صبح صادق >>  بازار >> یادداشت
تاریخ انتشار : ۲۱ مهر ۱۴۰۴ - ۰۰:۱۶  ، 
شناسه خبر : ۳۸۲۵۸۹
پایگاه بصیرت / آلبرت بغزیان

حذف چهار صفر از پول ملی که طی سال‌های گذشته چندین بار از سوی مسئولان اقتصادی و حتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح شده بود، در نهایت تصویب شد. در برخی از کشور‌های دنیا که در مقاطع زمانی مختلف بنا به دلایلی با تورم‌های بالا و ساختاری مواجه بوده‌اند، چند صفر از پول ملی حذف شده است. آنچه در این زمینه اهمیت دارد، آن است که این کشور‌ها که اسامی و تجارب آنها قابل احصا و بررسی است زمانی حذف چند صفر از پول ملی را در دستور کار قرار داده‌اند که هفت خوان کنترل نرخ تورم را پشت سر گذاشته‌اند؛ یعنی بعد از مهار و کنترل تورم به سمت حذف صفر‌ها از پول ملی رفته‌اند. تجارب این دسته از کشور‌ها نشان می‌دهد تورم‌های آنها شبیه به تورم ما نبوده، بدین معنا که تورم‌های بالا و ماندگار در اقتصاد آنها جا خوش نکرده؛ بلکه بنا به برخی وقایع سیاسی یا مسائل اقتصادی مدتی دچار تورم شده‌اند که در پی آن هم مجبور به حذف چند صفر از پول ملی‌شان شده‌اند.

مسئله بسیار مهم در این زمینه اصلاحات ساختاری است که در چنین اقتصاد‌هایی رخ داده است؛ لذا براین اساس کلید حذف چند صفر زده شده؛ اما در ایران برای پنج سال آینده حذف چهار صفر مصوب شده است؛ در حالی که کمترین حرکتی در راستای اصلاحات ساختاری اقتصادی که موجب کاهش نرخ تورم و ایجاد ثبات اقتصادی شود، صورت نگرفته است. کارشناسان اقتصادی معتقدند، اجرای این طرح به جز آثار حداقلی تسهیل محاسبات مالی اثر خاصی در کلیت اقتصاد ایران ایجاد نمی‌کند؛ حتی بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند در وضعیت کنونی که دولت کسری بودجه سنگینی دارد، نباید با چنین مصوباتی هزینه‌های سنگینی به کشور تحمیل کرد؛ زیرا حذف چهار صفر به معنای چاپ اسکناس‌های جدید، جمع‌آوری پول‌های قدیمی، تغییرات دفتری شرکت‌های کوچک و بزرگ و... است که طبیعتاً هزینه‌هایی را بر دولت و مردم تحمیل می‌کند؛ اما عملاً فایده یا آورده اقتصادی ملموسی برای کشور نخواهد داشت. این موضوع به تأیید بیشتر کارشناسان اقتصادی رسیده که آنچه مجلس شورای اسلامی در موضوع حذف چهار صفر از پول ملی انجام داد، تنها مسکنی مقطعی بیش نیست که آن هم بیشتر جنبه روانی و غیر ساختاری دارد. حتی بیم آن می‌رود که با افزایش نرخ تورم به دلایل سیاسی و سوءمدیریت اقتصادی شاهد افزایش صفر‌ها باشیم.
بازگشت صفر‌ها در صورتی که چهار صفر از پول ملی کم شده باشد، به معنای شکست این سیاست، اطمینان نداشتن آحاد جامعه به سیاست‌گذاران و عدم اجرای دوباره حذف چند صفر از پول ملی است؛ از این رو امید می‌رود قبل از کلید زدن اجرای این مصوبه تمهیدات لازم برای اصلاحات ساختاری در اقتصاد ایران انجام شود تا به واسطه اصلاحات صورت گرفته و کاهش نرخ تورم و ثبات اقتصادی که رهاورد این حرکت است، آن زمان بتوانیم حذف چهار صفر را به صورت ماندگار کلید بزنیم.