«عصمت» مصونیت از اشتباه و پرهیز از گناه است. عصمت بر دو نوع است: نوع اول عصمت کبری که مختص انبیاء و ائمه معصوم (ع) است و ذاتی است. نوع دوم عصمت صغری است که عَرَضی بوده و مخصوص شخصیت‌های برجسته‌ای است که درباره پرهیزکاری آنان سخنی از انبیاء یا ائمه معصوم (ع) نقل شده باشد. بزرگانی همچون حضرت مریم، حضرت خدیجه، حضرت زینب کبری، حضرت قمر بنی‌هاشم و حضرت معصومه (سلام‌الله علیهم اجمعین)، نمونه شخصیت‌هایی هستند که در باب پرهیزکاری و عصمت صغری آنان سخن به میان آمده است. یکی از نشانه‌هایی که برای ائمه معصوم (ع) بیان شده، این است که اگر شخص معصوم از دنیا رفت، معصوم دیگری باید او را تجهیز کند، یعنی غسل، کفن و دفن او را انجام دهد. این قاعده‌ای است که در میان اهل بیت (ع) نیز مشاهده شده و بُعد مسافت، اسارت و... در انجام آن هیچ نقشی ندارد....
یکی از شباهت‌های حضرت معصومه (س) با حضرت زینب (س) در مقام علمی ایشان است. حضرت زینب (س) در کوفه مجلس درس و بحث داشتند و قرآن تفسیر می‌کردند که این از جایگاه علمی حضرت زینب (س) حکایت دارد.... یک روز هم امام موسی کاظم (ع) در سفر بودند. عده‌ای از شیعیان امام به مدینه آمدند تا سؤالات خود را از امام (ع) بپرسند. به خانه حضرت که می‌رسند، مطلع می‌شوند که موسی‌بن‌جعفر (ع) به سفر رفته‌اند. می‌گویند ما تا شبانگاه صبر می‌کنیم تا ایشان بیایند و جواب سؤالات ما را بدهند، چون به این جواب نیاز داریم، ضمن آنکه فردا باید بازگردیم. سؤالات خود را نوشتند و به اهل خانه حضرت (ع) دادند. صبح فردا آمدند و دیدند که امام (ع) هنوز نیامده است. با کمال تعجب برگه سؤالات خود را دیدند که جواب داده شده است. جواب‌ها را می‌بینند و راضی می‌شوند و باز می‌گردند. در مسیر بازگشت، امام موسی کاظم (ع) را دیدند. به خدمت امام (ع) رسیدند و اتفاقی را که افتاده برای ایشان بیان کردند. گفتند که یکی از اهل بیت شما سؤالات ما را پاسخ داده است. امام (ع) برگه را دیدند. هنگامی‌که پاسخ سؤالات را نگاه کردند، متوجه شدند که این پاسخ‌های دقیق و صحیح از جانب حضرت معصومه (س) است. حضرت سه بار فرمودند: «فَدا‌ها اَبوها» پدرش فدایش شود. این مقام علمی حضرت معصومه (س) است. بیش از ۱۵ حدیث از حضرت معصومه (س) نقل شده است. روایت شریف غدیر و عبارت «مَن کُنت مَولاه فَهذا عَلیٌ مَولاه» از ایشان نیز نقل شده است. در یکی از احادیث به نقل از حضرت صدیقه کبری (س) فرمودند: «الّا مَن مات َ علی حبّ آل محمد، ماتَ شَهیدا» هر کسی که بر محبت آل پیامبر از دنیا برود، شهید از دنیا رفته است. این روایت مشهور است به «سلسلة‌النور».
عده‌ای از مردم قم خدمت امام رضا (ع) شرفیاب شده و گفتند که ما اهل قم هستیم. امام فرمودند: «مَرْحَباً بِکُمْ وَ أَهْلًا»؛ خوش آمدید. سپس فرمودند: «فَأَنْتُمْ شِیعَتُنَا حَقّاً، یأْتِی عَلَیکُمْ زَمَانٌ تَزُورُونَ فِیهِ تُرْبَتِی بِطُوسَ»؛ شما به راستی از شیعیان ما هستید، به‌زودی زمانی فرا می‌رسد که شما در شهر طوس (خراسان) مرا زیارت می‌کنید [اینجا امام (ع) خبر از شهادت و مدفن خود می‌دهند]. امام (ع) در ادامه می‌فرمایند: «أَلَا فَمَنْ زَارَنِی وَ هُوَ عَلَى غُسْلٍ خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَیوْمِ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ»؛ اگر کسی در حالی‌که غسل کرده به زیارت من شرفیاب شود، از گناهانش خارج می‌شود. مانند روزی که از مادر زاده شده است. (وسائل‌الشیعه، ج ۱۴، ص ۵۶۹)