سازش، یعنی تن دادن به کم‌هزینه‌ترین راه حتی اگر با حقیقت ناسازگار باشد و «عیب ندانستن تبعیت از دشمن»، یعنی رسیدن به مرحله‌ای که وابستگی فکری و سیاسی به بیگانه نه‌تنها ناپسند شمرده نمی‌شود، بلکه نوعی «واقع‌گرایی» و «خردورزی سیاسی» قلمداد می‌شود.
رهبر معظم انقلاب در بخشی از بیانات خودشان در خصوص جهاد کبیر، با اشاره به آیه ۵۲ سوره مبارکه فرقان تبعیت نکردن از دشمن را جهاد کبیر دانستند و افزودند: «یکی از کار‌های استکبار این است که می‌خواهند ما را به تبعیت از خود وادار کنند و این تبعیت نکردن همان جهاد کبیر است... می‌خواهند کاری کنند که نظام اسلامی از عناصری که مایه اقتدار اوست خالی و تهی شود. وقتی ضعیف شد و عناصر قدرت و اقتدار در او نبود از بین بردنش و کشاندنش به این سمت و آن سمت کار مشکلی برای ابرقدرت‌ها نیست. می‌خواهند ما را وادار به تبعیت کنند. اینجا جای جهاد کبیری است که چند روز پیش از این من مطرح کردم. «فَلا تُطِعِ الْکافِرینَ وَ جاهِدْهُمْ بِهِ جِهاداً کَبیراً» پس کافران را [که انتظار دارند از ابلاغ وحی باز ایستی]فرمان مبر و به وسیله این [قرآن]با آنان جهاد [ی فرهنگی و تبلیغی]کن. در تفاسیر «بِهِ» در این آیه به قرآن مطرح شده است. مرحوم علامه می‌گویند: مراد قرآن است، من هم همین را گفتم بعد به ذهنم رسید یک وجه اوضحی اینجا وجود دارد و این «بِهِ» یعنی با عدم‌الاطاعه یعنی مصدری که از فعل انشقاق پیدا می‌کند و در فعل مستتر است. پس آن عدم الاطاعه جهاد کبیر است. این احتمال، احتمال مهمی است و جهاد کبیر یعنی این. جهاد برای عدم تبعیت و پیروی از دشمن.»
تجربه تاریخی انقلاب اسلامی نیز شاهدی روشن است. در همه مقاطع سرنوشت‌ساز، دو گروه در برابر هم قرار گرفتند: گروهی که بر اصول ایستادند و هزینه‌ها را پذیرفتند، و گروهی که گفتند «باید واقع‌گرا بود»، «نباید با دنیا درافتاد»، و «زمانه تغییر کرده است». گروه دوم، همان کسانی هستند که رهبر فرزنه انقلاب از آنان به عنوان «انقلابیون فرسوده پشیمان» یاد کردند:
«صرف‌نظر از یک عده انقلابیِ فرسوده پشیمان که به دلایل گوناگون، زندگی راحت را، سازش را ترجیح دادند، یا به ساز دشمن رقصیدن را عیب ندانستند، جوان کشور، توده ملت، که اکثریت هم جوان هستند، این انگیزه عمیق را دارند».
این هشدار تنها ناظر به افراد نیست، بلکه ناظر به یک فرآیند خطرناک اجتماعی است: عادی‌سازی سازش. وقتی جامعه، تبعیت از دشمن را عیب نداند، مقاومت به تدریج به «تندروی» تبدیل می‌شود و کسانی که بر اصول پای می‌فشارند، با برچسب «افراطی» منزوی می‌شوند.