«قانون اعمال محدودیت علیه ویزای سفر به آمریکا برای کسانی که به ایران میروند، نقض توافق هستهای است.»
روزنامه آمریکایی هیل که به کنگره نزدیک است در تحلیلی اذعان کرد
سفرای 29 کشور اروپایی به آمریکا در اعتراضهایی تند به مقامهای این کشور، طرح پیشنهادی
تشدید برنامه کنونی لغو روادید را به باد انتقاد گرفتند.
دیویداسولیوان، سفیر اتحادیه اروپا در واشنگتن در مقالهای که نشریه
هیل آن را منتشر کرد به نیابت از همکارانش هشدار داد: «چنین اقدام ناعادلانه و تبعیض
آمیزی در قبال بیش از 13 میلیون شهروند اروپایی که هر ساله به آمریکا سفر میکنند
غیرسازنده است. این اقدام علاوه بر آسیب زدن به کشورهای هر دو سوی اقیانوس اطلس نه
تنها موجب افزایش امنیت نمیشود بلکه میتواند سرمنشأ اقدامهای متقابلی باشد که
منشأ حقوقی و قانونی دارند.»
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، هیل میافزاید: مصوبه جدید نقصهای جدی
دارد. نخست اینکه اگر این قانون به اجرا گذاشته شود نقض آشکار تعهدهای آمریکا در
قبال اروپا براساس قانون تجارت بینالمللی، و به طور مشخص براساس قوانین و مقررات
سازمان تجارت جهانی اتفاق میافتد که هم اکنون بر روابط بازرگانی بین شرکای آن سوی
اقیانوس اطلس حاکم است. در حقیقت، این قانون تجار و بازرگانان اروپایی، پیمانکاران،
مدیران و کارکنان شرکتهای بزرگ را در موقعیتی قرار میدهد که باید بین مسافرت به
کشورهای ممنوعه و یا تجدید نظر در روابطشان با آمریکا یکی را انتخاب کنند.
ایجاد چنین شرایطی در بازار آزاد جهانی با استفاده از روند قانونگذاری
داخلی غیرقانونی است چرا که مستقیماً با اصل ملی رفتار و نیز قانون دلخواهترین
ملت در تضاد است. این دو اصل، دو ستون اصل عدم تبعیض به شمار میآیند که بنیان
نظام تجاری سازمان تجارت جهانی بر آن پایهگذاری شده است. اتحادیه اروپا از گذشتههای
دور با چنین اقدامهایی مخالفت میکرده است.
دوم اینکه این قانون در صورت اجرایی شدن، نقض آشکار برنامه جامع
اقدام مشترک (برجام) و یا توافق هستهای با ایران به شمار میآید. هم اتحادیه
اروپا، آلمان، انگلیس و هم آمریکا، چین و روسیه از امضا کنندگان این توافق هستند.
براستی توافق هستهای، اقدامی برای مقابله به مثل بین ایران از یک سو و گروه 5+1
از سوی دیگر به شمار نمیآید بلکه برجام توافقی است چند جانبه که در آن عملکرد هر یک
از طرفها منافع دیگران را تحت تأثیر قرار میدهد در حالی که برای ادامه یافتن کل
فرایند ضروری است. به عبارت دیگر، معاهدهای چند جانبه و یا نظامی حقوقی است که
تعهداتی وابسته به هم دارد و همه طرفها موظف شدهاند به تعهدات طرف مقابل خود
احترام بگذارند. بنابراین اگر کنگره و یا دولت اوباما چنین قانونی را برای اجرا
ابلاغ کند نه فقط ایران بلکه همه طرفهای توافق هستهای، بویژه کشورهای اروپایی وظیفه
دارند پای برجام را وسط بکشند و همه اقدامهای شایسته را در جهت ناکام گذاشتن
قانون مصوب دولت آمریکابه اجرا بگذارند. اگر لازم شد میتوانند کمیسیون مشترک
برجام را برای نشست اضطراری فرا بخوانند و نگرانیهای خود را درباره پایبند نماندن
به توافق مطرح کنند.
این تحلیل میافزاید: با مصوبه کنگره نقض واقعی اتفاق افتاده است. در
حقیقت، فوریترین اثر قانون شدن این مصوبه زمانی روی میدهد که اعضای هیئتهای
تجاری اروپایی، استرالیایی، ژاپنی و کرهای که پس از امضای توافق هستهای قصد
دارند به ایران سفر کنند دلزده میشوند. در حقیقت این قانون برای هر کسی که آرزو
دارد به ایران سفر کند هزینهبرخواهد شد. به عبارت دیگر، سیاست تازه دولت آمریکا
بند 29 برجام را که میگوید: «اتحادیه اروپا، اعضای اتحادیه و دولت آمریکا براساس
قوانین خود از تصویب هر سیاست تازهای که مخصوصاً بخواهد بر روند عادیسازی روابط
تجاری و اقتصادی با ایران اثر مستقیم و معکوس بگذارد اجتناب میکنند.» نقض میکند.