یکی از نشانههای انحراف در مسیر انقلابیگری، خروج از ضوابط و معیارهای آن در تطبیق شاخصهاست. هرگاه فرد یا جریانی بخواهد شاخصهایی، چون عدالتخواهی، آرمانگرایی یا دشمنستیزی را بدون در نظر گرفتن چارچوبهای قانونی، شرعی و عقلانی اجرا کند، بهجای حرکت در مسیر انقلاب، در دام افراط و تفریط خواهد افتاد. این همان نقطهای است که یک رفتار، هرچند در ظاهر انقلابی به نظر برسد، اما در واقع ماهیت خود را از دست میدهد و نه تنها موجب پیشبرد اهداف انقلاب نمیشود، بلکه بهانهای برای هجمه به اصل نظام فراهم میآورد.
برای نمونه، عدالتخواهی بدون رعایت قانون، یکی از مصادیق روشن این انحراف است. در سالهای اخیر شاهد بودهایم که برخی گروهها با عنوان عدالتطلبی، پیش از آنکه مستندات و شواهد کافی به مراجع قضایی ارائه کنند، اشخاص را در فضای عمومی و رسانهای متهم کردهاند و وقتی در مراجع قضایی، از اثبات ادعای خود ناتوان میمانند و محکوم میشوند، بهجای پذیرش مسئولیت، نظام قضایی جمهوری اسلامی را زیر سؤال میبرند. نمونه دیگری از انحراف در انقلابیگری را میتوان در سوءبرداشت از شعار راهبردی «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» دید. این شعار ناظر به استقلال سیاسی و وابسته نبودن به بلوکهای قدرت جهانی است؛ اما در مواردی مشاهده میشود که برخی جریانها، بهمحض انعقاد یک قرارداد اقتصادی با کشورهای شرقی، برآشفته شده و آن را خلاف شعارهای اصیل انقلاب میدانند، این در حالی است که هنگام توافق با کشورهای غربی سکوت کرده یا حتی از آن استقبال میکنند. این رفتار دوگانه، امتداد جورچین طراحیشده بهدست دشمن است و به بازسازی چهره قدرتهای استکباری در ذهن مردم ایران منجر میشود. امام خمینی (ره) در پیام تاریخی خود به ملت ایران، در واکنش به فاجعه انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی، به روشنی از این نقشه دشمن پرده برداشتند و فرمودند: «خط این بود که اصلًا آمریکا منسى بشود. یک دسته شوروى را طرح مىکردند تا آمریکا منسى بشود، یک دسته «الله اکبر» را کنار مىگذاشتند، سوت مىزدند و کف مىزدند، آن هم روز عاشورا. خط این بود که این قضیه مرگ بر آمریکا منسى بشود و لهذا، دیدید که آن روزى که این جوانهاى بیدار عزیز ما این لانه جاسوسى را گرفتند، این شیاطین به دست و پا افتادند». این هشدار تاریخی، فقط به فضای اوایل انقلاب متعلق نیست، بلکه برای امروز نیز آموزنده است؛ چرا که شاخصههای انقلابیگری، مانند عدالتخواهی، استکبارستیزی و آرمانگرایی، تنها زمانی انقلابی باقی میمانند که با ضوابطی، مانند قانونگرایی، دشمنشناسی، اخلاقمداری و عقلانیت توأم باشند. هرگونه افراط یا تفریط، هرچند در پوشش شعارهای زیبا، در نهایت به تضعیف گفتمان انقلاب اسلامی میانجامد.