خوش‌‌بینی به آمریکا مانع بدعهدی در لغو تحریم‌ها نشد

تداوم سایه تحریم‌ها مانع برقراری ارتباط مالی بین بانک‌های اروپایی و ایرانی شده است. این موضوعی است که مقامات ارشد دولتی به آن اذعان می‌کنند.

به گزارش رجانیوز با گذشت قریب 50 روز از اجرایی شدن برجام واقعیت‌ها و ضعف‌های ساختاری روز به روز خود را بیشتر نشان داده و این روزها دیگر نشانه‌ای از ذوق‌زدگی‌های ابتدایی دیده نمی‌شود. از جمله انتقادهای جدی و دقیق منتقدان توافق هسته‌ای به تیم مذاکره کننده عدم توجه به ساختار پیچیده تحریم‌ها بود؛ به این معنی که تحریم‌ها به حدی گسترده و در هم تنیده‌اند که برای بی‌اثر کردن آنها، صرفاً نمی‌توان به تعلیق بخشی از آنها اکتفا کرد؛ زیرا در این صورت تحریم‌ها از مسیرهای دیگر و به شکل‌های مختلف خود را بازتولید خواهند کرد، اما این موضوع هیچ وقت آن طور که باید و شاید مورد توجه تیم مذاکره‌کننده کشورمان قرار نگرفت و نهایتاً به آنجا ختم شد که در توافق نهایی بسیاری از تحریم‌ها کماکان پابرجا باقی مانده است.

برهمین اساس باقی ماندن ساختار تحریم‌ها و لغو نشدن بسیاری از آنها در زمان فعلی منجر به تأخیر در اجرای برجام شده و طرف مقابل از اجرای تعهدات خود به بهانه‌های مختلف سرباز می‌زند؛ موضوعی که در رابطه با پایان نیافتن تحریم‌های بانک‌های اروپایی و عدم تسهیل مبادلات مالی- بانکی، با وجود سپری شدن حدود 50 روز از اجرا شدن برجام، صدای برخی از حامیان پروپاقرص توافق هسته‌ای در داخل کشور را نیز درآورده است.

در همین راستا علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگو با العربی الجدید درباره اجرایی شدن توافق هسته‌ای گفت: تأخیری در طرف مقابل هست که مسئولیتش هم با خودش است. هیچ مانع مشخصی وجود ندارد اما منظورم اینجا، تأخیرشان در اجرای برخی نقاط به شکل کامل است. تا الان برخی بانک‌های بزرگ اروپایی تحریم‌هایشان را به طور کامل پایان نداده‌اند چرا که قبلاً تعهد داده که با ایران مراوده تجاری نداشته باشند. ما هنوز منتظر هستیم که وزارت خارجه ایران با اتحادیه اروپا تماس بگیرد و این بحران را حل کند.

همچنین محمدجواد ظریف در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا گفت: آمریکا باید تعدادی تحریم را روی کاغذ لغو می‌کرد که انجام دادند اما این یک روند است و باید ببینیم آن چه در روی کاغذ لغو کردند در عمل هم کمک می‌کند تحریم‌ها برداشته شود یا خیر. البته این روند مقداری کند بوده است.

وزیر امور خارجه در ادامه گفت: فکر می‌کنم روند اجرای برجام بد نبوده است اما آن قدر هم که ایجاد اعتماد کند، جدی نبوده است. شاید مقداری از این مسئله به خاطر مجموعه تار عنکبوتی تحریم‌ها است که آمریکایی‌ها دور خود تنیده‌اند و الان خودشان هم در این تار عنکبوت گیر کرده‌اند.

علی لاریجانی رئیس مجلس نیز در دیدار با وزیر امور خارجه رومانی با اشاره به اجرایی نشدن تعهدات طرف غربی در برجام می‌گوید: مدتی است که از امضای توافق‌نامه هسته‌ای می‌گذرد و در این مدت ایران به تمام تعهدات خود عمل کرده، اما متأسفانه هنوز از طرف مقابل این تعهدات به طور کامل اجرایی نشده است. پیش زمینه انجام مراودات اقتصادی و تجاری میان ایران و کشورهای دیگر، ‌تسهیل در مبادلات و امور بانکی است که این امر هنوز در حد مطلوب صورت نگرفته و امیدوارم که این مشکل هر چه سریع‌تر برطرف شود.

علت تأخیر در آغاز همکاری‌های مالی بانک‌های اروپایی با بانک‌های ایران و عدم تسهیل تراکنش‌های بانکی و اقتصادی را باید در باقی ماندن بسیاری از تحریم‌های ایالات متحده آمریکا دانست که به موجب آن نقل و انتقالات مالی بانک‌های ایران همچنان دارای محدودیت می‌باشد.

در همین ارتباط براساس قانون NDAA دسترسی به دلارهای نفتی برای ایران ممکن نمی‌باشد و بانک مرکزی ایران نمی‌تواند از حساب‌های دلاری خود بهره ببرد؛ در کنار تحریم بانک مرکزی، آمریکا کشورهای دیگر را تهدید کرده بود که اگر در تراکنش‌های مالی مرتبط بانفت ایران مشارکت داشته باشند، مؤسسات مالی و حتی بانک مرکزی آنها را تحریم خواهد کرد.

همچنین به علت لغو نشدن قانون تحریمی IFCA بند 1247 (d) در برجام، درآمدهای نفتی ایران همچنان در تحریم باقی مانده است؛ لذا ایران قادر به فروش نفت خود خواهد بود. اما درآمد حاصل از آن را نمی‌تواند به طور مستقیم وارد چرخه بانکی خود کند که خود مراودات اقتصادی را دشوار خواهد کرد. البته ناگفته نماند که بند 1247 (e) از قانون IFCA هم که در ارتباط با تحریم درآمدهای گازی می‌باشد کماکان پابرجا است؛ یعنی مشابه وضعیت درآمدهای حاصل از فروش نفت که مجدداً در فروش گاز طبیعی گریبان کشور را گرفته و تراکنش‌های بانکی مالی را دچار اخلال خواهد کرد.