جمهوری اسلامی توانسته است در منطقه پرآشوب غرب آسیا با وجود کاهش بودجه دفاعیاش در مقایسه با کشوری مثل عربستان که افزایشی 97 درصدی داشته است، به جزیره ثبات منطقه تبدیل شود.
موسسه تحقیقات صلح بینالمللی استکهلم «سیپری» (SIPRI) در تازهترین گزارش خود (آوریل 2016) که پیرامون هزینههای نظامی کشورهای جهان منتشر شده، اعلام کرد که نزدیک به ۱۷۰۰ میلیارد دلار برای اهداف نظامی در جهان هزینه شده که نشان از افزایش یک درصدی نسبت به سال ۲۰۱۴ دارد.
آمریکا با ۵۹۶ میلیارد دلار همچنان بالاترین بودجه نظامی در جهان را دارد و یک سوم هزینههای نظامی کل جهان مربوط به این کشور است و عربستان سعودی نیز هزینه نظامی هنگفتی داشته تا جایی که روسیه را پشت سر گذاشته است. جنگ و درگیری در شرق اروپا، جنگهای غرب آسیا (خاورمیانه) و تهدید گروههای تروریستی موجب شدهاند که هزینههای نظامی در جهان پس از چندین سال کاهش، دوباره افزایش یابد.
بودجه نظامی عربستان در جایگاه سوم جهان
به گزارش این موسسه عربستان سعودی در سال گذشته دو برابر آلمان هزینه نظامی داشته و پس از چین در جایگاه سوم قرار گرفته است. بودجه نظامی این کشور بالغ بر ۸۷ میلیارد دلار بوده، در حالی که بودجه نظامی روسیه ۴/ ۶۶ میلیارد دلار و انگلیس ۵/ ۵۵ میلیارد دلار بوده است.
موسسه تحقیقات صلح بینالمللی استکهلم پیشبینی کرده است که بودجه نظامی کشورهای اروپای غربی در آینده افزایش یابد. کشورهایی مانند آلمان، فرانسه و انگلیس از هماکنون این افزایش را اعلام کردهاند. سام پرلو فریمن، رئیس موسسه تحقیقات صلح بینالمللی استکهلم میگوید هزینههای نظامی سال ۲۰۱۵، منعکسکننده افزایش تنش و درگیری در نقاط مختلف جهان است و این وضعیت ناپایدار سیاسی و اقتصادی، پیشبینی آینده را دشوار کرده است.
تعارضات بیشتر در غرب آسیا ؛ افزایش خرید و هزینههای نظامی
به گزارش موسسه استکهلم عمده واردات تسلیحات در آسیا و به طور ویژه در منطقه آشوب زده غرب آسیا (خاورمیانه) انجام شده است. آمار نشان می دهد که تنها در فاصله مکانی خلیج فارس تا تنگه بسفر واردات تسلیحات سنگین تا 61 درصد افزایش داشته است. در بازه 2011 تا 2015 تنها هند از کشور عربستان در واردات تسلیحات پیشی گرفته، در حالی که عربستان تنها 30 میلیون جمعیت دارد. در 5 سال اخیر نسبت به دوره پیشین واردات تسلیحات از سوی شیخ نشین ثروتمند خلیج فارس بیش از سه برابر شده است. رتبه چهارم به امارات متحده عربی با جمعیت 5 میلیونی و رتبه ششم به ترکیه اختصاص یافته است. تعارضات گسترده داخلی و خارجی در این منطقه علت اصلی افزایش تجارت اسلحه در غرب آسیا (خاورمیانه) است.
کاهش 30 درصدی بودجه ایران و افزایش 97 درصدی بودجه عربستان در منطقه پرآشوب
گزارش اخیر «سیپری» نشان میدهد که بودجه نظامی عربستان از سال 2006 تا 2015 افزایش 97 درصدی داشته و بودجه دفاعی ایران در همین مدت زمان با کاهش 30 درصدی روبرو بوده است؛ این موسسه بودجه نظامی ایران در سال 2015 را 10 میلیارد دلار و 265 میلیون دلار معرفی کرده که البته مجموع بودجه پیشنهادی نیروهای مسلح در سال 94 حدود 8 میلیارد دلار بود.
نکته حائز اهمیت این گزارش، نسبت بسیار کم بودجه نظامی ایران در قیاس چند کشور منطقه و بعضی کشورهای متخاصم با جمهوری اسلامی است، اما توانسته در منطقه پر تلاطم غرب آسیا (خاورمیانه) که شعلههای درگیری نظامی در کشورهایی مانند پاکستان، افغانستان، آذربایجان، ارمنستان، ترکیه، عراق، سوریه و یمن زبانه میکشد، ثبات و آرامش خود را حفظ کرده و به تعبیری به جزیره ثبات منطقه تبدیل شود.
تهدیدات منطقهای علیه ایران و فشار آمریکا برای محدودیت توان دفاعی جمهوری اسلامی
از نظر اکثر تحلیلگران سیاسی تحولات غرب آسیا (خاورمیانه) قابل پیشبینی نیست و این منطقه هر لحظه آبستن یک تغییر و یا درگیری جدید است و به قول "گراهام فولر" یکی از تحلیلگران سازمان سیا «تنها یک احمق میتواند پیشبینیهای طولانی مدت درباره غرب آسیا (خاورمیانه) انجام دهد»؛ اما با این حال میتوان احتمال داد که درگیریهای اخیر منطقه که تا حدودی به شکست سیاستهای عربستان، ترکیه و آمریکا منجر شده، موجب میشود این کشورها، فضای منطقه را رادیکالیزهتر کنند که در این صورت تهدیدات منطقهای مانند حملات گروههای تروریستی تکفیری فزونی خواهد یافت.
گروههای تروریستی تکفیری تنها تهدیدات ایران محسوب نمیشوند و باید در کنار آن، تهدیدات رژیمهای دیگر (هرچند لفظی) برای حمله به ایران مانند رژیم عربستان و رژیم صهیونیستی نیز در نظر گرفت؛ این تهدیدات نشان میدهد که ایران باید از آمادگی نظامی بالایی برخوردار باشد زیرا دشمنان منطقهای و فرامنطقهای به دنبال کشاندن درگیریها به داخل خاک ایران هستند اما با این وصف، همین بودجه کم نظامی ایران به نسبت این تهدیدات، موجب سیل حملات از طرف رسانهها و رهبران غربی مبنی بر خطرناک بودن جمهوری اسلامی برای کشورهای منطقه است!
قدرت دفاعی ایران بهویژه توان موشکی با این بودجه کم که برای بازدارندگی در این اوضاع خطرناک منطقه، حکم یک سرپناه امن را در یک شب طوفانی را دارد، اما به نگرانی اصلی آمریکاییها و همپیمانانش تبدیل گردیده و آنها در پی طرحهایی مانند برجام 2 هستند تا بتوانند یکی از عوامل اصلی بازدارندگی دفاعی ایرانی یعنی توان موشکی را محدود و تضعیف کنند.
منبع: مشرق