پیش‌نیازهای توسعه صنایع دریایی

بصیرت:زمانی که به بخش دریایی به‌عنوان یک صنعت نگریسته می‌شود، در می‌یابیم که ایران در این بخش، همچنان نوپا و دارای پتانسیل و قابلیت‌های بالقوه‌ای است که می‌توان با توجه ویژه، به اهداف سند چشم‌انداز ۲۰ ساله کشور دست یافت. صنعت دریایی، همچون سایر صنایع، دارای جنبه‌های گوناگونی است که غفلت و چشم‌پوشی از هر یک از آنها می‌‌تواند اثرات منفی و جبران‌ناپذیری را بر پیکره این صنعت وارد آورد. صنعتی که باعث ایجاد اشتغال در بخش‌های مختلفی مانند؛ حمل‌ونقل، خدمات فنی و مهندسی و خدمات مربوط با آن می‌شود. نمونه‌های آن را نیز می‌توان در سرمایه‌گذاری و راهبری خدمات بندری و دریایی، تعمیر و نگهداری تجهیزات، ساخت شناور و کشتی و... مشاهده کرد.
اما آنچه که وظیفه خطیر ما را در خصوص صنایع دریایی بیش از پیش افزون‌تر می‌کند، لزوم تعامل و همگامی با سایر بخش‌های مرتبط با امر حمل‌ونقل دریایی است که در زنجیره حمل‌ونقل دریایی تاثیرگذار است. وزارتخانه‌ها، سازمان‌های دولتی و خصوصی باید به‌گونه‌ای در این مقوله عمل کنند تا بتوان برای توسعه پایدار و نیل به اهداف چشم‌‌انداز حرکت کرد.
اما رشد نامتوازن حمل‌ونقل جاده‌ای و ریلی به زیرساخت‌های بندری و دریایی، کمبود نیروهای متخصص دریایی و روند کند نوسازی ناوگان تجاری و مسافری و مواردی نظیر آن باعث کاهش اثربخشی و کارایی کامل زنجیره حمل‌ونقل می‌شود.
اما آنچه از اهمیت بیشتری نسبت به گفته‌های آغازین این مطلب برخوردار است، توجه ویژه و نگاه فراملی و فرامنطقه‌ای ما به این صنعت است.
رقابت فزاینده‌ ایران به منظور کسب سهم بیشتری از تجارت جهانی، این نکته را گوشزد می‌کند که باید برای به دست آوردن سهم بیشتر تلاش‌ها دوچندان شود.
ایران با در اختیار داشتن منابع فراوان معنوی، مادی و برخورداری از نیروهای متخصص، قابلیت‌های بالقوه‌ای برای دستیابی به اهداف بلندمدت دارد. در صنایع دریایی، ایجاد و ارتقای بنادر به نسل سوم و گذر از بنادر وارداتی به بنادر لجستیک و مبتنی بر ایجاد ارزش افزوده، ارائه خدمات مورد نیاز مشتری، تداوم حمایت از بخش خصوصی، تربیت نیروهای متخصص با توجه به اهداف کلان و صادرات خدمات فنی‌و‌مهندسی به سایر کشورها، مواردی است که می‌تواند ایران را به جایگاه شایسته آن در صنایع دریایی برساند.
* مدیرکل بنادر و دریانوردی استان گیلان
نوشته شده توسط فرهاد منتصر کوهساری