌ها دعوت می‌کند و نشان می‌دهد این ویژگی‌ها نشانه‌ای از اعتماد به خداوند هستند؛ زیرا کسانی که نیروی خداوند را بالاترین نیرو می‌دانند و بر او تکیه می‌کنند، قطعاً صبر داشته و می‌دانند که خداوند آنان را مورد رحمت و لطف خود قرار می‌دهد. خداوند از مؤمنان می‌خواهد هرگز امید خود را از دست ندهند و به او اعتماد داشته باشند؛ اما این امر نیازمند سربلندی در امتحانات الهی است که باید به این موضوع توجه داشته باشیم.