(روزنامه آرمان - 1394/08/17 - شماره 2897 - صفحه 3)
الزامات گام دوم اعتدالگرايي
از سوي ديگر براي برداشتن گام دوم در مسير اعتدال بايد به الزامات يك انتخابات خوب پايبند بود و انتخابات زماني خوب تلقي ميشود كه انسجام گروههاي سياسي در آن مشهود باشد و فضا براي ظهور و بروز انديشهها و سلايق گوناگون سياسي در آن مهيا شود. اگر اين فضاي مناسب ايجاد شد دیگر نبايد در جهت تامين نظرات و ديدگاههاي شخصي و گروهي بهره برد چرا كه اين امر آفت جدي در فضاي سياسي است. آنچه به ارتقاي سطح انسجام طيفهاي سياسي منجر ميشود جمعيانديشي و همهانديشي است و براي نيل به اين هدف مهم بايد در انتخابات مجلس، شوراي شهر و خبرگان از افرادي كه نقش ميانجي و تاثيرگذار را ايفا ميكنند، بهره برد.
اين شخصيتها ميتوانند علاوه بر كمك به انتخاب بهترينها، در ايجاد فضاي نشاط سياسي موثر باشند و به نحوي عرصه را نزد افكارعمومی، تاثيرگذاران و نخبگان ترسيم كنند كه آنها در مسير هدايت جامعه در همان راه ترسيم شده، حركت كنند و از سويي صاحبان فكر از حضور در عرصههاي سياسي يا انتخابات مجلس خبرگان كه مجلسي فراجناحي است، هراسي به دل راه ندهند. از سوي ديگر نخبگان فكري و سیاسی بايد اطمينان خاطر داشته باشند كه آينده با حضورشان در عرصه سياسي با فعاليتهاي اعتدالي محو نخواهد شد بلكه موجب ميشود روشهاي موجود، عقلانيتر از گذشته اجرا شود كه اين مولفه از اصول عقلانيت سياسي است و ليدرهاي سياسي و بخشهاي ديگر بايد آن را در نظر داشته باشند؛ بنابراين عقلاني كردن مسائل، مسئوليتپذيري، نظم بخشي به امور و دورانديشي در اين حيطه جاي ميگيرد و نبايد فراموش كرد كه اين اصول ثابت و پايدار و سليقهاي نيستند.
لزوم دگرديسي سياسي
در همين راستا، اجماع نظرات و ديدگاههاي تني چند از نخبگان سياسي و فكري امري ضروري براي نوسازي سياسي جامعه و به عبارت امروزي، دگرديسي سياسي است هر چند شايد گفته شود كه اين نخبگان سياسي داراي ديدگاههاي متفاوتي در گذشته بودهاند و امروز به نحو ديگري سخن ميگويند اما فراموش نشود كه تئوري، يك موضوع ابدي نيست و با توجه به شرايط تغيير و تكامل مييابد؛ براي نمونه ميتوان به ديدگاههاي آيتا... هاشمي اشاره داشت كه به حدي از تكامل رسيده و تئوريهاي او را صيقل داده كه امروز به عنوان نقش مركز صيقل گروههاي سياسي به ويژه اعتداليون، اصلاحطلبان و اصولگرايان معتدل شناخته ميشود.
از طرف ديگر دكتر حسن روحاني در قامت رئيسجمهور نشان داد كه تابع چنين اجماع نظر نانوشتهای است و آن را يك ضرورت تلقي ميكند. اين نخبگان فكري و سياسي در كنار يادگار امام به عنوان يك نخبه فكري جوان ميتوانند مديريت و هدايت تشكلهاي مختلف سياسي، فرهنگي و اجتماعي را بر عهده بگيرند و انديشههاي پيچيده و رهيافتهايي كه اكنون براي اداره كارآمدترجامعه نياز است را بررسي، ارشاد و هدايت كنند.
ميتوان در هر زمان ممكن به ويژه در آستانه انتخابات از تكنيكها و روشهايي استفاده كرد كه تابع زمان و شرايط فعلي هستند و در مجموع عملياني كردن آن در شرايط فعلي از اين سه شخصيت بر ميآيد. آنها ميتوانند اولا ظاهر جامعه -جامعه سياسي- را مزين كنند و دوم باطن آن را تطهير نمايند. البته اين نخبگان مسئوليت توليد فكر و انديشه را دارا نيستند اما بايد جامعه سياسي، گروهها و شخصيتها از آنها بخواهند اين نقش را ايفا كنند تا براي پيشرفت و نوسازي سياسي از طريق تقويت تشكلهاي اجتماعي و باوركردن آنها و تاثيرگذاري بر دولت به ايفاي نقش بپردازند.
در شرايط فعلي نگاه احزاب و گروهها معطوف به مباني فكري و عقلي اين سه شخصيت است؛ هر چند كه ديگر شخصيتها نيز ميتوانند حول اين نخبگان به عنوان بازيگران اصلي رسيدن به اجماع حداكثري تلاش كنند. حضور نيروهاي انساني و استعدادها و تواناييهاي آنها در كنار برنامههاي كارآمد ميتواند سطح توسعهيافتگي سياسي را بالا ببرد؛ چرا كه دولت به عنوان دستگاه اجرايي و تصميمگير بايد فرصت بيشتري براي انديشيدن داشته باشد يعني نخبگان ميتوانند حتي خارج از دولت براي كمك به آن، تجارب و انديشههاي بررسي شده را به دولت منتقل كنند. در نهايت آرامش سياسي نيز نيازمند جامعهاي است كه ميخواهد در مسير پيشرفت شتاب داشته باشد كه آرامشبخشي به جامعه هم موضوعي است كه سه شخصيت مورد اشاره به خوبي ميتوانند دراین موقعیت زمانی ايفا نمايند.
مثلث بزرگان در نوسازي سياسي
در مسير نوسازي سياسي اما بايد به موضوع مهمي توجه داشت. اينكه چه كساني قرار است براي اين نوسازي آستينهاي خود را بالا بزنند و چه مولفههايي را در اين مسير در نظر خواهند داشت. لازم است پيش از آغاز اين موضوع به انتخابات مجلس و خبرگان پرداخت كه بهزعم بسياري از آگاهان در اين دوره از اهميتي مضاعف برخوردار است. ايدهآل دلسوزان كشور تشكيل مثلث بزرگان درانتخابات مجلس خبرگان يعني هاشمي و سيدحسن خميني و حسن روحاني است. هر يك از اين سه شخصيت داراي ويژگيهاي منحصر به فردي هستند كه عامل مهمي در تحرك سياسي و تحرك علمي محسوب ميشود. آيتا... هاشمي كوه تجربه است، جواني و تجربه سيدحسن خميني موضوعي است كه نميتوان از آن چشم پوشید و موقعيت، تجريه، دانش ومدیریت حسن روحاني هم كاملكننده مثلث بزرگان است.
ضلع اصلي نوسازي سياسي
وضعيت آيتا... هاشمي که براي همگان مبرز و مشخص است. او از خود ميگذرد تا تصميم درست مردم دچار انحراف نشود. او به واسطه محبوبيتي كه در جامعه و بین گروههای مختلف سیاسی برخوردار است اين روزها شخصيتهاي مستقل و داراي شرايط را به انتخاباتهاي مجلس و خبرگان فرا ميخواند و ميخواهد نوسازي لازم در اين شرايط كه فضا آمادهتر از هميشه است، انجام شود. معتقد است مشكلات كشور با مذاكره حل ميشود و نبايد با بياخلاقي کام مردم را تلخ کرد. نمونه بارز اين موضوع حل پرونده هستهاي كشور بود. چتر هاشمي بالاي سر سيدحسن خميني و حسن روحاني اما ميتواند نويدبخش مجلس خبرگاني پرتحرك و همچنين زمینه مناسبی برای نوسازي سياسي به شكل مطلوب باشد. تجربه هاشمي و جايگاه روحاني و جواني توام با علم سيدحسن خميني رمز تفوق در عرصههاي مختلف است.
روحاني ضلع ديگر نوسازي سياسي
ضلع ديگر دوران نوسازي سياسي دکتر حسن روحاني است. او از امتيازات زيادي برخوردار است كه ميتواند نقش مهمي در این راستاي ايفا كند. روحاني با زیربنا و روبنای فعاليتهاي سياسي آشناست و علاوه بر اين از امتياز رياست جمهوری برخوردار و همچنين عضو مجلس خبرگان رهبری است. او مشي ميانه دارد چنانكه اخيرا حسامالدين آشنا مشاور رسانهای وی گفته بود روحاني متعلق به هيچ حزبي نيست. از اين سخن ميتوان چنين برداشت كرد كه اين شخصيت ميانه رو ميخواهد با راهنماییهای خود در اجماع گروههاي سياسي نقش مهمي ايفا كند و همچنين همراستا با آيتا... هاشمي و سيدحسن خميني در زدودن چهره تندروي در كشور موثر باشد.
از سوي ديگر بايد بار ديگر توجه داشت كه سياست اعتدالي روحاني چگونه توانسته اصولگرايان و اصلاحطلبان را به اعتدال نزديك كند كه يك نمونه اخير آن موضوع هستهاي و برجام در مجلس بود. گفتمان اعتدالي او چنان بر مشي اصولگرايانه علي لاريجاني كه البته او هم اصولگراي منطقي است سايه انداخته كه اصولگرايان تندرو را شكست دادند. حسن روحاني پيوندي ميان اصولگرايان و اصلاحطلبان با اعتدال ايجاد كرد كه نفع آن پيشبرد امور دولت در جهت تحقق خواست ملت بود.
حسن خميني براي چه بيايد؟
جوان ترين ضلع اين مثلث، یادگار امام است؛ شخصیتی كه يادآور منش و سلوك امام خميني و پرورش يافته مكتب او در تمام حوزههاست. تا به امروز بسياري از علما و شخصيتهاي شناخته شده كشور در عيان و نهان به اين موضوع اشاره كردهاند كه زمان حضور آيتا... سيدحسن خميني درعرصه انتخابات فرارسيده است و او بايد با حضورش در اين مجلس گام جديدي از گفتمان امام(ره) براي تصميم در امور مهم كشور را تبيين كند. آيتا... هاشمي يكي از حاميان اصلي حضور سيدحسن خميني در مجلس خبرگان است و تمايل خود براي حضور یادگارامام در اين مجلس را بارها ابراز داشته است. از سوي ديگر رئيسجمهور كه خود سابقه حضور در مجلس خبرگان را دارد از لزوم حضور جوانان در اين مجلس سخن گفته است. حسن روحاني با تاكيد بر اين جوانگرايي هدفي دارد كه همان افزايش تحرك در اين مجلس است.
به اعتقاد اين عضو مجلس خبرگان، فقه پويا با حضور جوانان در مجلس خبرگان رنگ تازهاي به خود ميگيرد و از افكار جديد در تصميمگيريها كه متناسب با شرايط روز است، استفاده خواهد شد. درباره حضور سيدحسن خميني در انتخابات مجلس خبرگان دو ديدگاه وجود دارد كه ديدگاه موافق همان نگاهي را دارد كه در بالا به آن اشاره شد و ديدگاه مخالف اما بر اين اعتقاد است كه نبايد به شخصيت سيدحسن خميني رنگ سياسي زد و او را وارد انتخابات كرد كه اين ديدگاه با توجه به اثبات فراجناحي بودن شخصيت او تا حدودي مردود به نظر ميرسد. به هر حال سيدحسن خميني با در نظر گرفتن سيل درخواستها براي حضورش در مجلس خبرگان تصمیم خواهد گرفت.
http://armandaily.ir/?News_Id=133640
9404360