صبح صادق >>  تاریخ >> صفحه تاریخ
تاریخ انتشار : ۱۲ آبان ۱۴۰۴ - ۰۲:۴۲  ، 
شناسه خبر : ۳۸۳۵۳۹
مروری بر امتداد استعمارگری در قرن بیستم

با تبدیل آمریکا به کشوری قدرتمند و صاحب ثروت، خوی استعمارگری اروپایی‌ها به ساکنان این سرزمین نیز منتقل شد و به همین دلیل با آغاز قرن بیستم به تدریج این کشور به بزرگ‌ترین متجاوز جهانی مُبدل شد و بسیاری از ملت‌ها طعم تلخ زیاده‌خواهی‌ها و تجاوزات را چشیدند.

آمریکا با مداخله آشکار از طریق سلطه و استثمار اقتصادی، تهاجم فرهنگی، حمله نظامی، پیاده کردن نظامیان، تهدید یا توسل به کودتای نظامی و سرنگون کردن دولت‌های ملی و مردمی اقدام می‌کرد. در واقع دولت‌هایی که حاضر نبودند به برنامه‌ها و خواسته‌های یکجانبه‌گرایانه تن دهند، حذف شده و دولت‌های مجری منافع سرمایه‌داری به جای آنها بر سر کار می‌آمدند. آمریکا طی یک قرن اخیر، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم، با این روش منافع خود را در جهان سوم تثبیت کرده است.

«روژه گاردی» بر این باور است که اراده سیاسی ایالات متحده برای سلطه جهانی نوعی همگونی است که از طریق مداخله مستقیم یا از طریق دست‌نشاندگان حائل، شدیدترین تلفات انسانی در سراسر تاریخ را به بار آورده و با بزرگ‌ترین قتل عام‌ها، یعنی کشتار سرخ‌پوستان شروع شده است، با بردگی و تبعیض نژادی سیاهان، با حمایت از خونین‌ترین دیکتاتوری‌ها در آمریکای لاتین ادامه یافته و بعد در سایر نقاط جهان، نظیر حکومت موبوتو در آفریقا و مارکوس در فیلیپین و سرانجام با بمباران اتمی هیروشیما و کشتار‌های عراق نمایان شده است، کافی است فقط به چند واقعه در سال‌های اخیر اشاره کنیم که عبارتند از: چهار میلیون نفر در ویتنام، دویست هزار نفر در تیمور شرقی با حمایت ایالات متحده، دویست هزار نفر در آمریکای لاتین از طریق «مشتریان» ایالات متحده، بیست هزار نفر در لبنان بدون کمترین مجازات در سایه «وتو» ایالات متحده، صد‌ها هزار نفر در فیلیپین، دویست هزار نفر در آمریکای مرکزی و...؛ این‌ها چند نمونه کوچک از فجایع بزرگ و بی‌شمار آمریکاست!

تنها در نیمه دوم قرن بیستم، ایالات متحده آمریکا حدود ۱۰۰ کودتای نظامی و براندازی حکومت‌ها را طراحی و رهبری کرده است و ده‌ها بار به طور مستقیم به اشغال نظامی کشور‌ها دست زده یا آنها را به مداخله نظامی تهدید کرده است. از جنگ جهانی دوم، کشور‌های زیرسلطه، صحنه اصلی دخالت‌ها و کودتا‌های نظامی یا شبه کودتا و ضد کودتا و استقرار دیکتاتوری‌های نظامی بوده‌اند. به سادگی می‌توان برآورد کرد که کاربرد گسترده شیوه‌هایی، چون تهدید، کودتا، اشغال نظامی و غیره، تا چه اندازه به استقلال کشور‌ها و به فرایند تصمیم‌گیری دولت‌ها صدمه و زیان می‎زند.