تفكيك امر سياسي از امر نظامي

(روزنامه همدلي - 1394/07/01 - شماره 143 - صفحه 2)

اجتهاد امام خميني(ره) مبني بر تفكيك امر نظامي از امر سياسي در حيات و وصيت ايشان از اصول جمهوري اسلامي است

«شوراي نگهبان ناظر انتخابات است نه مجري»، «مجلس آينده متعلق به يك حزب و جناح نخواهد بود» و «آن جايي كه بايد بگويد فردي براي شركت در انتخابات صالح است يا نه، هيات‌هاي اجرايي هستند، نه شوراي نگهبان». سه نكته فوق شاه بيت سخنان حسن روحاني بود كه روز چهارشنبه (28 مرداد) در نشست مشترك هيات دولت و استانداران سراسر كشور ارائه كرده بود و با واكنش رسانه‌ها، محافل سياسي و امنيتي روبه‌رو شده بود.

در گزارشي كه از پايگاه اطلاع‌رساني رياست جمهوري، منتشر شده است، روحاني بيان كرده بود كه: «اين جا جمهوري اسلامي ايران است و قانون اساسي در آن حاكم است». وي در ادامه گفته بود: «ما جايي را در كشور نداريم كه بخواهد افراد صالح و دلسوز را كه مي‌خواهند با استفاده از تجربياتشان به كشور خدمت كنند حالا از هر جناحي كه باشند ردصلاحيت كند، تمام گروه‌ها و دسته‌جات سياسي قانوني مورد احترام هستند.» البته پيش از اين نيز رهبري معظم انقلاب در بيانات خودشان در مورد حضور همه دسته‌جات و سلايق در كارزارهاي سياسي اشاره فرموده بودند و اين سخن تازه‌اي نبود كه فقط از زبان رييس‌جمهوري جاري شود. اما سخناني از جنس آنچه حسن روخاني افاضه كردند، با واكنش آيت‌الله احمد جنتي دبير شوراي نگهبان در نماز جمعه مواجه شد: «ما بايد احراز صلاحيت كنيم و اين وظيفه در خصوص تمام انتخابات بر عهده شوراي نگهبان است.»

منتقدان و مخالفان دولت بعد از آن نيز به كرات سخنان رييس‌جمهوري را به چالش كشاندند.

رئيس‌جمهوري در همان سخنراني تأكيد كرده بود: «نبايد فكر كنيم پس از حصول توافق مي‌توانيم هر طور كه بخواهيم حرف بزنيم و عمل كنيم و ديگران در برابر اين تغيير رفتار ما واكنشي نخواهند داشت.»

محمدعلي جعفري، فرمانده سپاه پاسداران، روز پنج‌شنبه، 29 مرداد اين‌گونه رييس‌جمهوري را مورد خطاب قرار داد: «برخي مي‌گويند ما هر طوري كه مي‌خواهيم نمي‌توانيم حرف بزنيم و عمل كنيم، چون ديگران در مقابل ما واكنش نشان مي‌دهند.» سردار جعفري در ادامه گفته بود كه: «بايد براساس اين ديدگاه، رفتار خود را با عمل دشمن تنظيم كنيم.» فرمانده سپاه پاسداران تاكيد كرده بود كه اين نهاد «هرگز اجازه رشد و پياده‌سازي تفكري» را در ايران نخواهد داد كه، به گفته او، «مي‌خواهد با اين سخنان... روزنه‌هاي جديدي را براي نفوذ بيگانگان در كشور بگشايد.»

او اين بخش از گفته‌هاي رييس‌جمهوري را «تضعيف شوراي نگهبان» و «خدشه‌ به وحدت ملي» خواند و به رييس‌جمهوري توصيه كرد: «كساني كه از مسير همين شورا و با بلندنظري و منش غيرجناحي اعضاي آن فرصت ظهور در عرصه مديريت كشور را يافته‌اند بايد گفتار سنجيده‌تري داشته باشند.» در همان روزها علي سعيدي، نماينده مقام معظم رهبري در سپاه پاسداران، «تغيير مجلس اصولگرا به «مجلسي ديگر» را «تهديدي» براي «مصالح نظام» خوانده بود.»

هشدار حسن فيروزآبادي: تفكيك امر نظامي از امر سياسي

حسن فيروزآبادي، رئيس ستاد كل نيروهاي مسلح با دفاع از دولت يازدهم به رسانه‌هاي وابسته به نهادهاي نظامي هشدار داده بود كه چنانچه رويكرد خود در رابطه با دولت را تغيير ندهند با آن‌ها برخورد خواهد شد. فيروزآبادي گفته بود كه بايد «شكرگزار» وجود شخصيتي چون حسن روحاني بود و از دولت وي پشتيباني كرد تا «كشتي كشور را پيش ببرد.» وي در ادامه اشاره كرده بود كه «بازي‌هاي رسانه‌اي»، «جوسازي‌هاي سياسي» و «نابساماني احزاب» موجب «تشويش اذهان عمومي» شده كه در راستاي كمك به دولت بايد همه آن‌ها كنار گذاشته شود. اين مقام نظام از مديران رسانه‌ها خواسته «اخباري كه موجب تشويش اذهان مردم، تضعيف دولت و تخريب برخي از اقدامات» دولت مي‌شود را منتشر نكنند. فيروزآبادي به صراحت اعلام كرده بود كه «رسانه‌هايي كه به نوعي به نيروهاي مسلح مرتبط‌ند خطا مي‌كنند، برابر مشي و منويات رهبري حركت نمي‌كنند بايد روششان را اصلاح كنند والا ما با آن‌ها برخورد مي‌كنيم.»

اشاره فيروزآبادي طبيعتاً رسانه‌هايي چون خبرگزاري فارس، نسيم، تسنيم، و روزنامه «جوان» سه خبرگزاري و روزنامه وابسته به سپاه هستند كه در حال حاضر رهبري بسياري از حملات عليه دولت روحاني را برعهده دارند. اظهارات فيروزآبادي يكي از صريح‌ترين و تندترين هشدارهايي بود كه در سال‌هاي اخير يك مقام بلندپايه نظامي به رسانه‌هاي وابسته به سپاه و نهادهاي امنيتي و اطلاعاتي مي‌دهد. اين هشدار دو روز پس از آنكه دور چهارم مذاكرات هسته‌اي ايران و گروه 1 + 5 در وين بدون نتيجه مشخصي پايان يافت به رسانه‌هاي وابسته به سپاه پاسداران داده شده است. بي‌گمان سخنان رئيس ستاد كل نيروهاي مسلح نقطه عطفي در تاريخ سياسي ايران در روابط ميان نهادهاي سياسي و نظامي خواهد بود. فيروزآبادي دولت روحاني را منتخب ملت و مورد تاييد مقام معظم رهبري مي‌دانند.

دنبال چيزهايي كه مي‌تواند به كرامت سپاه لطمه بزند مطلقاً نرويد

چندي پيش رهبر معظم انقلاب اسلامي در جمع فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي فرموده‌اند كه: «دنبال چيزهايي كه مي‌تواند به كرامت سپاه لطمه بزند» نروند. رهبر انقلاب در سخنراني 25 شهريور افزودند: «اگر ما بيدار باشيم اميد دشمن نااميد خواهد شد، بايد پايه‌هاي انقلاب و فكر انقلابي را بسيار مستحكم كرد.» مقام رهبري تأكيد فرمودند كه: «اين وظيفه اساسي نخبگان سپاه و همه نخبگان انقلابي كشور است.» آگاهان سياسي و رسانه‌هاي داخلي سخنان مقام معظم رهبري را نقشه مبين راهي عنوان كردند كه بر دنبال كردن خط مستقيم و درست انقلاب در زمينه‌هاي گوناگون اقتصادي، مالي و سياسي تاكيد فرموده‌اند. رهبر معظم انقلاب، در اين سخنراني، انقلاب را «يك امر دائمي» عنوان كرده و فرموده‌اند كه «عده‌اي در داخل و خارج اين حرف‌ها را تكرار مي‌كنند كه انقلاب تمام و به جمهوري اسلامي تبديل شد. اين اصلا قابل تبديل نيست.

جمهوري اسلامي بايد مظهر انقلاب و همان حالت تحول دائمي باشد.» مقام معظم رهبري دو سال پيش نيز در جمع فرماندهان سپاه موضوع «نرمش قهرمانانه» را مطرح كردند كه زمينه‌ساز مذاكرات وزراي خارجه ايران و آمريكا و در نهايت با پايان يافتن اين ماراتن نفس‌گير منجر به توافق اتمي شد. رهبر معظم انقلاب در ادامه فرموده‌اند كه: «نفوذ اقتصادي و امنيتي در مقابل نفوذ فكري، فرهنگي و سياسي اهميت كمتري دارد، البته مسئولان گوناگون از جمله سپاه جلوي نفوذ امنيتي را با كمال قدرت مي‌گيرند، چشمان بيناي مسئولان اقتصادي بايد در مقابل نفوذ اقتصادي باز باشد.»

دكترين نظامي ما دكترين جنگ نيست

در همين حال رئيس‌جمهوري در سخنراني مراسم روز ارتش، دكترين نظامي ما دكترين جنگ نيست، بلكه دكترين دفاعي است، گفت: «استراتژي جمهوري اسلامي ايران همواره بازدارندگي فعال براي استقرار صلح و امنيت در كشور و منطقه است». روحاني افزود: «آن روز كه در آستانه پيروزي نهضت اسلامي بوديم اگر ارتش به نداي امام راحل پاسخ مثبت نمي‌داد انقلاب به اين سادگي و سهولت به پيروزي نمي‌رسيد. ارتش از يك طرف در ميان دوراهي خواست يك رژيم نامشروع به ظاهر حاكم در اين كشور و استعمارگران به ويژه آمريكا و از طرف ديگر خواست يك ملت، امام و رهبري قرار داشت كه دومي را برگزيد و مورد تجليل امام راحل قرار گرفت.» رئيس‌جمهوري با يادآوري اينكه هر كجا امام(ره) و مقام معظم رهبري دستور و فرماني دادند و مسيري را برگزيدند، ارتش جمهوري اسلامي ايران در خط مقدم اطاعت بوده است، يادآور شد: «آنگاه كه امام راحل فرمود و در وصيت‌نامه خود تأكيد كرد كه نيروهاي مسلح در احزاب، جناح‌ها و گروه‌ها و بازي‌هاي سياسي وارد نشوند، ارتش امتحان بسيار خوبي را در تاريخ انقلاب از خود نشان داد».

روحاني،‌ارتش را صرفاً مظهر اقتدار ملي ندانست و گفت: «ارتش مظهر نظم، انضباط، مدنيت، سلامت اداري، سلامت اقتصادي، مظهر فراجناحي و فراحزبي بودن، اسلامي، ديني و ملي بودن است». او تأكيد كرد: «هر قدر نيروهاي مسلح از گروه، جناح و حزب فاصله بگيرد در قلب مردم بهتر جاي مي‌گيرد و اعتماد ملت و نيروهاي مسلح بيشتر و بيشتر خواهد شد.» رهبر معظم انقلاب اسلامي نيز بارها در انتخابات و در ميادين مختلف بحث حق‌الناس را پيش كشيده‌اند و اين نكته در فرمايشات ايشان نشان از جايگاه مردم و شأني كه اين بزرگ به اين طبقه در نظام داده‌اند، دارد. در واقع رييس‌جمهوري با وجود اين كه مورد حمله سهمگين و گاه اهانت‌آميز برخي نظاميان قرار مي‌گيرد، هم‌چنان مورد تأييد رهبر معظم انقلاب و منتخب مردم ايران است.

ش.د9403017