تاریخ انتشار : ۳۱ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۱:۱۶  ، 
کد خبر : ۲۷۸۴۷۹
زیباکلام در گفت‌وگو با فرهیختگان:

سند توافق وین به نام ایران هم زده می‌شد باز هم دلواپسان مخالف بودند

ساناز نفیسی / S.NAFISI@FDN.IR – مقدمه: خیانت آژانس و ادعای افشای مفاد توافق همکاری میان ایران و این نهاد بین‌المللی، بهانه جدید دلواپسان است. کسانی که پس از انعقاد توافق وین، ذره‌بین به دست، به دنبال بهانه و دستاویزی هستند تا با توسل به آن اساس توافقنامه را زیر سوال ببرند. در ابتدا آنها مکانیسم لغو تحریم‌ها را دستاویز بهانه‌جویی‌های خود قرار دادند و حالا بر افشای مفاد محرمانه گزارش آژانس تاکید می‌کنند. البته دلواپسان ایرانی تنها نیستند؛ انگار طی توافقی نانوشته آنها هم‌سو و هم‌نوا با مخالفان مذاکرات هسته‌ای در آمریکا، کمر به نابودی توافق وین بسته‌اند. برای رسیدن به چرایی این مساله با صادق زیبا کلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت‌وگو کردیم.

* دلواپسان داخلی اخیرا ادعا کردند که مفاد توافق محرمانه میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توسط این نهاد بین‌المللی افشا شده است؛ به نظر می‌رسد این بهانه جدید مخالفان برای زیر سوال بردن توافق وین است، ارزیابی شما در این زمینه چیست؟

** پیش از اینکه به سوال شما پاسخ دهم، بهتر است چند سوال را مطرح کنم؛ آیا تا ساعاتی پیش که موضوع بخش‌های محرمانه توافق مطرح نشده بود و خبرگزاری رویترز چیزی دراین‌باره ننوشته بود باز هم دلواپسان موافق مذاکرات بودند؟ آیا تا پیش از توافق وین، آنها از فرآیند مذاکرات حمایت می‌کردند؟ آیا پس از اینکه تفاهم لوزان در 13 فروردین منعقد شد، مخالفان با متن آن موافقت کردند؟ در پاسخ تمامی این سوال‌ها باید گفت، خیر. مهم نیست که در عالم واقعیت چه اتفاقاتی رخ می‌دهد. برای دلواپسان داخلی مهم نیست که آقای دکتر ظریف، جان کری و خانم وندی شرمن، به چه نوع توافقی دست می‌یابند، اگر سند توافق وین به نام ایران زده می‌شد و طرف مقابل تمام امتیازات را هم در اختیار ایرانی‌ها قرار می‌داد، شما مطمئن باشید باز هم دلواپسان اعتراض می‌کردند و دهان به انتقاد می‌گشودند.

* دلیلش چیست؟

** دلیلش واضح است، دلواپسان به محتوای توافق و گام‌هایی که ایران و آمریکا در این زمینه برداشته‌اند و امتیازات مبادله شده میان دو طرف کاری ندارند، چراکه این مسائل برای این طیف سیاسی حائز اهمیت نیست. آنچه برای آنها مهم است تداوم مناقشه و دعوای هسته‌ای میان ایران با غرب است. این مناقشه برای دلواپسان به مثابه یک مغازه دو نبش پردرآمدی بود، البته مراد من از درآمد صرفا درآمد مالی نیست. به یاد بیاوریم که در دوران تحریم‌ها برخی افراد دست به صادرات و واردات کالا زده و همچنین مشغول جابه‌جایی پول بودند، اینها کسانی نبودند که از جایی دیگر آمده باشند. نمی‌توانیم بگوییم آنها اصلاح‌طلب بودند چراکه به خوبی می‌دانیم اصلاح‌طلبان در این دوران سمتی نداشتند، حتی نمی‌توانیم بگوییم این افراد از حامیان آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی بودند، زیرا آنها نیز در این دوران دارای منصب و مقامی نبودند. بنابراین قابل درک است کسانی که طی چند سال گذشته، زمام و فرمان دور زدن تحریم‌ها را در دست داشتند به کدام خط یا جریان سیاسی تعلق داشتند. 

* آیا تنها دلیل مخالفت دلواپسان و بهانه‌جویی آنها از توافق وین در مسائل مالی خلاصه می‌شود؟

** خیر، بسیاری از مخالفان مذاکرات هسته‌ای درگیر مسائل مالی نبودند و از این راه منتفع نمی‌شدند، دلیل مخالفت آنها کاملا سیاسی است. مناقشه هسته‌ای برای جریان آمریکاستیز و غرب‌ستیز خاکریزی را در داخل کشور ایجاد کرده و ظرف 10 تا 12 سال گذشته برای این گروه به سوژه جالبی تبدیل شده بود و از آن بهره‌برداری سیاسی می‌کردند. خب اگر توافق صورت گیرد چگونه این گروه می‌تواند از این مساله بهره‌برداری سیاسی کند. بنابراین دلواپسان از هر سوژه‌ای برای مخالفت با توافق وین استفاده می‌کنند، چراکه این گروه اساسا با حل مساله هسته‌ای مخالفند، چه آنهایی که از تداوم این مناقشه به سود اقتصادی دست می‌یافتند و چه آن دسته که به دلایل ایدئولوژیک و سیاسی خاک ریز خود را از دست می‌دهند.

* ادعای دلواپسان داخلی مبنی‌بر افشای مفاد توافقنامه همکاری میان ایران و آژانس در حالی مطرح شده است که نمایندگان مخالف مذاکرات هسته‌ای در کنگره خواستار دستیابی به مفاد این توافق محرمانه هستند، ارزیابی شما چیست؟

** دلواپسان آمریکایی نیز مانند دلواپسان ما هستند.

* از چه منظر؟

** آنها نیز مانند مخالفان مذاکرات هسته‌ای در داخل ایران هستند، اما دلایل‌شان متفاوت است. جمهوریخواهان تندرو یا همان نئو محافظه‌کاران و نئوکان‌ها اساسا مخالف جمهوری اسلامی ایران هستند. ولی به خوبی می‌دانند که مردم ایران حامی این نظام‌اند. 

* نقشه و استراتژی آنها در این زمینه چیست؟

** ناتوانی اقتصادی ایران.

* پس توافق در مورد لغو تحریم‌ها برای آنها بسیار گران تمام شده است؟

** صددرصد،آنها می‌بینند که در شرایط کنونی تیرشان به سنگ خورده، بنابراین اساس جمهوری اسلامی ایران نه‌تنها تضعیف نشده بلکه در حال قوی‌تر شدن نیز هست.

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات