13 آبان، روز شکست شیطان بزرگ

الف) 13 آبان 1343؛ در این روز رژیم ساقط شده پهلوی به دستور آمریکا، امام خمینی(ره) را به جرم مخالفت با کاپیتولاسیون - مصونیت قضایی آمریکا در ایران - را بازداشت و به ترکیه تبعید کرد.
ب) 13 آبان 1357؛ رژیم ساقط شده پهلوی دانش آموزان تهرانی را در مقابل دانشگاه تهران آماج گلوله‌های دژخیمان خود قرار داد.
ج) 13 آبان 1358؛ روز تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در تهران به دست دانشجویان مسلمان پیرو خط امام است و احیای خط ضد استکباری انقلاب اسلامی ایران بوده است.
به عبارتی 13 آبان روند پیوند و اتصال میان رهبری و نسل جوان یک نهضت اسلامی استبداد ستیز و ضداستکباری است. در 13 آبان، دانش‌آموزان و دانشجویان راه مرد تاریخ را که در سال 1343 آغاز کرد در سال‌های 1357 و 1358 دنبال کردند و سرانجام به احیا و تداوم نهضت انقلاب اسلامی ایران کمک نمودند. و در آخر اینکه 13 آبان به عنوان نهاد مبارزه ملت ایران با سر سلسله استکبار جهانی در حافظه بلندمدت تاریخ ثبت شده است. حماسه‌ای که الهام‌بخش نهضت‌های ضدسلطه در جهان بوده تا مدت‌های مدید ظرفیت بالای آن در شورآفرینی در حرکت‌های جدید علیه زورمندان، قابل بهره‌‌برداری است. این روز در تقویم انقلاب اسلامی به عنوان "روز مبارزه ملی با استکبار جهانی" نام گرفته است و این ترجمان رسا از اراده و انگیزه جوانان غیوری است که با فتح جاسوسخانه آمریکا در تهران، انقلابی بزرگ‌تر و دامنه دارتر از انقلاب اول را رقم زدند. حماسه ماندگاری که برکات و آثار در خور توجهی را موجب گردید.
علل و چگونگی تصرف لانه جاسوسی آمریکا
پیروزی انقلاب اسلامی ایران در 22 بهمن 1357، ضربه سنگینی بر منافع استراتژیک آمریکا در خاورمیانه به خصوص در منطقه خلیج فارس وارد آورد و "جزیره ثبات" را از دست این چپاولگران خارج ساخت که در نتیجه آن، شروع به سنگ‌اندازی در مسیر حرکت و دامن زدن به بحران‌ها و مشکلات و انحراف خط مستقیم انقلاب کرد. و در این میان "سفارت آمریکا" در تهران، به عنوان "کانون توطئه و جاسوسی" و هدایتگر بسیاری از خرابکاری‌‌ها در آمد. از طرف دیگر، پذیرش شاه خائن توسط آمریکا، نشانگر دشمنی حکومت آمریکا با ملت ایران و انقلاب نو پای اسلامی بود که در سایه روابط دوستانه دولت موقت با آمریکا و خط سیر غربگرایانه آن شکل گرفته بود. حضرت امام‌(ره) با اعتراض به حضور شاه در آمریکا، در تاریخ 10/8/58، به مناسبت روز دانش‌آموز پیامی صادر کردند که در بخشی از آن چنین آمده بود: "دشمنان ما در هر فرصت خصوصا در این روز از هیچ توطئه‌ای دست‌بردار نیستند و با هر وسیله ممکن می‌خواهند آرامش را از ملت عزیز سلب کنند. بر دانش آموزان، دانشگاهیان و محصلین علوم دینیه است که با قدرت تمام حملات خود را علیه آمریکا و اسراییل گسترش داده و آمریکا را وادار به استرداد این شاه مخلوع جنایتکار نمایند و این توطئه بزرگ را بار دیگر شدیدا محکوم کنند."
با این پیام بود که دانشجویان هدف اصلی مبارزه را فهمیدند و با درک درست از وظیفه انقلابی خویش، پای در میان مبارزه علنی و مستقیم با آمریکا نهاده و با "تسخیر لانه جاسوسی آمریکا"، "انقلاب دوم" را آفریدند.
بر اساس این وظیفه انقلابی، روز سیزدهم آبان ماه سال پنجاه و هشت به مناسبت سالگرد تبعید امام خمینی(ره) از قم به ترکیه و عراق و نیز یکمین سالگرد کشتار دانش آموزان و دانشجویان در دانشگاه تهران، دانشجویان در دانشگاه اجتماع و تظاهرات داشتند. این دانشجویان که از آن روز به بعد خود را دانشجویان مسلمان پیرو خط امام نامیدند، به صورت دسته‌جمعی از دانشگاه خارج شدند و به طرف سفارت آمریکا به راه افتادند و هنگامی که در مقابل، در سفارتخانه رسیدند بدون استفاده از هیچ گونه وسیله‌ای و سلاحی، به داخل سفارت هجوم بردند و در مدت کوتاهی آنجا را تصرف کردند و آمریکایی‌‌‌های را که در آنجا بودند به گروگان گرفتند، در آن زمان 148 آمریکایی در ساختمان دبیرخانه و 11 آمریکایی در ساختمان کنسولگری به سر می‌بردند. این 2 ساختمان، وسایل ایمنی از جمله درب‌های فلزی محکم و پنجره‌های میله‌دار مجهز بود و تحت حفاظت تفنگداران دریایی قرار داشت. لذا 59 آمریکایی موجود در سفارت، خود را در محیطی امن احساس می‌کردند اما تا ساعت 5/1 بعد از ظهر همه ساختمان‌ها به اشغال دانشجویان پیرو خط امام(ره) درآمد. هدف اصلی دانشجویان انجام یک کار سمبلیک در اعتراض به رفتار آمریکا نسبت به انقلاب ایران بود و آنها اعلام کردند تا وقتی که آمریکا، شاه را برای محاکمه تسلیم ملت ایران نکند، ما گروگان‌ها را آزاد نخواهیم کرد. از اسنادی هم که در داخل سفارت به دست دانشجویان افتاد معلوم شد که آمریکا به کمک عوامل خود در ایران در همان زمان در بسیاری از توطئه‌‌هایی که در تهران و سایر نقاط ایران علیه انقلاب صورت می‌گرفت، دست داشته است. نام بعضی از کسانی که برای ضربه زدن به انقلاب با مامورین جاسوسی آمریکا از ارتباط پنهانی داشتند نیز از همین اسناد به دست آمد. خبر تسخیر سفارت آمریکا در تهران و گروگانگیری‌ ده‌ها نفر از کارکنان آن مانند بمب در دنیا منفجر گشت و آمریکا به کلی غافلگیر شد. امام خمینی‌(ره) و مجلس خبرگان حرکت دانشجویان را تایید کردند و مردم با اجتماع و تظاهرات در خیابان‌های اطراف لانه جاسوسی پشتیبانی خود را از این اقدام اعلام کردند اما دولت موقت مهندس بازرگان از این اقدام ناخشنود بود، ولیکن به هر ترتیب، این حرکت، به شایستگی از سوی رهبر انقلاب، انقلاب دوم نام گرفت.
بازتاب تسخیر لانه جاسوسی آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام
بازتاب تسخیر لانه جاسوسی را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:
الف) داخلی؛
1) باعث تقویت روحیه انقلابی ملت ایران شد و مشت محکمی را در همان روزهای اولیه پیروزی انقلاب اسلامی بر دهان آمریکا کوبید.
2) این اقدام موجب شد تا ملت ایران با سربلندی قابل ملاحظه‌ای، در شرایطی که انقلابشان تازه پا گرفته بود، از انقلاب اسلامی دفاع و حمایت کنند.
3) فراهم شدن بستر مناسب برای خارج شدن باقیمانده عوامل مخالف نظام در داخل کشور که احساس خطر می‌کردند.
4) به دنبال واقعه تسخیر لانه جاسوسی بود که خط مبارزه اسلام با استکبار شکل علنی به خود گرفته پیام اصلی و محوری انقلاب فرصت صدور یافت.
5) افشای خط سازش در کشور، از جمله تبعات اولیه اقدام انقلابی دانشجویان پیرو خط امام در فتح لانه جاسوسی محسوب می‌شود.
6) قدرت تاثیرگذاری حرکت‌های متحدانه جوانان آگاه کشور بر امور و سیاست‌های نظام در جریان این واقعه بود که مشخص گردید و بالاتر از آن مهر تایید امام خمینی(ره) بر این اقدام دانشجویان اوج قرابت میان خواست امام با اقدام جوانان دانشگاهی را نشان داد. سرمایه‌ای که جنبش دانشجویی کشور باید آن را قدر بداند و بر تداوم این قرابت بیفزاید.
7) عجز آمریکا در به ثمر رساندن تهدیداتش علیه انقلاب اسلامی که در واکنش به این اقدام حماسی صورت گرفته است، به شکل علنی و عمومی ناتوانی این قدرت استکباری در مواجهه با حرکت‌های ملی مردم که برخاسته از تعهد و آگاهی آنان باشد را به ثبات رساند. آمریکا‌یی‌ها حتی از تهدید اتمی ایران نیز ابا نکردند. به اقدامات سری نیز علیه کشورمان پرداختند اما از هیچ کدام از آنها طرحی نبستند.
8) حمایت مردم از این اقدام دانشجویان نشان داد که انگیزه مبارزه با آمریکا در پیکره آحاد ملت جاری بود بالفعل‌سازی این انگیزه مستلزم برافروختن جرقه‌ای بود که در 13 آبان این مقدمه فراهم گردید.
9) اسناد منتشر شده از این لانه جاسوسی، صحت ادعاهای ایران مبنی بر اقدامات مداخله‌جویانه آمریکا در امور داخلی کشورمان را به اثبات رساند.
10) شکسته شدن ابهت پوشالی آمریکا و امیدواری ستمدیدگان و مبارزه و رهایی.
11) سقوط دولت موقت و متلاشی شدن خط حاکمیت لیبرال‌ها.
12) به انفعال افتادن آمریکا در انقلاب اسلامی.
13) حاکمیت یافتن خط امام و اسلام ناب محمدی(ص)
14) بازآفرینی اعتماد در مردم و حضور موثر آنها در صحنه.
ب) بازتاب‌های خارجی؛
1) نشان دادن ضربه شصت به آمریکا.
2) تحقیر استکبار جهانی آمریکا با توجه به اینکه انقلاب ایران نوپا بود.
3) شکست رییس‌جمهور آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری.
4) نشان داده شدن اقتدار انقلاب اسلامی در آغاز حرکتش به جهانیان و افزایش امید مستضعفین جهان نسبت به انقلاب اسلامی.
5) مطرح شدن انقلاب اسلامی به عنوان حرکت و انقلاب جدیدی که هویت اسلامی دارد و استکبار جهانی را به چالش کشیده است.
حوادث پس از اشغال سفارت آمریکا
پس از اشغال لانه جاسوسی، امام(ره)، همان طور که ذکر شد، این اقدام دانشجویان را انقلابی بزرگتر از انقلاب اول تعبیر نمودند و بدین ترتیب از حرکت انقلاب دانشجویان حمایت کردند. دولت آمریکا در برابر این مساله واکنش‌هایی را از خود نشان می‌دهد و ابتدا خواستار آزادی گروگان‌ها می‌شود، دانشجویان پیرو خط امام(ره) با الهام از بیانات رهبری انقلاب اسلامی در مقابل این خواسته دولت آمریکا می‌ایستند. دولت موقت این اقدام را محکوم می‌کند و در روز 14 آبان 58 استعفا می‌دهد. امام(ره) این اقدام دانشجویان را عکس‌العمل ملتی ستمدیده و مظلوم در مقابل نظام سلطه جهانی می‌دانند.
برژنیسکی مشاور امنیتی رییس‌جمهوری وقت آمریکا در این مورد می‌گوید: "امام خمینی(ره) علنا گرفتن گروگان‌ها را تایید کرد و از پذیرفتن فرستادگان آمریکایی امتناع ورزید. در ایران خشم عمومی بالا توام با تهدیدهای خشونت‌آمیز فزاینده علنا برضد جاسوسان آمریکا به وجود آمده بود که موجب شد بسیار بر جان گروگان‌ها بیمناک شویم. لذا به دنبال مساعی شدید دیپلماتیک چه به طور متعارف و چه غیر متعارف از طریق سازمان آزادیبخش فلسطین و لیبی رفتیم ولی این نفوذها قابل توجه نبود."
با بالاتر گرفتن مواضع سرسختانه دولت اسلامی آمریکا از خود واکنش‌هایی را بروز داد. در همان روزهای آغاز، دستور اخراج همه ایرانیان را که به طور غیرقانونی در آمریکا زندگی می‌کردند، صادر کرد. پس از آن رییس‌جمهور آمریکا دستور قطع خرید نفت از ایران را صادر کرد و تمام دارایی‌های دولتی ایران را مصادره نمود. در پی این اقدام، دولت ایران هم اعلام کرد که قروض خارجی خود را پرداخت نخواهد کرد و در دادگاه‌های نیویورک علیه شاه برای 56 میلیارد دلار خسارت، اقامه دعوی کرد. بحران روز به روز در روابط ایران و آمریکا گسترده‌تر می‌شد. این بحران 444 روز به طول انجامید و در 19 فرودین ماه 59، رابطه دو کشور رسما قطع شد و از این پس آمریکا به دنبال راه جدیدی برای آزادی گروگانها بود و در نتیجه تنها راه را در یک عملیات سری و مخفیانه دید، که از آن به عملیات دلتا (طبس) یاد شد. انجام این عملیات و به خصوص نتیجه آن برای رییس‌جمهور آمریکا، جیمی کارتر، از اهمیت بسزایی برخوردار بود. چون پیروزی او در انتخابات ریاست جمهوری، منوط به موفقیت‌آمیز بودن این عملیات و رهاسازی گروگان‌ها بود، اما با توجه با الطاف خفیه الهی، نقشه شوم آمریکایی‌ها مبنی بر نجات دادن گروگان‌ها با شکست مواجه شد و شکست مفتضحی برای آمریکایی‌ها به بار آمد و آنها آخرین گزینه خود را برای نجات دادن گروگان‌ها از دست دادند. لذا پس از شکست عملیات دلتا در صحرای طبس مذاکرات ایران و آمریکا برای آزادی گروگان‌ها به نتیجه رسید. گروگان‌های آمریکایی نیز آزاد شدند. بعد از امضای متن بیانیه الجزایر از سوی وارن کریستوفر، معاون وزارت خارجه آمریکا، در 19 ژانویه ایران گروگان‌ها را 444 روز پس از تسخیر سفارت، 5 دقیقه قبل از 9 شب به وقت تهران و درست 30 دقیقه پس از پایان ریاست جمهوری جیمی کارتر آزاد شد تا نه کارتر بتواند خبر آن را در آخرین نطق خود در مراسم تحلیف ریگان اعلام کند و نه ریگان موفق شود در اولین نطق ریاست جمهوری‌اش آزادی گروگان‌ها را ناشی از اقدامات خود بداند. به هر حال گروگان‌ها آزاد شدند اما تسخیر کنندگان اصلی سفارت آمریکا هیچ نقشی در پایان این ماجرا نداشتند.
بیان مواضع و دیدگا‌ه‌های شخصیت‌های سیاسی نسبت به تسخیر لانه جاسوسی
-حضرت امام(ره): "گروگانگیری توسط دانشجویان مسلمان و مبارز و متعهد ما عکس‌العمل طبیعی صدماتی است که ملت ما از آمریکا خورده است."
- مقام معظم رهبری: "13 آبان روز تجلی آزادگی، شجاعت و غیرت انقلابی ملت ایران است. 13 آبان روز اعلام پایداری ملت در برابر آمریکاست."
- سازمان منافقین خلق: "این عمل برای تحکیم مبانی گروه مرتجع و انحصارطلبی اقلیت بر اکثریت بود."
- بنی‌صدر خطاب به دانشجویان پیرو خط امام: "فاشیستی است جانم! این کار شما فاشیستی است.
- ابراهیم یزدی وزیر خارجه دولت موقت: "ما به عنوان دولت از وقوع چنین حادثه‌ای ابراز تاسف می‌کنیم."
- مهندس بازرگان: "اسم خودشان را می‌گذارند خط امام، خط شیطانند. اینهایی که افساد می‌کنند... آخر فلان فلان‌ شده‌ها... بی‌شرفند. اینهایی که می‌گویند ما با آمریکا راه کج رفتیم و راه سازش رفتیم "دانشجویان" ضد انقلابند، مامور همان آمریکا یا شوروی‌اند که می‌خواهند اختلاف بیاندازند.
نتیجه گیری:
می‌توان منصفانه گفت: که تسخیر لانه جاسوسی تولد دوباره انقلاب" بود و پاشنه‌آشیل خط التقاط که در آن عظمت الهی انقلاب، نظام و مردم به رخ جهانیان کشیده شد و به فرموده مقام معظم رهبری در جمع دانشجویان مسلمان و ملت انقلابی در لانه جاسوسی آمریکا: "این روزهایی که این حادثه اتفاق افتاده است، ما چه از دست داده‌ایم و آمریکا چه دست داده است! ما در این مبارزه با آمریکا چیزی را از دست ندادیم، بلکه یک چیزی را به دست آوردیم و ملت‌ها را امیدوار کردیم و به انقلاب شکوه بخشیدیم و به نحوی که ملت ایران را با عظمت جلوه دادیم." از طرف دیگر "کابوس وحشتناک"، "دوران تحقیر ملی" و "بحران بزرگ" کارتر را به اعتراف وا می‌دارد که "دوران ریاست جمهوری من، آمریکا در دست آیت‌الله خمینی در ایران گروگان گرفته شد" با این همه و به رغم سلطه امپریالیسم، خبری بر جهان اطلاعات، افراد منصفی بودند که به دیده تحسین به واقعه بی‌نظیر حرکت دانشجویان مسلمان پیرو خط امام تسخیر مرکز توطئه آمریکا در ایران، نگاه کرده‌اند چنانکه چند ماه پس از این عمل شجاعانه دانشجویان "کتابی در کانادا انتشار یافت که در طی آن به تحلیل روند نفود و سلطه آمریکا در ایران پرداخته و عمل قهرمانانه دانشجویان مسلمان پیرو خط امام(ره)، عکس‌العملی کاملا منطقی و به حق در مقابل آمریکا خوانده شده است." از سوی دیگر باید توجه داشته باشیم که آمریکا بعد از شکست در این جریان اقدامات خصمانه‌ایی را علیه کشورمان انجام داد که عبارتند از: تحریم‌‌های اقتصادی، تسلیحاتی، حمله به طبس، کودتای نوژه و بالاخره جنگ تحمیلی و بعد از جنگ حوادث دیگر من جمله: سقوط هواپیمای مسافربری ایران، به شهادت رساندن افراد رده بالای نظام و از همه مهمتر محروم کردن ایران از انرژی هسته‌ای است و این تلاش‌ های آمریکا که عمدتا جنبه خصمانه دارد تا به امروز ادامه دارد.
و لیکن ملت ایران، همه این اقدامات خصمانه را در سایه رهبری مقام معظم رهبری و ملت با غیرتش و در سایه پروردگار الهی و امام زمان(عج) پشت سر خواهد گذاشت و اقدامات آمریکا را در هر زمینه‌ای با شکست مواجه خواهند کرد و این جمله امام(ره) را که فرمودند: "آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند"، تحقق خواهند بخشید.