وقتی تحریم‌ها سر جای خود باقی است با چه منطقی می‌گویند سوئیفت برقرار شده؟

حتی رئیس‌جمهور سوئیس نیز اذعان می‌کند که سوئیفت برای ایران فعال نشده است اما دولت از بیان حقیقت دراین‌باره علی‌رغم اخبار منتشر شده درباره لغو تحریم‌های سوئیفت، این تحریمها همچنان پابرجاست و لغو آن میسر نشده است. وبسایت الف در تحلیلی نوشت: مشکل اصلی در برقراری سوئیفت و اجرای آن در حال حاضر مشکلات عنوان شده از سوی بانک مرکزی و مسئولان سیاسی و اقتصادی در کشور نیست بلکه عامل اصلی، عدم تمایل بانکهای بین‌المللی (چه بانکهای درجه اول چه درجه سوم) است چنانچه این موسسات اعتباری با توجه به ریسک این نوع از تبادلات ارزی تمایلی برای روابط بین‌ بانکی با ایران ندارند.

در واقع موسسات و بانکهای بین‌المللی هنوز اجرای برجام را نهایی و عملیاتی نمی‌دانند و این موضوعی است که بانک مرکزی به دلایل هزینه‌بر بودن آن برای افکار عمومی آن را پنهان می‌کند! می‌بایست از مسئولان این بانک سوال شود که بانکهایی که از ایران بنا بر ادعای مطرح شده به سوئیفت بین‌المللی متصل شده‌اند ولو یک بانک آیا می‌تواند با تمامی بانکهای بین‌المللی تبادلات اسنادی داشته و پول حواله کند؟ متاسفانه در حال حاضر به هیچ عنوان این نوع از خدمات در دسترس نمی‌باشد! بانکهای خارجی از قبول حواله‌های بانکی و یا اعتبارات اسنادی ایران خودداری می‌کنند زیرا به شدت از جریمه‌های احتمالی ایالات متحده به دنبال برقراری ارتباطاتی که از مجاز بودن آنها بعد از برجام اطمینان ندارند هراس دارند هم‌چنان‌که چندین بانک خارجی در زمان تحریمهای کشورمان به دلیل ارتباطات بانکی و مالی با ایران جریمه‌های سنگینی را به ایالات متحده پرداختند و به همین دلیل هم‌اکنون به دنبال اطمینان کامل از محدودیتهای موجود رفتار محتاطانه را در مبادلات اعتباری با ایران اتخاذ کرده‌اند.

پرواضح است که درچنین شرایطی هیچ بانک خارجی حاضر به پذیرش ریسک به منظور برقراری سوئیفت با ایران نخواهد شد زیرا هر لحظه بیم آن می‌رود که وزارت خزانه‌داری آمریکا با اعلام اینکه تبادلات خارج از توافقات برجامی است بانک خاطی را مواخذه نماید.

بعد از توافق ژنو در آذرماه 92 تنها یک بانک بین‌المللی با ایران تبادلات ارزی و اسنادی دارد و آن یک بانک سوئیسی است که مبادلات آن با بانکهای ایرانی به قبل از اجرای برجام مربوط می‌شود (مبادلات ارزی با این بانک در سطح محدودی صورت می‌پذیرد) و به جرات می‌توان گفت به غیر از این بانک که ارتباطی به روز اجرایی شدن برجام و ادعای برقراری مبادلات بانکی بین‌المللی در دولت یازدهم ندارد هیچ مبادله سوئیفتی تا به حال صورت نگرفته است! (نه فقط بانکهای اروپایی بلکه حتی با بانکهای ترکیه و بانکهای شرق آسیا) موضوعی که حتی رئیس‌جمهور سوئیس در هفته گذشته با اذعان به آن، ادعاهای بانک مرکزی درخصوص برقراری سوئیفت را خلاف واقع نشان داد.

سوال دیگری که مجموعه بانک مرکزی می‌بایست پاسخگوی آن باشد نام و لیست تعداد بانکهایی که اعتبارات اسنادی ایران را پذیرش می‌کنند. این مجموعه می‌بایست بطور واضح عنوان کند که کدام بانکها و با چه شرایطی اعتبارات اسنادی بازرگانان ایرانی را قبول می‌کنند و حتی‌المقدور با توجه به ادعای برقراری سوئیفت نام این موسسات و یا بانکها را مطرح نمایند. متاسفانه بانک مرکزی از اعلام این بانکها خودداری می‌کند زیرا بانکی وجود ندارد که اجرایی شدن برجام و برقراری سوئیفت را قبول داشته باشد به نظر می‌رسد با توجه به ابهام در عدم تعاریف مشخص خزانه‌داری آمریکا از محدودیت‌های تحریمی ایران (تحریمهای اولیه و ثانویه و تداخل برخی از این تحریمها با یکدیگر) افق مشخصی نیز از برقراری این نوع از مبادلات در دسترس نمی‌باشد.

بطور دقیقتر می‌توان مدعی شد برجام به هیچ‌وجه در زمینه بانکی اجرایی نشده و خوش‌بینی دولت در برقراری سوئیفت و مخابره خبر 1000 ال‌سی در روز اجرایی شدن برجام محقق نخواهد شد هم‌چنان که این مهم با اراده ایالات متحده و مکانیسمهای پیچیده خزانه‌داری آمریکا گره خورده است و ارتباطی به اجرایی شدن برجام ندارد.